✴️ Cho ăn qua ống mở thông hỗng tràng

ĐẠI CƯƠNG

Nuôi ăn qua ống mở thông hỗng tràng là đưa các chất dinh dưỡng ở dạng lỏng qua ống thông vào hỗng tràng cho người bệnh.

CHỈ ĐỊNH

Mọi trường hợp người bệnh không ăn uống được và cần phải nuôi dưỡng kéo dài trên 8 tuần

Chấn thương đầu và cổ nặng, chấn thương hệ thần kinh

Khối u đầu và cổ, u não

Các trường hợp người bệnh rất nặng

Người bệnh hôn mê, thở máy có nguy cơ hít phải chất dịch đường tiêu hóa, có trào ngược dạ dày thực quản, chậm thoát thức ăn ở dạ dày hoặc

Nuôi ăn liên tục kéo dài ở những trẻ bị rối loạn chuyển hóa, viêm tụy cấp nặng

Trẻ có nhu cầu đặc biệt về protein và năng lượng: bỏng nặng, trẻ suy dinh dưỡng nặng do các bệnh mạn tính nặng (suy gan, suy thận, bệnh lý thần kinh, ung thư, ghép tủy, rối loạn chuyển hóa…)

Biếng ăn do tâm lý, từ chối ăn dẫn đến kiệt sức

Bất thường về cấu trúc và chức năng đường tiêu hóa trên

Chấn thương, bỏng hay u hay dị tật bẩm sinh vùng hầu họng

Bệnh lý ở thực quản: bỏng thực quản, trào ngược dạ dày thực quản nặng, các dị tật bẩm sinh ở thực quản: sau mổ teo thực quản, dò thực quản- khí quản, phẫu thuật Nisell…

Viêm loét niêm mạc nặng,

Bỏng, hẹp dạ dày, tá tràng,

CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Sốc

Đang co giật

Tắc ruột, bán tắc ruột, nghi ngờ bệnh ngoại khoa cần phẫu thuật

Xuất huyết đường tiêu hóa

Giai đoạn đầu hậu phẫu đường tiêu hóa

Tiêu chảy sau viêm phúc mạc, sau mổ thủng tạng rỗng

Người bệnh thẩm phân phúc mạc

CHUẨN BỊ

Người thực hiện:

Điều dưỡng

Phương tiện

Thức ăn lỏng được pha chế sẵn: sữa, cháo lỏng…được tính toán năng lượng và thành phần phù hợp với từng người bệnh

Túi hay bốc đựng thức ăn

Quang truyền dịch và ống dẫn dịch

Bơm tiêm cho ăn 50 ml

Người bệnh

Trước khi cho ăn, thông báo cho người bệnh và gia đình người bệnh được biết.

Hồ sơ bệnh án

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

Kiểm tra hồ sơ

Kiểm tra người bệnh

Thực hiện kỹ thuật

Đặt người bệnh ở tư thế đầu cao 30 độ, đầu nghiêng về 1 bên trong và sau thời gian cho ăn 30 phút.

Kiểm tra xem ống thông còn ở trong hỗng tràng không (bơm khí dùng ống nghe áp thành bụng hoặc dùng bơm hút ra thấy dịch tiêu hóa). Rút bỏ dịch trước và sau khi nuôi ăn. Nếu dịch rút ra lớn hơn 100 -200 ml hay >= 40% lượng dịch vào: cho giảm lượng, cách xa hoặc tạm ngừng bữa ăn, nuôi dưỡng tĩnh mạch 1 phần.

Nối túi đựng thức ăn lỏng với ống thông, điều chỉnh giọt sao cho phù hợp với lượng calo (nếu cho ăn nhỏ giọt), hoặc dùng bơm hút thức ăn rồi bơm qua ống thông.

Tốc độ cho ăn: Khi bắt đầu cho ăn qua ống thông

Trẻ < 10 kg: 10 ml/ giờ

Trẻ từ 10 đến 20 kg: 20ml/giờ

Trẻ từ 20 đến 40 kg: 30ml/giờ

Trẻ trên 40 kg: 50 ml/giờ

Sau đó tốc độ cho ăn tăng dần để đạt được mục tiêu nuôi dưỡng, lượng cho ăn nên tăng dần mỗi 4 - 12 giờ, theo dõi sự dung nạp của trẻ. Nếu trẻ không dung nạp với dung dịch cho ăn, có thể giảm lượng cho ăn hoặc giảm tốc độ nuôi dưỡng. Khi trẻ đã quen với lượng thức ăn, dần điều chỉnh lịch cho ăn phù hợp với lịch sinh hoạt của gia đình.

Năng lượng cần đạt được cho trẻ: tùy tình trạng bệnh lý và cân nặng của người bệnh. Tuy nhiên năng lượng nuôi ăn qua ống thông thường thấp hơn và có thể chỉ được 50% năng lượng khuyến cáo theo tuổi thông thường.

• Trẻ 0-1 tuổi: 90-120 kcal/kg
• Trẻ 1-7 tuổi: 75-90 kcal/kg
• Trẻ 7-12 tuổi: 60-75 kcal/kg
• Trẻ 12-18 tuổi: 30-60 kcal/kg
• Trẻ > 18 tuổi: 25 - 30 kcal/kg

Tính lượng dịch cần cho trẻ theo cân nặng, tuy nhiên lượng dịch này có thể thay đổi tùy theo tình trạng bệnh lý của người bệnh:

• 1- 10 kg: 100 ml/ kg
• 10-20 kg: 1000 ml + 50 ml/kg cho mỗi cân nặng >10kg
• >20 kg: 1500 ml + 20 ml/kg cho mỗi cân nặng > 20 kg

Sau mỗi lần cho ăn, bơm nước sôi đề nguội hoặc nước vô khuẩn rửa ống thông. Chú ý khi bơm nước và thức ăn vào tránh đưa không khí vào đường tiêu hóa.

Ống nuôi ăn có thể sử dụng từ 6-12 tháng, nếu có chỉ định tiếp tục nuôi

ăn thì thay ống nuôi ăn mới.

THEO DÕI

Theo dõi dấu hiệu sinh tồn, lượng dịch vào, ra hàng ngày

Theo dõi sự dung nạp của người bệnh

Cân nặng hàng ngày hoặc hàng tuần

Theo dõi các biến chứng: các biến chứng tức thời và xuất hiện muộn

Theo dõi các chỉ số cận lâm sàng: đường máu, điện giải đồ, canxi, hct, protid máu khi cần

BIẾN CHỨNG VÀ XỬ TRÍ

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp