Bệnh nhân mắc bệnh đa xơ cứng cần tránh một số thực phẩm

Vai trò của chế độ dinh dưỡng lành mạnh

Duy trì một chế độ ăn lành mạnh và giàu dinh dưỡng là một phần vô cùng quan trọng để sống khỏe và giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh đa xơ cứng. Đối với những người mắc bệnh đa xơ cứng, hệ miễn dịch sẽ tự tấn công hệ thần kinh trung ương, ngăn chặn hay cắt đứt đường truyền các tín hiệu thần kinh và gây ra các triệu chứng như:

Mệt mỏi
Tê cứng
Các vấn đề về vận động
Rối loạn chức năng tiết niệu và tiêu hóa
Các vấn đề về thị giác

Do vậy, chế độ dinh dưỡng là một công cụ quan trọng để giúp các bệnh nhân có thể chung sống khỏe mạnh và kiểm soát các triệu chứng của căn bệnh này.

Không có một chế độ dinh dưỡng hoàn hảo nào đối với bệnh đa xơ cứng

Theo Hội đa xơ cứng quốc gia (NMSS), không có một chế độ ăn đơn lẻ nào có tác dụng điều trị hay chữa khỏi bệnh đa xơ cứng. Do các triệu chứng của đa xơ cứng thường xảy ra dồn dập trong một thời gian rồi lại biến mất nên việc đánh giá hiệu quả của chế độ dinh dưỡng đối với sự cải thiện của bệnh tật khá khó khăn. Tuy nhiên, các bác sỹ khuyên rằng một chế độ ăn ít béo, giàu chất xơ tương tự như khuyến cáo đưa ra bởi Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ và Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ có thể có nhiều lợi ích đối với bệnh nhân đa xơ cứng.

Loại bỏ các chất béo bão hòa

Bác sỹ Roy Swank đã giới thiệu về một chế độ ăn giảm chất béo cho bệnh đa xơ cứng vào năm 1948. Ông cho rằng các loại chất béo bão hòa từ các sản phẩm có nguồn gốc động vật và dầu ăn có thể làm nặng thêm các triệu chứng của bệnh đa xơ cứng. Nghiên cứu của Swank gây ra khá nhiều tranh cãi. Nó được tiến hành trước khi các chuyên gia có thể đánh giá được các tiến triển của bệnh đa xơ cứng và thiếu nhóm chứng. Tuy nhiên, việc giảm tiêu thụ các chất béo bão hòa tới ít hơn 15%/ngày vẫn sẽ mang lại tác dụng tốt đối với sức khỏe và các bệnh nhân mắc chứng đa xơ cứng vẫn nên tuân thủ theo.

Loại bỏ các sản phẩm bơ sữa nguyên kem

Bản phân tích về kết quả của một nghiên cứu sức khỏe điều dưỡng Nurses’ Health Study (I và II) đã không thể chỉ ra mối liên quan giữa việc tiêu thụ chất béo và sự tiến triển của bệnh đa xơ cứng. Tuy nhiên, việc lựa chọn các sản phẩm sữa, pho mát và sữa chua ít béo cũng là một biện pháp phòng bệnh hiệu quả và có thể tăng cường sức khỏe của bệnh nhân về tổng thể.

Các loại đồ uống cho người ăn kiêng

Các loại đồ uống chứa aspartame, caffeine và chất cồn có thể gây kích ứng bàng quang. Theo hướng dẫn về chế độ dinh dưỡng của NMSS, tốt nhất là nên tránh xa các thức uống này nếu bạn gặp phải những triệu chứng rối loạn chức năng hệ tiết niệu do bệnh đa xơ cứng. Tuy nhiên, cũng phải nói thêm rằng aspartame không phải là nguyên nhân gây nên bệnh đa xơ cứng. Đó là một điều không có căn cứ khoa học.

Thành phần gluten

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí BMC Neurology cho thấy rằng những bệnh nhân mắc bệnh đa xơ cứng được lựa chọn và những người thân ruột thịt của họ có nguy cơ cao mắc chứng không dung nạp gluten cao hơn những người khác. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa rằng tất cả những bệnh nhân đa xơ cứng nên áp dụng một chế độ ăn hoàn toàn loại bỏ gluten. Việc chuyển sang một chế độ ăn không có gluten (loại bỏ hoàn toàn các sản phẩm từ lúa mỳ, lúa mạch, lúa mạch đen…) chỉ nên áp dụng theo từng trường hợp. Ngoài ra, các bệnh nhân mắc bệnh đa xơ cứng cũng nên được phát hiện sớm và điều trị trong trường hợp họ mắc chứng không dung nạp gluten.

Tăng cường ăn hoa quả thay cho các loại đường tinh chế

Chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh rằng các loại đường tinh chế có thể gây bùng phát triệu chứng của bệnh đa xơ cứng. Tuy nhiên, giảm việc tiêu thụ đồ ngọt sẽ giúp bạn kiểm soát tốt cân nặng, là yếu tố rất quan trọng đối với bệnh nhân mắc chứng đa xơ cứng. Thực phẩm chứa hàm lượng đường cao và giàu năng lượng có thể gây tăng cân và khiến người bệnh luôn cảm thấy mệt mỏi. Tình trạng thừa cân còn khiến người bệnh gặp khó khăn khi hoạt động và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Do vậy, một vài lần ăn bánh kem thì có thể không sao nhưng tốt nhất là hãy lựa chọn các loại trái cây làm đồ tráng miệng và ăn vặt.

Các loại hoa quả giàu chất xơ cũng có tác dụng làm giảm chứng táo bón và các triệu chứng khác của bệnh đa xơ cứng rất hiệu quả.

Ăn uống lành mạnh, sức khỏe tốt và sống lâu hơn

Mặc dù hiện chưa có biện pháp điều trị đặc hiệu đối với bệnh đa xơ cứng nhưng đây không phải là căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng. Ngoài ra, cũng không cần thiết phải áp dụng một chế độ dinh dưỡng quá ngặt nghèo khi bạn mắc bệnh đa xơ cứng. Áp dụng một chế độ ăn gồm những thực phẩm ít béo, giàu chất xơ sẽ cung cấp đủ năng lượng bạn cần và giúp bảo vệ cơ thể khỏi mắc một số bệnh nghiêm trọng khác.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP