1. Chứng mất ngủ ở phụ nữ trung niên diễn ra như thế nào?
Giấc ngủ là phương pháp lấy lại năng lượng và phục hồi sức khỏe tốt nhất sau một ngày làm việc, học tập mệt mỏi. Một giấc ngủ sâu đủ 8 tiếng mỗi ngày sẽ giúp cơ thể tiết ra các loại hormone có lợi, giúp tăng cường sức khỏe và sức đề kháng để sẵn sàng năng lượng cho ngày mới.
Ở độ tuổi trung niên, phụ nữ có thể thường xuyên gặp phải tình trạng mất ngủ với các biểu hiện như sau:
– Trằn trọc, khó đi vào giấc ngủ, thậm chí cả đêm không ngủ được.
– Giấc ngủ ngắn, dễ bị thức giấc và không thể ngủ tiếp.
– Ngủ dậy sớm.
– Ban ngày mệt mỏi, lờ đờ, uể ỏa, dễ nóng giận, mất tập trung trong công việc…
– Suy giảm trí nhớ
– Có âm thanh ù ù bên tai…
.png)
Phụ nữ bước vào tuổi trung niên thường bị trằn trọc, khó ngủ, ngủ không yên giấc.
2. Nguyên nhân gây mất ngủ ở phụ nữ trung niên
Có nhiều nguyên nhân gây mất ngủ ở phụ nữ tuổi trung niên, trong đó bao gồm cả nguyên nhân chủ quan và khách quan.
2.1 Chứng mất ngủ ở phụ nữ tuổi trung niên xuất hiện do sự thay đổi nội tiết tố
Tình trạng mất ngủ ở phụ nữ trung niên thường không xảy ra do các yếu tố ngoại sinh mà xuất phát từ chính những thay đổi bên trong cơ thể. Giai đoạn tiền mãn kinh được đánh dấu bởi những biến động của hormone nữ do hoạt động của hệ trục não bộ – tuyến yên – buồng trứng bắt đầu bị suy giảm.
Khi hoạt động của các cơ quan này bước vào thời kỳ suy yếu, cơ chế ra mệnh lệnh từ não bộ, tuyến yên xuống buồng trứng để sản xuất ra hormone nữ và sự phản hồi ngược từ buồng trứng về não bộ, tuyến yên sẽ bị phá vỡ. Lúc này, nồng độ các hormone testosterone, estrogen và progesterone thay đổi thất thường.
Rối loạn bộ hormone nữ này có thể gây ra hàng loạt các bất ổn về thể chất và tinh thần ở phụ nữ, biểu hiện bằng các triệu chứng như bốc hỏa, khô da, rụng tóc… và nghiêm trọng nhất là ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ, gây khó ngủ, mất ngủ. Điều này được lý giải cụ thể như sau:
– Suy giảm estrogen sẽ khiến cơ thể giảm khả năng hấp thụ cũng như sản sinh ra magie có tác dụng giãn cơ. Trạng thái cơ căng cứng cộng với chứng bốc bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm ở tuổi tiền mãn kinh sẽ gây nên tình trạng mất ngủ.
– Suy giảm progesterone gây rối loạn giấc ngủ, khiến phụ nữ không thể ngủ sâu giấc.
2.2 Do ăn uống, sinh hoạt không khoa học
Một số thói quen ăn uống, sinh hoạt không khoa học có thể khiến giấc ngủ ban đêm của phụ nữ bị ảnh hưởng, phổ biến nhất là:
– Giấc ngủ trưa quá dài hoặc quá ngắn, ảnh hưởng đến thời gian của giấc ngủ ban đêm.
– Sử dụng chất kích vào buổi tối như cà phê, rượu, bia, chè…
– Thay đổi môi trường, múi giờ đột ngột.
– Thói quen và giờ giấc sinh hoạt không ổn định.
– Ăn quá nó hoặc thức ăn khó tiêu gây ảnh hưởng đến dạ dày và làm gián đoạn giấc ngủ.
2.3 Áp lực cuộc sống là một trong những nguyên nhân của chứng mất ngủ ở phụ nữ tuổi trung niên
Áp lực công việc, gia đình cũng như các mối quan hệ từ bên ngoài dễ khiến phụ nữ cảm thấy mệt mỏi kéo dài. Hệ thần kinh thường xuyên bị căng thẳng cũng là lý do khiến họ bị mất ngủ. Đặc biệt trình trạng này trở nên nặng nề hơn khi phụ nữ bước vào độ tuổi trung niên.
2.4 Do một số yếu tố khác
– Phòng ngủ quá sáng.
– Không gian ngủ chật chội, bí bách, khó chịu.
– Phòng ngủ không yên tĩnh, quá nhiều tiếng ồn.
– Quần áo khi ngủ không có khả năng thông thoáng và thấm mồ hôi tốt…
.png)
Stress, lo âu, mệt mỏi là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất ngủ ở phụ nữ trung niên.
3. Mất ngủ ở phụ nữ tuổi trung niên có gây nguy hại cho sức khỏe không?
Mất ngủ ở tuổi trung niên được xem là tình trạng khá nguy hiểm. Bởi ngoài việc khiến sức khỏe bị suy yếu nhanh chóng, mất ngủ thường xuyên còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm ở phụ nữ như:
– Teo não, suy giảm trí nhớ: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mất ngủ kéo dài sẽ làm mất đi khoảng 25% tế bào thần kinh và khiến người bệnh dễ có nguy cơ suy giảm trí nhớ, thậm chí là mắc bệnh teo não.
– Tiểu đường, béo phì: Mất ngủ có thể làm quá trình trao đổi chất trong cơ thể bị rối loạn, khiến lượng đường trong máu tăng cao. Đây chính là nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường và béo phì ở người bệnh.
– Mắc bệnh tim mạch: Khi bị thiếu ngủ, hormone gây căng thẳng có xu hướng tăng cao đáng kể, dẫn tới các chất gây viêm trong máu cũng tăng và gây ra các bệnh về tim mạch.
– Gia tăng tăng nguy cơ đột quỵ.
– Trầm cảm.
– Xuống sắc nhanh chóng.
Phụ nữ ở tuổi trung niên có thể phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh tiểu đường do mất ngủ kéo dài.
4. Cách khắc phục chứng mất ngủ ở phụ nữ tuổi trung niên
Để cải thiện chứng mất ngủ và có được giấc ngủ ngon, phụ nữ ở tuổi trung niên cần thực hiện một số phương pháp sau đây:
– Xây dựng thời gian biểu ăn uống và nghỉ ngơi khoa học.
– Nên đi ngủ sớm trước 11 giờ và thức dậy sau 5 giờ sáng hôm sau. Bởi đây là khoảng thời gian hormone estrogen tiết ra nhiều nhất để cơ thể bổ sung lượng estrogen đang bị thiếu ở phụ nữ tuổi tiền mãn kinh.
– Tắm nước ấm giúp cơ thể thư giãn, lưu thông khí huyết dễ đi vào giấc ngủ.
– Thường xuyên nghe nhạc, đọc sách hay thực hiện các hoạt động giúp thư thái đầu óc trước khi đi ngủ.
– Hạn chế tối đa việc sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia, cà phê… đặc biệt là vào buổi tối.
– Hạn chế ăn quá no và uống quá nhiều nước trước khi ngủ.
– Hạn chế xem phim hay những chương trình giải trí gây xúc động mạnh đến cảm xúc trước khi ngủ.
– Giữ phòng ngủ luôn thông thoáng, yên tĩnh và tránh ánh sáng trực tiếp.
– Bổ sung một số thực phẩm có chứa hàm lượng tryptophan và estrogen cao như sữa, bơ, cá hồi, các loại hạt thuộc họ đậu….
Mất ngủ ở phụ nữ tuổi trung niên là hiện tượng khá phổ biến và khó tránh khỏi. Tuy nhiên, người bệnh vẫn có thể cải thiện và phòng ngừa bằng một số thói quen tốt cho sức khỏe và giấc ngủ. Nếu thấy mất ngủ xuất hiện kèm theo một số biểu hiện bất thường trên cơ thể, cần đi thăm khám Nội thần kinh để xác định chính xác tình trạng bệnh và điều trị kịp thời.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
