Đường trực tràng là đường đưa thuốc có nhiều ưu điểm và thường sử dụng trong các trường hợp: bệnh nhân co thắt thực quản, hôn mê, không nuốt được, tắc ruột, bệnh nhân dễ bị nôn khi uống (Phụ nữ thai nghén, người già, trẻ em), thuốc có mùi vị khó chịu, thuốc bị mất hoặc giảm tác dụng dưới ảnh hưởng của dịch tiêu hoá.
Hướng dẫn về cách đặt thuốc đặt trực tràng (dạng viên đạn)
1. Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước.
2. Nếu thuốc đạn bị mềm, giữ thuốc trong nước lạnh hoặc đặt vào trong tủ lạnh trong vài phút để làm thuốc cứng lại trước khi tháo khỏi vỏ thuốc.
3. Tháo lớp vỏ thuốc, nếu có.
4. Nếu có chỉ định sử dụng một nửa viên thuốc, hãy cắt viên thuốc theo chiều dọc bằng dao (dao lam) sạch.
5. Mang bao đầu ngón tay hoặc găng tay dùng một lần, nếu muốn (có bán tại nhà thuốc).
6. Bôi trơn đầu viên thuốc đạn với một chất bôi trơn tan trong nước như K-Y Jelly, chứ không phải là dạng mỡ (Vaseline). Nếu bạn không có chất bôi trơn này, hãy làm ẩm vùng trực tràng bằng nước mát.
7. Nằm nghiêng sang một bên, chân dưới đặt thẳng ra và chân trên co lên về phía trước bụng.
8. Nhấc phần mông trên để lộ vùng trực tràng.
9. Nhét viên thuốc đạn vào, đưa phần đầu nhọn vào trước bằng ngón tay của bạn cho đến khi viên thuốc đặt qua cơ vòng của trực tràng. Cơ này thường khoảng 1.2-2.5 cm ở trẻ sơ sinh và 2.5 cm ở người lớn. Nếu không đặt qua cơ vòng này, thuốc đạn có thể bật/trồi ra ngoài.
10. Giữ chặt 2 mông với nhau trong một vài giây.
11. Nằm yên một chỗ trong khoảng 5 phút để thuốc đạn không bị rơi ra ngoài
12. Bỏ những vật đã sử dụng (bao tay, vỏ thuốc) vào thùng rác kín và rửa tay kỹ.
Cần lưu ý:
- Thuốc nên bảo quản ở nơi mát mẻ (<30 0C), giữ lạnh nếu nhãn yêu cầu, nếu cảm thấy thuốc đặt quá mềm, cần cho vào ngăn đá tủ lạnh trong khoảng một vài phút trước khi mở vỏ thuốc.
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
- Không nên đặt quá sâu vì mục tiêu chủ yếu hấp thu thuốc qua tĩnh mạch trực tràng dưới và giữa, không nên đặt quá nông vì dễ làm rơi viên thuốc ra ngoài.Vị trí đặt tốt nhất là đưa thuốc qua hậu môn sâu 2,5 cm (khoảng 1 đốt ngón trỏ) đối với bệnh nhân là người lớn. Đối với bệnh nhân là trẻ em dùng ngón út để đưa thuốc vào 1,5cm (khoảng ½ đốt).
- Nếu trong thuốc có chứa PEG cần nhúng viên thuốc hoặc để dưới vòi nước đang chảy trước khi đặt vào hậu môn do PEG hút nước rất mạnh nên rất dễ làm khô gây kích ứng và đau tại vị trí đặt thuốc.
Tài liệu tham khảo
Nguồn biên dịch: Y học cộng đồng