✴️ Chưa có bằng chứng tia X là nguyên nhân ung thư
Các nhà nghiên cứu kết luận rằng không có bằng chứng cho thấy bức xạ ở mức độ hình ảnh học y khoa như chụp X-quang và chụp vi tính cắt lớp (CT scans) là nguyên nhân gây ung thư. Họ cho rằng đã đến lúc cần bỏ đi lý thuyết đã tồn tại hàng thập kỷ chưa được chứng minh khiền nhiều người bao gồm các bác sĩ và nhà quản lý y tế tin vào điều này.
Viết trên tạp chí American Journal of Clinical Oncology (tạp chí về ung thư lâm sàng ở Mỹ), các nhà nghiên cứu đã dùng mô hình linear no-threshold (LNT) vào 70 năm trước để ước tính nguy cơ ung thư từ bức xạ liều thấp như trong hình ảnh học y khoa.
Nhưng James Welsh, giáo sư ưng thư học về xạ tại trường Y Stritch tại đại học Loyola, Chicago, IL và cộng sự ước tính nguy cơ từ mô hình linear no-threshold chỉ là lý thuyết và chưa chứng minh được một cách thuyết phục bằng thực nghiệm. Họ nói rằng việc sử dụng liên tục mô hình LNT của cơ quan quản lý và tư vấn dẫn đến những lo lắng vô căn cứ và gây lãng phí tiền bạc cho các đo lường an toàn không cần thiết
Do đó nhiều bác sĩ không thích khuyến cáo và sử dụng các quy trình hình ảnh phù hợp nhất cho bệnh nhân của họ. Nhiều bệnh nhân cảm thấy sợ hãi một cách khi cần thiết khi phải nghe về khuyến cáo.
Mô hình LNT bỏ qua sự tự sửa chữa của cơ thể khi bị tổn thương với tia xạ liều thấp.
Mô hình LNT cho rằng không có liều phóng xạ an toàn dù cho liều đó thấp đến mức nào đi chăng nữa. Mô hình đó nói rằng bạn có nguy cơ ung thư với tia xạ liều thấp qua sự tích tụ theo tuyến tính một đường thẳng và sẽ không khác gì so với bức xạ liều cao. Nhưng mô hình lại bỏ qua yếu tố tự sửa chữa của cơ thể khi bị tổn thương bởi tia xạ liều thấp - thứ đã phát triển qua hàng thiên niên kỷ ở người và các sinh vật khác tiếp xúc với bức xạ xảy ra trong tự nhiên. “ Chúng tôi tiếp xúc với bức xạ liều thấp mỗi giây mỗi ngày trong tự nhiên, mức nhiễm xạ từ vài mGy đến 260 mGy, tùy thuộc vào nơi một người sống trên hành tinh.” Họ tiếp tục giải thích làm thế nào lại không có kết quả nào được ghi nhận về sự ảnh hưởng của việc tiếp xúc bức xạ ở bất cứ đâu trên thế giới? Trên thực tế, những người ở các quốc gia như Mỹ đang sống lâu hơn bao giờ hết có thể là do những cải tiến trong chăm sóc y tế liên quan đến việc tiếp túc bức xạ từ các thiệt bị chẩn đoán như : chụp X-quang, CT scans với liều thấp hơn nhiều so với bức xạ nền. Trong bài báo của mình, các tác giả mô tả cách họ xem lại các nghiên cứu từ hơn 70 năm trước dẫn đến việc sử dụng rộng rãi mô hình LNT.
Nguy cơ từ liều xạ thấp không phải phép ngoại suy từ nguy cơ liều xạ cao.
Các nghiên cứu được công bố vào những năm 1940. Trái cây tiếp xúc với nhiều liều phóng xạ khác nhau, nhưng với liều không phải là thấp. Tuy nhiên, họ kết luận rằng để ước tính nguy cơ của những tác động đó xảy ra ở liều thấp, bạn chỉ đơn giản tiếp tục theo một đường thẳng tuyến tính xuống từ các thí nghiệm bức xạ liều cao hơn. Khi các nhà khoa học thực hiện các thí nghiệm tương tự trên ruồi giấm vào năm 2009 sử dụng liều phóng xạ thấp, họ đã không tìm thấy kết quả như dự đoán của các nghiên cứu ban đầu. Ngoài ra, các tác giả còn lưu ý, nghiên cứu về quần thể người tiếp xúc với bức xạ, bao gồm cả những người sống sót sau bom hạt nhân , chưa bao giờ kết luận rằng bức xạ liều thấp làm tăng nguy cơ ung thư. Họ kêu gọi mọi người thách thức mạnh mẽ bất kỳ tuyên bố nào cho rằng bức xạ liều thấp từ hình ảnh y tế được biết là gây ung thư. Những tuyên bố bức xạ liều thấp gây ưng thư nhằm phục vụ cho việc cảnh báo nhưng có lẽ lại gây hại nhiều hơn là giáo dục. Họ kết luận rằng mô hình LNT nên bị loại bỏ. Trong khi đó, tờ y khoa hằng ngày (Medical News Today) được biết cách các nhà khoa học đã phát hiện ra một manh mối mới đáng ngạc nhiên về cách các khối u ung thư hình thành. Dường như một số lượng nhỏ các tế bào ung lan rộng vào tế bào gần đó, bao gồm rất nhiều tế bào khỏe mạnh tạo thành một khối u.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
