Bạn có biết gì về Hội chứng sợ ngày chủ nhật?

Có những người luôn lo âu vào mỗi chiều chủ nhật, họ sọ rằng hết ngày chủ nhật thì thứ hai lại là một ngày phải đi làm. Hội chứng sợ ngày chủ nhật là một hình thức của lo âu công việc ở rất nhiều người trưởng thành, đặc biệt là những người có công việc đòi hỏi chuyên môn cao và nhiều áp lực.

Có người sợ cảnh tắc đường đến chỗ làm, người sợ phải ngồi nhiều tiếng đồng hồ nhìn chằm chằm vào máy tính và tưởng rằng luôn có một chiếc đồng hồ vô hình nào đó bên cạnh để thúc giục làm việc. Không có gì lạ khi đây là dấu hiệu của những người căng thẳng vì công việc.

Làm thế nào để đối phó với cảm giác bất an ngày càng tăng vào mỗi chiều chủ nhật hoặc với một số người là sáng thứ hai? Giải pháp sẽ được đưa ra sau đây, nhưng trước hết chúng ta cần hiểu:

Thế nào là hội chứng sợ ngày chủ nhật?

Hội chứng sợ ngày chủ nhật được mô tả là cảm giác lo âu vào những giờ cuối cùng của ngày cuối tuần

Một số khảo sát chỉ ra rằng những người bị hội chứng sợ chủ nhật là những người trải qua sự lo âu tăng lên vào lúc 3-4 giờ chiều ngày chủ nhật hoặc muộn hơn giờ ngày cũng như có thể xảy ra vào thứ hai hoặc ngày nào cũng thấy sợ hãi. Hiện tượng “chủ nhật kinh hãi” hoặc “chủ nhật buồn bã” ngày càng gia tăng ở cả nhóm tuổi trẻ mới đi làm hoặc những người nhiều tuổi đang đi làm. Một bài báo xuất bản trên tạp chí The Atlantic viết như sau: “Vào thời điểm kết thúc của ngày cuối tuần luôn cảm thấy không vui vẻ và sự lo âu ngày càng rõ rệt hơn vào đêm trước khi đi làm”.

Và đây là một số dấu hiệu và triệu chứng thường gây ra hội chứng sợ ngày chủ nhật:

  • Cảm thấy sợ hãi và mất đi cảm giác tự do
  • Triệu chứng của căng thẳng và lo âu ngày càng gia tăng, trong đó có dấu hiệu thay đổi vị giác, sự tập trung sự tiêu hóa, tăng nhịp tim và mất ngủ
  • Cực kỳ tâm trạng
  • Cảm xúc bị trầm xuống
  • Có xu hướng muốn uống rượu hoặc lao vào những hành vi muốn gây tê liệt bản thân

 

Nguyên nhân

Chắc chắn là thời gian biểu công việc hàng ngày đóng góp vào nguyên nhân gây lo âu và chủ nhật. Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ và nguyên nhân gây bùng phát hội chứng sợ ngày chủ nhật gồm có:

  • Tắc đường nghiêm trọng
  • Làm việc nhiều giờ, phải thức dậy sớm và làm việc tới muộn
  • Thường xuyên phải dùng ngày nghỉ hoặc thêm giờ để làm việc
  • Không có các hoạt động xã hội hỗ trợ vào mỗi cuối  tuần
  • Không hứng thú với công việc
  • Không hòa hợp với đồng nghiệp
  • Lo âu về khối lượng công việc quá tải và suy nghĩ về nhiệm vụ không hoàn thành vào tuần trước và phải làm vào tuần này
  • Có khối lượng việc nhà vượt quá thời gian biểu cho phép vào hầu hết các ngày trong tuần như chăm sóc con cái, dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn, đi chợ,….
  • Yêu cầu phải làm việc vào cuối tuần và vào tối ở nhà
  • Luôn phải đối mặt với những sự bức bối khó ở khi không có caffein

Nhưng trên tất cả đó là lý do chúng ta bị mất cân bằng về cuộc sống nói chung. Hàng thập kỷ trước, chủ nhật là ngày chúng ta được nghỉ ngơi thư giãn , dành thời gian cho gia định và những ngày lễ của tôn giáo. Nhưng nay chúng ta bận đến cả chủ nhật vì tất cả các công việc, công việc vặt hàng ngày, việc xã hội, tập thể dục, mua sắm, lên thực đơn, lau dọn nhà cửa và chăm sóc con cái, tất cả đều tiêu tốn một đống thời gian của bạn.

 

Ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần

Khi nói về tâm thần, cảm giác lo âu trước khi bắt đầu tuần làm việc là đáp ứng của nhận thức với những đe dọa. Mặc dù đa phần công việc của chúng ta không phải là mối nguy hiểm, nhưng chúng ta có thể cảm nhận rằng chúng ta không tin rằng mình có khả năng đối phó với những gì được yêu cầu.

Khi bạn cảm thấy quá tải, lập tức đáp ứng chống trả hoặc né tránh xuất hiện và bắt đầu ảnh hưởng đến cơ thể và tâm trí. Các tuyến thần kinh giao cảm giải phóng ra adrenaline và cortisol nhiều hơn bình thường hay còn gọi là các hormone căng thẳng tác động đến hệ miễn dịch, năng lượng và tâm trạng.

Bạn có tự hỏi bản thân: tại sao mình lại không ngủ được vào tối chủ nhật? Vậy có thể bạn đang đối mặt với dấu hiệu của Hội chứng sợ chủ nhật: mất ngủ do stress, sợ hãi và lo lắng.

Còn những cách khác mà lo âu có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần như:

  • Giảm khả năng tập trung, học hỏi và ghi nhớ thông tin khi làm việc
  • Khiến chúng ta áp lực cả về năng suất làm việc và không đủ thư giãn vào cuối tuần
  • Gia tăng những triệu chứng trầm cảm và bất an nếu chúng ta cảm thấy mình đang “bỏ lỡ” thời gian, không tận dụng được tối đa thời gian
  • Dẫn đến cảm giác rút lui nếu như thấy mệt mỏi và quá tải
  • Cảm thấy mệt mỏi và ít động lực khi làm việc

 

Cách để vượt qua

Bạn đã sẵn sàng để đối mặt với hội chứng sợ chủ nhật chưa? Dưới đây là những tip giúp bạn đối phó với chúng:

  • Cố gắng cân bằng bằng nghỉ ngơi và vui chơi. Đừng đặt áp lực lên bản thân phải có hoạt động gì vào mỗi cuối tuần vì chúng sẽ khiến bạn mệt mỏi và kiệt sức. Hãy có đủ để có thời gian nghỉ ngơi, ngủ và thư giãn.
  • Hạn chế uống rượu: những điều gì khiến bạn phải uống rượu? chúng là hình thức của loại lo âu gây ra bởi hội chứng cai. Bạn sẽ chỉ càng đau khổ và nhớ nhung khi không có rượu để uống.
  • Giữ cho mình thói quen ngủ nghỉ đúng giờ: Việc này rất quan trọng với đồng hồ sinh học của bạn, ngủ nghỉ đều đặn đúng giờ sẽ giúp cân bằng năng lượng và tâm trạng của bạn.
  • Cố gắng cai đồ điện tử: điện thoại, máy tính bạn đã dành cả ngày làm việc với chúng rồi, hãy buông bỏ chúng sau khi bạn làm việc xong và hoàn toàn dành thời gian đó để chăm chút bản thân.
  • Dành thời gian cho tập thể dục: tập thể dục là cách tự nhiên để giảm căng thẳng vì chúng tiết ra endorphin giúp nâng tâm trạng chúng ta lên.
  • Tìm kiếm chủ nhật vui vẻ bằng những hoạt động bạn ưa thích: kéo dài thời gian bạn cảm thấy hạnh phúc bằng nhiều hoạt động có ý nghĩa hơn như xem phim, nghe nhạc, đi bảo tàng, đi dạo trong công viên,  đọc sách, đi mát xa.
  • Cố gắng sắp xếp công việc hợp lý: bỏ bớt những thứ rườm rà để bạn có thể đi đúng hướng vào công việc của mình. Đừng cố gắng gánh tất cả các trách nhiệm việc nhà vào cuối tuần. Lười một chút thì có sao.
  • Hãy cân bằng công việc-cuộc sống: nếu bạn đã cảm thấy quá kiệt sức hãy nói chuyện với sếp về việc tam thười nghỉ một thời gian hoặc làm bán thời gian cho công ty. Hy vọng bạn sẽ có một khoảng thời gian rảnh rỗi để làm những gì mà mình thích trong thời gian đó.

 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp

return to top