Câu nói dân gian “Thập nhân cửu trĩ” phản ánh mức độ phổ biến cao của bệnh trĩ trong cộng đồng. Trĩ là tình trạng giãn quá mức và phình to của các tĩnh mạch vùng hậu môn – trực tràng. Bệnh ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống, đặc biệt nếu không được phát hiện và xử trí sớm.
Các yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ bao gồm:
Táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài: Làm tăng áp lực khi đại tiện, gây giãn tĩnh mạch hậu môn.
Chế độ ăn ít chất xơ, thiếu nước.
Lối sống ít vận động, ngồi hoặc đứng lâu.
Thừa cân, béo phì.
Tăng áp lực ổ bụng: Do mang thai, lao động nặng, hoặc khối u vùng chậu – tiểu khung.
Người bệnh có thể nhận biết trĩ qua các triệu chứng:
Chảy máu khi đại tiện, thường là máu tươi.
Ngứa hậu môn, có thể kèm kích ứng da.
Đau, sưng, khó chịu vùng hậu môn.
Xuất hiện khối lồi (búi trĩ) gần hậu môn, có thể sờ thấy và gây đau.
Trĩ có thể âm thầm hoặc biểu hiện rầm rộ tùy theo mức độ, thường được chia thành 4 độ với mức nặng tăng dần.
Nhận biết các nguy cơ mắc trĩ cũng như dấu hiệu của trĩ sẽ giúp người bệnh sớm đề phòng và phát hiện bệnh tốt hơn
Câu trả lời là có thể, nếu người bệnh:
Phát hiện sớm, khi bệnh còn ở giai đoạn nhẹ.
Áp dụng đúng phương pháp điều trị, theo chỉ định chuyên khoa.
Điều chỉnh thói quen sinh hoạt, ăn uống để loại bỏ nguyên nhân khởi phát.
Ở những trường hợp phát hiện muộn, trĩ đã biến chứng hoặc tái phát nhiều lần, việc điều trị sẽ khó khăn hơn và dễ tái phát nếu không có kế hoạch kiểm soát lâu dài.
Bệnh trĩ hoàn toàn có thể được điều trị dứt điểm nếu như phát hiện sớm, điều trị kịp thời kết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp và xử lý tận gốc nguyên nhân gây bệnh
Tùy theo mức độ trĩ, bác sĩ sẽ chỉ định một trong các phương pháp sau:
Áp dụng cho trĩ độ I – II.
Bao gồm thuốc bôi, thuốc đặt hậu môn giúp giảm đau, giảm ngứa, chống viêm, co mạch.
Có thể kết hợp thuốc uống nhằm hỗ trợ tĩnh mạch.
Lưu ý: Điều trị nội khoa chủ yếu giúp cải thiện triệu chứng, không loại bỏ hoàn toàn búi trĩ.
Điều trị bằng thuốc chỉ làm giảm các triệu chứng chứ không có thể giúp thoát trĩ hoàn toàn
Áp dụng với trĩ độ II – III, bao gồm:
Thắt búi trĩ bằng dây thun: Làm nghẹt mạch máu nuôi búi trĩ, khiến nó teo và rụng.
Chích xơ búi trĩ: Tiêm thuốc gây xơ hóa, làm xẹp và teo búi trĩ.
Tiêm điều trị nội mô búi trĩ: Phương pháp ít xâm lấn, ít đau, không cần nằm viện.
Nhược điểm: Nguy cơ tái phát cao, đặc biệt nếu không xử lý được nguyên nhân nền. Một số thủ thuật có thể gây đau, chảy máu hoặc nhiễm trùng.
Chỉ định cho trĩ độ III – IV hoặc khi các phương pháp khác không hiệu quả.
Phương pháp Longo (cắt trĩ bằng máy khâu vòng): Ít đau, ít chảy máu, thời gian phục hồi nhanh.
Các kỹ thuật cắt trĩ truyền thống hoặc laser cũng vẫn được áp dụng tùy điều kiện từng cơ sở.
Ưu điểm: Hiệu quả cao, giảm nguy cơ tái phát nếu kết hợp thay đổi lối sống phù hợp.
Bệnh trĩ hoàn toàn có thể điều trị dứt điểm, nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng cách và kiểm soát yếu tố nguy cơ lâu dài.
Khuyến nghị cho cộng đồng:
Khám chuyên khoa tiêu hóa – hậu môn trực tràng nếu có các dấu hiệu nghi ngờ.
Duy trì chế độ ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước, tập thể dục đều đặn.
Tránh rặn khi đi vệ sinh, hạn chế ngồi lâu, lao động quá sức.
Điều trị tích cực các nguyên nhân nền như táo bón, u vùng chậu, thai nghén…
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh