1. Tổng quan về bệnh sốt xuất huyết
1.1. Sốt xuất huyết là bệnh gì?
Sốt xuất huyết là một loại bệnh truyền nhiễm gây ra bởi virus Dengue, do muỗi Aedes aegypti chứa virus rồi đốt và truyền nhiễm cho người lành. Có một số trường hợp bị nhiễm virus khi tiếp xúc trực tiếp với máu của người bị bệnh. Ở mức độ nhẹ, sốt xuất huyết gây ra các nốt ban đỏ, sốt cao và đau nhức xương khớp. Khi bệnh trở nặng sẽ gây ra tình trạng chảy máu nghiêm trọng, tiểu cầu bị suy giảm, hạ huyết áp, suy đa tạng và rất dễ tử vong.
1.2. Các giai đoạn của bệnh sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết diễn tiến qua 3 giai đoạn chính:
Diễn tiến của bệnh sốt xuất huyết
- Giai đoạn sốt
Thường kéo dài khoảng 3 ngày, người bệnh bị đau đầu, sốt cao, đau nhức khắp người.
- Giai đoạn nguy hiểm
Khoảng từ ngày thứ 3 - thứ 7 tính từ thời điểm bị sốt. Lúc này, sốt sẽ giảm dần nhưng cũng là lúc nguy cơ biến chứng xuất hiện như: tiểu cầu máu ngoại biên giảm; tính thấm thành mạch máu tăng làm cô đặc máu, thoát dịch, nhiễm trùng huyết, suy đa tạng, tử vong.
- Giai đoạn hồi phục
Bắt đầu từ ngày thứ 7 trở đi. Lúc này sức khỏe của người bệnh sẽ hồi phục dần nhưng cảm giác mệt mỏi sẽ vẫn kéo dài khoảng 1 - 2 tuần sau đó.
2. Lý giải nguyên nhân sốt xuất huyết vì sao khỏe rồi tử vong?
Rất nhiều người băn khoăn sốt xuất huyết vì sao khỏe rồi tử vong vì thực tế điều này đã xảy ra. Ở trên chúng ta đã biết rằng bệnh lý này chuyển biến qua 3 giai đoạn, trong đó giai đoạn nguy hiểm được tính từ ngày thứ 3 - thứ 7 vì khi đó mới là thời điểm xuất hiện các biến chứng. Mặt khác, từ ngày thứ 7 trở đi, sốt đã thoái lui và cơ thể dần hồi phục nên lúc này người bệnh chủ quan cho rằng mình đã khỏi bệnh.
Khi sốt xuất huyết bước vào giai đoạn nguy hiểm cũng là lúc quá trình thoát mạch đưa dịch từ lòng mạch chảy ra khoảng gian bào diễn ra rất tích cực làm cho cơ thể bị suy giảm thể tích tuần hoàn. Tình trạng này có thể gây sốc do mất nước dẫn đến tử vong chỉ trong vài giờ nếu không được phát hiện và điều trị ngay.
Một nguyên nhân nữa lý giải sốt xuất huyết vì sao khỏe rồi tử vong là biến chứng suy đa tạng với biểu hiện viêm não, viêm cơ tim, phù phổi cấp, viêm gan,... Suy đa tạng ở bệnh nhân sốt xuất huyết nếu không được lọc máu cấp cứu ngay sẽ dễ đánh mất sự sống.
Nhiều người lầm tưởng đã cắt sốt là khỏi bệnh nên bị biến chứng mà không biết, đây là lý do sốt xuất huyết vì sao khỏe rồi tử vong
Ngoài ra, bệnh nhân bị sốt xuất huyết mức độ nặng giảm tiểu cầu sẽ bị chảy máu não, xuất huyết đường tiêu hóa, xuất huyết dưới da,... làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tim, gan hoặc phổi. Lúc này, huyết áp của người bệnh có thể giảm xuống mức nguy hiểm dẫn đến sốc và tử vong.
Cuối cùng, để lý giải sốt xuất huyết vì sao khỏe rồi tử vong phải nói đến tình trạng tăng tính thấm thành mạch làm cho máu bị cô đặc và thoát dịch. Biến chứng này đôi khi rất khó nhận biết, có trường hợp đến khi bị sốc người bệnh mới phát hiện ra và không thể cấp cứu kịp.
Nói tóm lại, có không ít người bị sốt xuất huyết nghĩ rằng cứ hết sốt là khỏi bệnh mà không biết rằng các biến chứng do bệnh gây ra có thể xuất hiện vào ngày thứ 3 - thứ 6 - thời điểm không còn sốt cao rầm rộ như lúc đầu nữa. Chính vì chủ quan nên không phát hiện và xử trí biến chứng kịp thời nên tỷ lệ tử vong do sốt xuất huyết tăng cao.
3. Nhận biết dấu hiệu sốt xuất huyết trở nặng và sắp khỏi
3.1. Khi nào sốt xuất huyết trở nặng?
Để tránh rơi vào tình trạng nhận diện sai thời điểm khỏi bệnh, người bệnh nên ghi nhớ những dấu hiệu cảnh báo bệnh đang trở nặng sau đây:
Sốt xuất huyết có thể biến chứng nhanh chóng và dẫn đến tử vong
- Dưới da có hiện tượng xuất huyết, chảy máu chân răng, chảy máu lợi.
- Máu kinh ra nhiều bất thường, xuất huyết ở âm đạo, đại tiện phân màu đen, bụng đau dữ dội, chảy máu đường tiêu hóa,...
- Mờ hồ, ý thức bị rối loạn, co giật.
- Khó thở, da tím xanh, chân tay ẩm lạnh.
- Có hạch nổi ở cổ, gan to.
- Sốt cao kéo dài không thể hạ sốt bằng thuốc thông thường.
3.2. Khi nào sắp khỏi sốt xuất huyết?
Chính vì thấy cắt sốt nên nhiều người nhầm lẫn mình sắp khỏi bệnh và đây chính là một trong những lý do sốt xuất huyết vì sao khỏe rồi tử vong. Thường thì chỉ khi có những dấu hiệu sau đây mới là lúc bệnh sốt xuất huyết sắp khỏi:
- Từ ngày thứ 7 của bệnh thấy ban sẩn ngứa xuất hiện.
- Đại tiện và tiểu tiện nhiều hơn trước.
- Không xuất hiện thêm nốt xuất huyết.
- Cảm giác ăn ngon hơn và đỡ mệt mỏi hơn.
Nói tóm lại, để tránh rơi vào tình thế hiểu nhầm dẫn đến tính mạng bị đe dọa vì sốt xuất huyết, nên nhớ:
- Từ ngày thứ 3 - thứ 7 sau khi sốt là giai đoạn nguy hiểm của bệnh, không được chủ quan.
- Tuy đã giảm hoặc cắt sốt nhưng các biểu hiện thoát huyết tương do tăng tính thấm thành mạch vẫn kéo dài 24 - 48 giờ nên rất nguy hiểm.
- Dấu hiệu cảnh báo xuất huyết dưới da: nhìn thấy các nốt xuất huyết nằm rải rác trên da hoặc nổi chấm xuất huyết ở mặt trong bụng cánh tay, đùi,... hoặc ở mặt trước hai cẳng chân.
- Dấu hiệu cảnh báo xuất huyết niêm mạc: tiểu có máu, kỳ kinh đến sớm hoặc kéo dài hơn bình thường, chảy máu mũi, chảy máu lợi,...
- Dấu hiệu cảnh báo xuất huyết nội tạng: thường xảy ra ở phổi, não, hệ tiêu hóa,... vô cùng nguy hiểm.
- Giai đoạn hồi phục của bệnh thường bắt đầu sau giai đoạn nguy hiểm khoảng 24 - 48 giờ và kéo dài 48 - 72 giờ tiếp sau đó.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
