✴️ Các hoạt động cho sức khỏe não bộ
Sự suy giảm nhận thức thường liên quan đến sự gia tăng tuổi tác. Khi tuổi thọ ở phương Tây có xung hướng kéo dài hơn, việc tìm hiểu cách bảo vệ và nuôi dưỡng não bộ trở nên quan trọng. Suốt nhiều năm, các nghiên cứu đã chỉ ra cả họat động thể lực lẫn trí lực đều cải thiện khả năng nhận thức. Ngược lại, các nghiên cứu cũng chứng minh những người dành nhiều thời gian cho các hoạt động bị động như xem tivi có thể suy giảm nhận thức nhanh hơn.
Nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu ảnh hưởng của hoạt động thể chất, giải trí và hoạt động xã hội lên khả năng nhận thức cũng như sự suy giảm. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây của các nhà khoa học của Đại học Nam Florida ở Tampa có một khá biệt nhỏ. Kết quả này được đăng trên tạp chí Lão Khoa: Khoa học tâm lý và khoa học xã hội.
Tầm quan trọng của sự đa dạng các hoạt động
Thay vì đánh giá chung về mức độ hoạt động thì các nhà nghiên cứu này đi tìm đáp án cho câu hỏi sự đa dạng trong các hoạt động tác động như thế nào đến khả năng nhạy bén của não bộ.
Các tác giả giải thích rằng: “Kinh nghiệm học hỏi từ nhiều hoạt động khác nhau mỗi ngày giúp não bộ tăng khả năng dự trữ và phục hồi, giúp bộ não thực hiện tốt hơn.”
Ngoài ra, tham gia nhiều hoạt động khác nhau cũng có nghĩa là gặp gỡ nhiều người hơn. Các tác giả giải thích rằng những hoạt động xã hội tự nó thúc đẩy liên kết xã hội, kiến thức, nhận thức và tâm lý.
Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã lấy dữ liệu từ 732 người trong độ tuổi 34 đến 84. Mỗi ngày trong chuỗi 8 ngày liên tiếp, họ sẽ hỏi các ứng viên có tham gia các hoạt động nào trong 7 hoạt động thông thường sau hay không:
- Dành thời gian cho trẻ em;
- Làm công việc được trả lương;
- Hoạt động giải trí;
- Việc vặt;
- Hoạt động tình nguyện;
- Hoạt động thể chất;
- Giúp đỡ người khác.
Sử dụng các thông tin này, các nghiên cứu viên sẽ cho điểm những người nào tham gia nhiều và thường xuyên các hoạt động trên.
Suốt 10 năm, các nhà khoa học sẽ hỏi lại nhóm người này những câu hỏi tương tự. Tại thời điểm bắt đầu cũng như kết thúc nghiên cứu, các nghiên cứu viên sẽ đánh giá khả năng nhận thức người tham gia bằng một thang điểm, gọi là Thang điểm đánh giá nhận thức ở người lớn. Nó đo lường một loạt các khả năng nhận thức, bao gồm nói chuyện lưu loát, khả năng nhớ lời nói cũng như hành động, tốc độ xử lý và sự chú ý.
Sự đa dạng chứ không phải thời lượng
Các tác giả nhận thấy rằng những người tham gia nhiều hoạt động đa dạng nhất có điểm số nhận thức cao nhất. Ngay cả sau khi một người thay đổi thời gian dành cho từng hoạt động, thì khả năng nhận thức cuối cùng vẫn rất đáng kể. Có vẻ như chính sự đa dạng tạo nên sự khác biệt.
Các nhà khoa học cũng phát hiện ra rằng những cá nhân làm thêm nhiều hoạt động mới hơn nữa trong thời gian nghiên cứu sẽ có điểm số nhận thức tốt hơn so với những người duy trì mức độ đa dạng thấp hoặc giảm số hoạt động họ tham gia.
Một thú vị khác, các nhà nghiên cứu đã xác định mối liên hệ giữa sự đa dạng hoạt động và hiệu suất nhận thức tốt hơn ở tất cả các nhóm tuổi.
Kết quả nghiên cứu giống một câu châm ngôn, đại ý “nếu như bạn không sử dụng, thì bạn sẽ mất nó” và nó sẽ giúp chúng ta điều chỉnh lối sống năng động và đa dạng để bảo vệ bộ não tương lai. – Author Soomi Lee, Ph.D.
Những hạn chế và tương lai
Các tác giả lưu ý những hạn chế nhất định của nghiên cứu của họ. Ví dụ, những người tham gia chương trình nghiên cứu đều khỏe mạnh và có trình độ học vấn cao hơn so với đa phần bộ phận còn lại. Ngoài ra, những người tham gia chủ yếu là người da trắng. Do đó, cần những nghiên cứu thêm để xem ảnh hưởng lên những nhóm dân số khác
Một điều quan trọng cần chú ý, bởi vì nghiên cứu này là quan sát nên không thể xác nhận mối liên quan giữa nguyên nhân và kết quả; tức là có thế có các biến khác có thể đã ảnh hưởng đến kết quả. Ví dụ, những người tham gia nhiều hoạt động đa dạng nhất cũng có thể có chế độ ăn uống lành mạnh nhất. Nếu đúng như vậy thì dinh dưỡng tốt hơn cũng có thể giúp tăng cường nhận thức.
Mặc dù các nhà nghiên cứu đã hỏi về sức khỏe của những người tham gia, nhưng họ không truy cập vào hồ sơ y tế của họ. Vì một số bệnh lý có thể làm giảm khả năng hoạt động, cũng như ảnh hưởng đến nhận thức, điều này có khả năng làm sai lệch kết quả.
Các tác giả hy vọng rằng các nghiên cứu trong tương lai có thể giải quyết một số vấn đề ở trên.
Tuy nhiên, về tổng thể, Lee kết luận rằng những phát hiện của họ, “gợi ý rằng lối sống năng động và tham gia với các hoạt động đa dạng và thường xuyên là điều cần thiết cho sức khỏe não bộ của chúng ta.”
Xem thêm: Liệu pháp dành cho não người lớn tuổi
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
