Ba tháng tập thiền và yoga có thể giúp người cao tuổi giảm nguy cơ của suy giảm nhận thức nhẹ mà chứng bệnh điển hình là Alzheimer và những bệnh mất trí khác.
Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học Canifornia – LosAngeles, Hoa Kỳ, do bác sĩ Helen Lavretsky, khoa Thần kinh là chủ đề tài.
Suy giảm nhận thức nhẹ được mô tả ở sự thay đổi đáng chú ý trong hoạt động nhận thức như sự phát triển trí nhớ và suy nghĩ. Mặc dù sự thay đổi ấy không nghiêm trọng đến mức gây trở ngại đến sự độc lập và hoạt động thường ngày của cá nhân, nhưng triệu chứng sẽ ngày càng nặng hơn, gia tăng nguyên nhân gây Alzheimer và những chứng bệnh mất trí khác.
Theo Hiệp hội Alzheimer, những nghiên cứu dài hạn đã cho thấy rằng khoảng 10-20% người có độ tuổi từ 65 trở lên có thể bị suy giảm nhận thức nhẹ và có thêm khoảng 6-15% số người cao tuổi mắc mới mỗi năm.
Chưa có loại thuốc nào được phê chuẩn để điều trị chứng bệnh này, các nhà khoa học khuyên rằng người lớn tuổi nên tham gian các hoạt động kích thích não bộ như trò chơi ô chữ để giảm nguy cơ mất trí.
Bác sĩ Lavretsky và đồng nghiệp đã cho rằng: yoga và thiền có thể có hiệu quả. Nếu không tiến triển khá hơn thì ít nhất cũng bảo vệ được chức năng nhận thức của chúng ta.
Các nhà khoa học đã nghiên cứu trên 25 người tham gia có độ tuổi từ 55 trở lên. Trong 12 tuần, 14 người sẽ tham gia lớp yoga Kundalini 1 tuần/lần mỗi lần 1 giờ và thực hiện tư thế thiền Kirtan Kriya mỗi ngày.
Kundalini yoga được xem là “yoga của sự nhận thức”, sự kết hợp giữa kĩ thuật thở, thiền và tụng kinh.
Tư thế thiền Kirtan Kriya gồm có tụng kinh, sự di chuyển của tay và sự hình dung. Bác sĩ Lavretsky ghi nhận rằng tư thế này đã đã được thực hiện ở Ấn Độ hàng từ hàng trăm năm trước và được xem như một các để duy trì chức năng nhận thức của người lớn tuổi.
11 người còn lại tham gia rèn luyện tăng cường trí nhớ bằng các trò chơi ô chữ và trò chơi trên máy vi tính, mỗi tuần 1 lần trong vòng 12 tuần, họ cũng có bài tập trí nhớ 20 phút mỗi ngày.
Nghiên cứu cho thấy sau khi kết thúc 12 tuần cả hai nhóm đều cải thiện trí nhớ và khả năng ngôn ngữ với các từ vựng.
Tuy nhiên, nhóm tập yoga và thiền được nhận thấy sự cải thiện khả năng ngôn ngữ cũng như khả năng nhớ các địa điểm tốt hơn nhóm còn lại.
Thêm đó, nhóm yoga-thiền còn cho thấy hiệu quả tốt hơn nhiều nhóm kia trong việc giảm lo lắng trì trệ, và khiến kĩ năng đối mặt và giải quyết căng thẳng tốt hơn.
Nhóm nghiên cứu cho rằng điều phát hiện thứ hai đặc biệt có ích với những người đang mắc chứng suy giảm nhận thức nhẹ, vì đây là vấn đề sức khỏe nhạy cảm và rất khó vượt qua.
“Nếu bạn mất trí nhớ, bạn có thể cảm thấy bồn chồn lo lắng và điều đó sẽ khiến bạn trầm cảm.”
Khi định mức tình trạng hoạt động của não bộ, các nhà nghiên cứu đã tìm ra rằng trí nhớ ngôn ngữ và trí nhớ hình ảnh tương ứng với những vùng hoạt động nhất định trong não.
Tuy nhiên, họ cũng cho tìm ra chỉ nhóm yoga-thiền mới có sự thay đổi trong các kết nối não bộ. Nhóm nghiên cứu đưa ra lời khuyên rằng: cải thiện trí nhớ, tâm trạng và giảm căng thẳng với yoga và thiền có thể giúp não gia tăng sản xuất một yếu tố tăng trưởng cho tế bào thần kinh (brain-derived neurotrophic growth factor, BDNF).
BDNF chịu trách nhiệm khuyếch đại sự kết nối giữa não và tế bào, cũng như duy trì sự tồn tại của những liên kết đó.
Tóm lại, các nhà nghiên cứu muốn khẳng định rằng yoga và thiền là những phương pháp hiệu quả và mang tính chiến lược trong việc đối đầu với căn bệnh suy giảm nhận thức ở người già.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh