✴️ Nhóm máu có liên quan đến gia tăng nguy cơ đột quỵ sớm hay không?
Mở đầu
Những nhóm máu khác ngoài nhóm máu O đã được cho là có mối liên quan đến việc làm tăng nguy cơ đột quỵ. Phân tích gộp của một nghiên cứu của nhóm tác giả Jaworek được đăng trên tạp chí Neurology ngày 31 tháng Tám 2022 cho thấy những nhóm máu này có mối liên quan mạnh mẽ hơn với đột quỵ khởi phát sớm hơn là đột quỵ muộn, đặc biệt là nhóm máu A1, 2.
Những người có nhóm máu A có nguy cơ đột quỵ sớm (early – onset stroke) gia tăng 16% so với những người mang nhóm máu khác. Đây cũng là kết luận chính của nghiên cứu này. Ngược lại, một phân tích gộp (meta – analysis) trên gần 17000 trường hợp đột quỵ do thiếu máu thoáng qua ở người trưởng thành < 60 tuổi cho thấy người có nhóm máu O có nguy cơ đột quỵ sớm giảm 12%. Kết quả nghiên cứu này cho thấy có thể nguyên nhân khiến người trẻ tuổi bị đột quỵ có thể là do nhóm máu1 – 3.
Tóm tắt nghiên cứu
Phân tích gộp bao gồm 48 nghiên cứu về di truyền và đột quỵ thoáng qua được tiến hành ở Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á. Nghiên cứu bao gồm 16730 người bị đột quỵ và 599237 người không bị đột quỵ. Trong số những người đột quỵ, có 5825 người đột quỵ khởi phát sớm và 9269 người đột quỵ khởi phát muộn. Đột quỵ khởi phát sớm được xem là cơn đột quỵ được khởi phát khi bệnh nhân < 60 tuổi, và > 60 tuổi được xem là khởi phát muộn2.
Nhóm nghiên cứu quan sát các chromosome để xác định các biến thể di truyền có liên quan đến đột quỵ. Kết quả cho thấy có mối liên hệ giữa đột quỵ khởi phát sớm và vùng chromosome chứa các gen quy định nhóm máu A, AB, B hoặc O1, 2.
Tiếp đến, nhóm nghiên cứu phân loại người tham gia nghiên cứu theo từng nhóm máu (A, AB, B và O). Nhóm nghiên cứu so sánh tỷ lệ mắc đột quỵ khởi phát sớm và khởi phát muộn cũng như tỷ lệ người không bị đột quỵ ở từng nhóm máu. Kết quả cho thấy những trong số người bị đột quỵ khởi phát sớm, tỷ lệ người có nhóm máu A chiếm đa số, và tỷ lệ người có nhóm máu O chiếm thiểu số 1, 2.
Sau khi điều chỉnh giới tính và các yếu tố khác, nhóm nghiên cứu tìm thấy những người nhóm máu A có nguy cơ đột quỵ khởi phát sớm cao hơn 16% so với những người mang nhóm máu khác. Ngược lại, những người mang nhóm máu O có nguy cơ đột quỵ thấp hơn 12% so với những người mang nhóm máu khác.
Bàn luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy nhóm máu có thể được xem là một yếu tố nguy cơ của đột quỵ ở người trẻ tuổi, tuy nhiên yếu tố này vẫn chưa được đưa vào vào thực hành dự phòng. Yếu tố nguy cơ đột quỵ liên quan đến nhóm máu vẫn nhỏ hơn các yếu tố nguy cơ đột quỵ khác đã được biết đến rộng rãi như hút thuốc và tăng huyết áp. Trên thực tế những yếu tố nguy cơ đột quỵ đã được biết đến rộng rãi như hút thuốc hay tăng huyết áp được quan tâm nhiều hơn trên thực hành, vì đây là những yếu tố nguy cơ có thể điều chỉnh.
Hạn chế của nghiên cứu đó là nhóm người tham gia nghiên cứu không đa dạng, có 35% người tham gia nghiên cứu là người không có nguồn gốc là người Châu Âu.
Trong tương lai, cần thêm các nghiên cứu để đánh gái sự tương tác giữa nhóm máu và các yếu tố nguy cơ khác liên quan đến đột quỵ. Có khả năng nếu một bệnh nhân trẻ tuổi có nhóm máu A và đồng thời có các yếu tố nguy cơ khác, thì bệnh nhân này sẽ có yếu tố nguy cơ đột quỵ tăng lên gấp nhiều lần.
Tài liệu tham khảo
- Press Release. IS YOUR BLOOD TYPE LINKED TO YOUR RISK OF STROKE BEFORE AGE 60?. American Academy of Neurology. Neurology. Updated 31 Aug 2022. Accessed date 11 Sept 2022. URL: https://aan.com/PressRoom/Home/PressRelease/5011#:~:text=%E2%80%9CNon-O%20blood%20types%20have,PhD%2C%20MPH%2C%20of%20University%20of
- Thomas Jaworek, Huichun Xu, Brady J Gaynor et al. Contribution of Common Genetic Variants to Risk of Early Onset Ischemic Stroke. Neurology. Aug 2022. DOI: 10.1212/WNL.0000000000201006
- Kelli Whitlock Burton. Blood Type Linked to Higher Risk for Early-Onset Stroke. Medscape. Updated 31 Aug 2022. Accessed date 09 Sept 2022. URL: medscape.com/viewarticle/980048#vp_2
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
