Rối loạn mỡ máu là gì?
Rối loạn mỡ máu hay còn gọi là rối loạn lipid máu,máu nhiễm mỡ, là khi có một hoặc nhiều trong số các rối loạn sau:
-
Lượng Cholesterol toàn phần trong máu tăng trên 6,2mmol/L.
-
Lượng Triglycerid trong máu tăng từ 4,5mmol/L trở lên.
-
Lượng LDL-Cholesterol, một loại Cholesterol “xấu”, trong máu tăng trên 3,4mmol/L.
-
Lượng HDL-Cholesterol,loại Cholesterol “tốt”, trong máu giảm dưới 0,9mmol/L.
Rối loạn mỡ máu có thể dẫn tới các vấn đề tim mạch như bệnh mạch vành, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim,… và hàng loạt vấn đề ở các cơ quan khác có thể tử vong.
Rối loạn mỡ máu có chữa được không?
Người bệnh rối loạn mỡ máu thường lo lắng rối loạn mỡ máu có chữa được không bởi vì hậu quả của nó quá nguy hiểm. Và may mắn thay, bệnh rối loạn mỡ máu hoàn toàn có thể chữa khỏi. Các biện pháp điều trị bệnh này bao gồm:
- Chế độ ăn được kiểm soát chặt chẽ.
- Chế độ luyện tập thể lực hợp lý.
- Dùng các thuốc điều chỉnh mỡ máu.
Hiện nay, phác đồ và thời gian điều trị phụ thuộc vào cá nhân người bệnh, đem lại hiệu quả cao và giảm tỷ lệ các biến chứng của bệnh.
Biến chứng của rối loạn mỡ máu
Vấn đề được người bệnh quan tâm nhất là, mỡ máu cao ảnh hưởng gì tới cơ thể, và mỡ máu có nguy hiểm không. Thực tế, mỡ là nguồn cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể, vậy nên mỡ là chất rất cần thiết. Nếu lượng mỡ trong máu ở mức bình thường, không gây hại cho cơ thể. Chỉ khi lượng mỡ trong máu cao, rối loạn mỡ máu mới gây ra các biến chứng sau:
- Xơ vữa động mạch là biến chứng thường gặp nhất. Khi có quá nhiều Cholesterol “xấu” trong máu, nó sẽ từ từ lắng đọng vào thành các mạch máu. Cùng với một số chất khác, nó hình thành mảng xơ vữa động mạch. Hậu quả là:
- Các mảng xơ vữa làm lòng mạch bị hẹp dần hoặc tắc hoàn toàn một cách từ từ. Lòng mạch máu bị hẹp dẫn đến giảm lượng máu nuôi dưỡng cơ quan mạn tính, có thể gây suy tim, thiếu máu não, tăng huyết áp…
- Các mảng xơ vữa bong ra và theo dòng máu tới các cơ quan, gây tắc mạch máu ở các cơ quan này. Nếu tắc mạch vành gây nhồi máu cơ tim (đột quỵ tim). Tắc mạch não gây nhồi máu não (đột quỵ não). Đây là nguyên nhân gây tử vong đột ngột, nhanh chóng.
- Triglycerid tăng cao dẫn tới gan nhiễm mỡ. Về lâu dài, gan nhiễm mỡ sẽ tiến triển thành viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
- Triglycerid tăng cao trong thời gian dài còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường.
- Triglycerid quá cao, trên 11,3mmol/L có thể gây viêm tụy. Đây là bệnh điều trị rất khó khăn, nguy cơ tử vong cao.
Cần làm gì để phòng tránh biến chứng của rối loạn mỡ máu?
Khi đã được chẩn đoán rối loạn mỡ máu, người bệnh muốn phòng tránh những biến chứng của bệnh này cần:
- Điều quan trọng hàng đầu là điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt. Cần tránh hoặc giảm ăn mỡ động vật, lòng đỏ trứng, phủ tạng động vật (gan, lòng, dồi…), các loại pho-mat, sữa nguyên kem… Tăng cường ăn hoa quả tươi, rau, và các loại ngũ cốc. Lượng tinh bột chiếm khoảng 55 – 60 % khẩu phần. Chế độ ăn này cần được duy trì thường xuyên trong thời gian dài.
- Với những bệnh nhân thừa cân, béo phì cần giảm cân nặng bằng cách giảm khẩu phần ăn hàng ngày, và tập thể dục.
- Tập thể dục hàng ngày giúp giảm cân nặng, tiêu hao lượng mỡ thừa trong cơ thể, giúp bệnh nhân yêu đời,vui vẻ hơn. Tập thể dục còn giúp giảm lượng Cholesterol “xấu” và làm tăng lượng Cholesterol “tốt”. Điều này vô cùng có lợi cho bệnh nhân rối loạn mỡ máu.
- Nên bỏ các thói quen xấu như hút thuốc lá, thuốc lào, uống rượu vì nó ảnh hưởng xấu tới tình trạng rối loạn mỡ máu và gây hại tới các cơ quan khác trong cơ thể.
- Cần tuân thủ điều trị thuốc theo đơn của bác sỹ. Không nên tự ý tăng liều thuốc hoặc bỏ uống thuốc. Điều trị rối loạn mỡ máu cần kiên trì trong thời gian dài. Ngay cả khi có dùng thuốc, người bệnh cũng phải điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt.
- Cần báo ngay cho bác sỹ nếu có bất kỳ biểu hiện bất thường, khó chịu nào trong khi đang dùng thuốc. Bởi thuốc điều trị rối loạn mỡ máu cũng có những tác dụng không mong muốn, mặc dù tỷ lệ hiếm.
- Người bệnh nên theo dõi chỉ số mỡ máu thường xuyên, khoảng 6-8 tuần một lần. Nên khám định kỳ để kịp thời phát hiện các biến chứng của bệnh và điều trị sớm.
- Nên tránh căng thẳng, tránh các suy nghĩ bi quan. Một thái độ sống thoải mái, vui vẻ, lạc quan góp phần rất lớn vào điều trị bệnh.
Rối loạn mỡ máu, một căn bệnh thường gặp, những biến chứng của nó rất nguy hiểm. Bệnh có thể gây suy tim, tăng huyết áp, bệnh mạch vành, thậm chí tử vong do đột quỵ. Vì thế, đừng chủ quan với căn bệnh rối loạn mỡ máu. Để phòng tránh những biến chứng của bệnh, hãy bắt đầu từ một lối sống khoa học và lành mạnh ngay hôm nay.
Xem thêm: Nguyên nhân, phân loại và điều trị mỡ máu cao
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
