Não sẽ xảy ra điều gì khi trẻ lên cơn động kinh? Đây là lời giải thích đơn giản: Bộ não của bạn được tạo thành từ hàng tỷ tế bào thần kinh được gọi là neuron, chúng có chức năng dẫn truyền các xung điện. Cơn co giật xảy ra khi một số lượng lớn tế bào phát ra điện tích cùng một lúc. Sóng điện bất thường và dữ dội dẫn đến co giật, có thể gây co thắt cơ, mất ý thức, hành vi kỳ lạ hoặc các triệu chứng khác.
Bất cứ ai cũng có thể bị co giật trong những trường hợp nhất định. Ví dụ, sốt, thiếu oxy, chấn thương đầu hoặc một bệnh nào đó cũng có thể gây co giật. Mọi người được chẩn đoán mắc bệnh động kinh khi co giật xảy ra nhiều lần mà không có nguyên nhân cụ thể. Trong hầu hết các trường hợp, không thể xác định được nguyên nhân gây ra cơn động kinh. Loại động kinh này được gọi là "nguyên phát" hoặc "không rõ nguyên nhân", nghĩa là chúng ta không biết nguyên nhân gây ra chúng. Vấn đề có thể là do sự hoạt động không kiểm soát của các tế bào thần kinh trong não gây ra cơn động kinh.
Nghiên cứu di truyền chỉ ra ngày càng nhiều về nguyên nhân gây ra các loại động kinh khác nhau. Điều này giúp tìm được các phương pháp điều trị phù hợp cho từng loại động kinh.
Chẩn đoán cơn động kinh có thể khó khăn. Các cơn động kinh kết thúc nhanh đến mức bác sĩ có thể sẽ không bao giờ thấy con bạn bị lên cơn. Điều đầu tiên bác sĩ cần làm là chẩn đoán loại trừ với các bệnh khác, chẳng hạn như co giật không do động kinh. Những triệu chứng này có thể giống với cơn động kinh nhưng thường do các yếu tố khác gây ra như hạ đường huyết hoặc huyết áp giảm, thay đổi nhịp tim hoặc căng thẳng về mặt cảm xúc.
Yếu tố quan trọng giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác được bệnh chính là việc bạn mô tả chi tiết lại cơn động kinh. Bạn cũng nên cân nhắc việc đưa cả gia đình đến phòng khám bác sĩ. Anh chị em của trẻ bị động kinh, thậm chí cả trẻ nhỏ, có thể nhận thấy những điều về cơn động kinh mà cha mẹ có thể không nhận thấy được. Ngoài ra, bạn có thể xem xét chuẩn bị sẵn một chiếc máy quay video để có thể ghi hình con mình trong cơn động kinh. Một đoạn video có thể giúp bác sĩ rất nhiều trong việc đưa ra chẩn đoán chính xác.
Một số loại động kinh, chẳng hạn như động kinh vắng ý thức, đặc biệt khó phát hiện vì chúng có thể bị nhầm lẫn với giấc mơ, dễ bị bỏ qua.
Bạn không nên lo lắng nếu con bạn há hốc mồm xem phim hoạt hình trên TV hoặc nhìn chằm chằm ra ngoài cửa sổ ô tô. Thay vào đó, hãy để ý những cơn xuất hiện vào những thời điểm không thích hợp, chẳng hạn như khi con bạn đang nói hoặc đang làm điều gì đó rồi đột ngột dừng lại.
Các loại động kinh khác, chẳng hạn như động kinh cục bộ đơn giản hoặc phức tạp, cũng có thể bị nhầm lẫn với các bệnh khác nhau như chứng đau nửa đầu, bệnh tâm lý hoặc thậm chí nhiễm độc ma túy hoặc rượu. Các xét nghiệm là một phần quan trọng trong chẩn đoán cơn động kinh. Bác sĩ sẽ khám sức khỏe và xét nghiệm máu, yêu cầu đo điện não đồ hoặc yêu cầu quét não như chụp MRI với một phác đồ điều trị động kinh cụ thể.
Cơn động kinh không thực sự gây đau đớn cho trẻ, chúng khiến trẻ và những người xung quanh sợ hãi. Những cơn động kinh cục bộ đơn giản, trẻ có thể có cảm giác sợ hãi đột ngột. Một trong những vấn đề của cơn động kinh cục bộ phức tạp là mọi người không kiểm soát được hành động của mình, làm những điều không phù hợp hoặc kỳ quặc khiến những người xung quanh khó chịu. Trẻ cũng có thể bị thương khi lên cơn co giật nếu chúng ngã xuống đất hoặc va vào những thứ khác xung quanh. Nhưng bản thân các cơn động kinh thường không có hại.
Bộ não của trẻ em rất linh hoạt. Trẻ mắc bệnh ít có khả năng bị tổn thương não nhất do cơn động kinh.
Mặc dù phần lớn các cơn động kinh không nguy hiểm và không cần chăm sóc y tế ngay lập tức, nhưng có một loại mà bạn cần phải để ý đó là động kinh liên tục. Đây là một tình trạng đe dọa tính mạng, trong đó một người bị co giật kéo dài hoặc hết cơn động kinh này đến cơn động kinh khác mà không tỉnh lại giữa các cơn. Động kinh liên tục phổ biến hơn ở những người mắc bệnh động kinh, nhưng khoảng một phần ba số người mắc bệnh này chưa bao giờ bị động kinh trước đó. Nguy cơ mắc chứng động kinh liên tục tăng lên khi cơn động kinh kéo dài, đó là lý do tại sao bạn cần phải gọi cấp cứu nếu cơn động kinh kéo dài hơn năm phút.
Bạn cũng có thể nghe nói về một tình trạng gọi là hội chứng đột tử không rõ nguyên nhân, trong đó một người chết mà không rõ lý do. Nó có thể xảy ra với bất cứ ai, nhất là những người bị động kinh. Nguyên nhân chưa được biết rõ, nhưng cha mẹ có con bị động kinh nên biết rằng trường hợp này rất hiếm khi xảy ra. Kiểm soát các cơn động kinh, đặc biệt là những cơn xảy ra khi đang ngủ, là kế hoạch hiệu quả nhất giúp ngăn chặn rủi ro này xảy ra.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh