1. Những điều cần biết về thuốc an thần
Các thuốc an thần có tác dụng gây ngủ, chống co giật thông qua làm giảm kích thích và giảm hưng phấn vỏ não.
Các thuốc an thần thường được sử dụng phổ biến: Nikethamide, Rotunda, Haloperidol, Phenobarbital, Stilux, Diazepam,… Ngoài ra còn một số loại thuốc được bào chế từ thiên nhiên như: Thuốc Hoàn An Thần, Tâm An Lạc Tiên,…
Thuốc an thần tây Y được sử dụng nhiều để chữa mất ngủ
Thuốc an thần có thể được chia thành các nhóm:
- Nhóm thuốc an thần mạnh như clopromazin, haloperidol,.v.v.
- Nhóm thuốc an thần vừa và nhẹ như diazepam, rotunda,.v.v.
- Nhóm thuốc có tác dụng gây ngủ như phenobarbital, diazepam,.v.v.
- Nhóm thuốc có tác dụng chống co giật như phenobarbital, diazepam, carbamazepine,.v.v.
2. Lạm dụng thuốc an thần tây y để chữa mất ngủ
Lạm dụng thuốc an thần là tình trạng sử dụng thuốc không theo chỉ dẫn. Người dân có thể sử dụng với liều cao hơn khuyến cáo hoặc tự ý sử dụng mà không có sự chỉ định của thầy thuốc.
Nếu trước đây, khi bị mất ngủ, người ta thường tìm đến các thực phẩm có tác dụng gây ngủ: lạc tiên, tâm sen trinh nữ, lá vông nem, củ bình vôi,… Nhưng ngày nay, người trẻ bị mất ngủ thường có xu hướng tìm tới các loại thuốc an thần tây y nhanh, tiện. Đặc biệt, hiện nay một số người nghiện Heroin còn sử dụng thêm các thuốc an thần nhẹ như seduxen giúp tăng hiệu quả Heroin. Việc sử dụng thuốc tràn lan hiện nay được xem là hành vi lạm dụng thuốc.
Điều đáng nói là, các loại thuốc an thần đang được bán rất phổ biến. Bất cứ ai cũng dễ dàng mua được những thuốc này tại các hiệu thuốc mà không cần đơn của bác sĩ.
3. Lạm dụng thuốc an thần tây y để chữa mất ngủ – hiểm họa khó lường
Nhờn thuốc
Thuốc an thần có tác dụng ức chế hoạt động thần kinh, gây ra trạng thái buồn ngủ cho cơ thể. Do đó, nhiều người mất ngủ đã tự tìm tới các thuốc này bất chấp những khuyến cáo ảnh hưởng tới não bộ cũng như những hệ lụy khác khi lạm dụng thuốc.
Nhiều người có thói quen tự mua các loại thuốc an thần và tự ý sử dụng không đúng liều lượng. Hành động này không chỉ làm giảm tác dụng của thuốc, mà còn dễ gây ra hiện tượng nhờn thuốc.
Thực tế cho thấy, có nhiều trường hợp sử dụng các loại thuốc an thần trị mất ngủ có tác dụng rõ rệt trong thời gian đầu. Tuy nhiên, sau đó, mất ngủ càng trở nên trầm trọng, thậm chí cả khi đã sử dụng thuốc an thần hay sau khi tăng liều sử dụng.
Lệ thuộc thuốc, nghiện thuốc
Ngoài tác dụng gây ngủ, các thuốc an thần còn giúp thư giãn cơ thể. Tuy nhiên, nếu dùng thuốc không theo chỉ định của bác sỹ, có nguy cơ bị lệ thuộc thuốc.
Lạm dụng thuốc an thần chữa mất ngủ gây nhiều hệ lụy
Khi sử dụng các thuốc an thần này, đầu tiên, người bệnh sẽ nhận thấy các tác dụng với chỉ một liều thấp. Sau đó, để đạt được cảm giác dễ chịu ban đầu, người ta phải dần dần tăng liều. Hiện tượng này gọi là dung nạp thuốc. Nhiều thuốc nhóm an thần nhẹ có thể gây ra quá trình dung nạp rất sớm. Bởi vậy, người dùng dễ dàng bị lệ thuộc các thuốc này chỉ sau một thời ngắn. Lệ thuộc thuốc an thần làm người dùng luôn luôn có nhu cầu sử dụng thuốc. Việc ngừng sử dụng hoặc kiểm soát liều dùng là rất khó thực hiện. Hậu quả là, người dùng sẽ gặp nhiều vấn đề khác về sức khỏe, tiền bạc, công việc…
Gây rối loạn hoạt động của não bộ
Rõ ràng, các thuốc an thần có tác dụng trực tiếp tới hệ thần kinh gây ra các tác dụng của thuốc. Trong những trường hợp lạm dụng thuốc an thần, hệ thần kinh trung ương có thể bị ức chế, gây ra những rối loạn trong hoạt động của não bộ.
Lạm dụng thuốc an thần chữa mất ngủ có thể gây rối loạn hoạt động của não bộ
Nếu tiếp tục sử dụng các loại thuốc an thần thường xuyên còn có thể gây ra trạng thái rối loạn cảm xúc. Do đó, người bệnh có thể bị lo âu, căng thẳng kéo dài, thậm chí là trầm cảm.
Ảnh hưởng hô hấp, tim mạch
Ảnh hưởng của việc lạm dụng các thuốc an thần có thể đặc biệt nguy hiểm trong trường hợp người dùng có các vấn đề về hô hấp hay tim mạch.
Nhiều thuốc đã ghi nhận có khả năng ức chế trung tâm hô hấp. Bởi vậy, cần phải sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sỹ nếu bạn mắc các vấn đề trên.
Nhiều nghiên cứu cũng đã cho thấy, tỷ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim trong nhóm những người thường xuyên sử dụng thuốc ngủ cũng cao hơn đáng kể so với nhóm ít hoặc hiếm khi sử dụng những thuốc này. Mặt khác, số nạn nhân của tai biến mạch máu não cũng cao gấp 3 lần trong nhóm người cao huyết áp trước đó có lệ thuộc thuốc an thần so với nhóm không lệ thuộc. Rõ ràng, lạm dụng thuốc an thần gây ngủ cũng làm tăng nguy cơ tai biến mạch não, tử vong.
Không trị được tận gốc của vấn đề
Người mất ngủ cần phải biết rằng, các thuốc an thần chỉ hỗ trợ làm bạn dễ ngủ, chứ không điều trị được tận gốc. Cần phải xác định được nguyên nhân gây mất ngủ để có những biện pháp điều trị phù hợp. Có nhiều nguyên nhân gây ra mất ngủ. Các nguyên nhân chính là trầm cảm, rối loạn tuần hoàn, huyết áp, lo âu,… Thậm chí có những trường hợp mất ngủ do lạm dụng thuốc an thần trước đó. Với từng nguyên nhân sẽ có những hình thức điều trị cụ thể khác nhau.
Tìm hiểu thêm: Tổng quan về chứng mất ngủ
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
