Nếu bạn đã từng trải qua tâm trạng tiêu cực thì bạn biết nó kinh khủng đến mức nào. Nhưng chính xác thì nó là như thế nào? Tâm trạng tiêu cực chỉ là một từ mô tả những trạng thái cảm xúc tạm thời mà khi đó bạn cảm thấy cực kỳ đau khổ hoặc tiêu cực. Tậm trạng tồi tệ là khi những cảm xúc tiêu cực về cuộc sống của một người xung quanh, chuyện bạn bè, gia đình, công việc, tương lai,… hoặc về chính bản thân trong cảm giác thất vọng, tức giận với bản thân vì điều đó không diễn ra như mong đợi.
Mỗi người đều có những lý do riêng khi người ta có tâm trạng tồi tệ, những vấn đề thường gặp là một số trạng thái cảm xúc tiêu cực. Đối với một số người đó có thể tâm trạng buồn bã hoặc mất hết hi vọng. Với những người khác, có thể đó là sự khó chịu và tức giận. Một số khác là sự lẫn lộn giữa nhiều cảm xúc tiêu cực. Nhưng những cảm xúc tiêu cực đều có thể xuất hiện xung quanh ta vào bất cứ thời điểm nào và thực sự lúc đó người ta không thể gọi đó là những tâm trạng tồi tệ. Những cảm xúc tiêu cực này có thể báo hiệu cho chúng ta rằng có điều gì đó không ổn, và chúng ta cần hỗ trợ từ nhiều phía hoặc cần phải có sự thay đổi về quan điểm của chính bản thân mình.
Những trạng thái cảm xúc tiêu cực được gây ra bởi nhiều yếu tố, có thể đơn giản từ việc chúng ta ăn gì, ngủ ra sao, kinh nghiệm đối mặt với thử thách và những gì mà chúng ta đang phải đối mặt với cuộc sống hàng ngày, ví dụ với vô số thông tin mà chúng ta tiếp nhận qua các phương tiện truyền thông xã hội 24h trong 7 ngày liên tục. Những nguyên nhân gây ra tâm trạng tiêu cực có thể đóng góp từ yếu tố sinh học, xã hội và tâm lý. Những cảm xúc đó có thể đã nằm trong chính gen của bạn. Đôi khi có nguyên nhân cực kỳ rõ ràng và đôi khi tự dưng chúng xuất hiện. Và cũng xin nhấn mạnh rằng không có thuốc hay phương pháp điều trị nào có thể tác động đến tâm trạng của chúng ta.
Trong khi tâm trạng tiêu cực là điều thường gặp thì chúng cũng không thể gắn mãi với bạn trong thời gian dài đâu. Có rất cách để chúng ta rũ bỏ nó và bước vào trạng thái tinh thần tích cực hơn. Tin tốt là những trạng thái này sẽ nhanh chóng qua đi khi chúng ta tìm được cách tích cực hơn bằng các kỹ năng đơn giản để chăm sóc tâm trí và cảm xúc của mình.
Dưới đây là một số mẹo giúp bạn có thể nhanh chóng tìm lại những điều tích cực đó:
Quan sát cảm xúc của bạn
Đây là một số kế hoạch giúp cải thiện tâm trạng của bạn. Nhưng bước đầu tiên nên để ý đến những gì đã trải qua và tự hỏi bản thân về một số câu hỏi để cố gắng khám phá được điều gì khiến tâm trạng bạn tiêu cực vậy. Ví dụ thử hỏi bản thân có sự thay đổi gì ngay trước khi tâm trạng bạn trở nên tiêu cực không. Đây có thể là điều gì đó ở môi trường bên ngoài, người ngoài nói gì ảnh hưởng đến bạn; cũng có thể là những điều tử chính nội tại của bản thân bạn mang đến: những suy nghĩ tiêu cực hoặc sự tưởng tượng tiêu cực sẽ diễn ra với bạn. Nếu bạn nghĩ về một điều gì đó thay đổi, bạn có thể hỏi bản thân rằng mình đã xem xét đến mọi khía cạnh của tình huống đó chưa. Bạn có thể hỏi bản thân sẽ khuyên gì nếu như bạn của mình cũng trải qua một điều tương tự. Thường thì cách giải thích ban đầu của chúng ta về một tình huống không bao giờ hoàn hảo cả.
Viết điều đó ra
Cố gắng đương đầu với những tâm trạng tiêu cực càng sớm càng tốt. Một cách hữu ích là hãy viết ra những gì bạn đang nghĩ hoặc đang cảm thấy. Một hành động đơn giản, bạn hãy lấy giấy bút hoặc viết trên máy tính đều có thể có thể giúp bạn có một cách nhìn khác về những gì bạn đang suy nghĩ hoặc trải qua. Việc này cũng ngăn chúng ta nghĩ quá mức về một viễn cảnh tiêu cực lặp đi lặp lại trong đầu.
Hãy dành một khoảng thời gian cho thiền
Chỉ cần vài phút không suy nghĩ trong một ngày cũng tạo ra sự khác biệt. Hãy dừng lại một vài phút trong một ngày, buông xuôi mọi ý nghĩ theo từng hơi thở. Hoặc hãy thử tập thiền tích cực, đó là mỗi một hơi thở bạn hãy nghĩ về những điều mà mọi người đánh giá cao ở mình.
Hãy biết ơn
Khi bạn cảm thấy mình đang bị mục nát dần, hãy tìm đến một nơi thoải mái và đừng để ý đến thế giới xung quanh. Hãy lắng nghe âm thanh xung quanh như thể đây là lần đầu bạn cảm thấy được sự kỳ diệu của âm thanh. Có rất nhiều cách để tìm thấy sự biết ơn đối với thế giới xung quanh. Hãy hỏi bản thân rằng liệu có những điều tuyệt vời gì đang diễn ra xung quanh bạn mà lâu nay bạn không để ý hoặc bạn đang trông đợi những điều tốt đẹp gì diễn ra trong cuộc đời?
Khai thác sức mạnh của hơi thở
Tậm trạng tiêu cực, như stress có thể ảnh hưởng đến hơi thở và khiến bạn cảm thấy khó thở. Vì thế hãy tập thở để giữ được bình tĩnh. Hãy hít một hơi thật sâu, giữ lại hơi thở vài giây rồi thở ra từ từ. Lặp lại nhiều lần để khi bạn thấy những căng thẳng dần rời bỏ cơ thể mình.
Tìm kiếm các thông tin tích cực
Một cách hiệu quả khác để tâm trạng tích cực hơn đó là hãy tìm kiếm những thông tin tích cực, tìm kiếm những câu chuyện truyền cảm hứng, nâng cao tinh thần và những thông điệp tích cực.
Đi dạo
Đôi khi, chỉ cần vận động cũng có thể giúp bạn xua tan tâm trạng tồi tệ. Nhiều người thấy rằng tập thể dục có thể giúp ích rất nhiều, thâm chí chỉ cần đi bộ và hít thở không khí trong lành thôi cũng đã cải thiện rất nhiều. Tập thể dục có những lợi ích sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần; các hormone và chất chuyển hóa tiết ra trong quá trình tập luyện giúp não bộ cảm thấy dễ chịu, thư giãn... giúp triệt tiêu tâm trạng tiêu cực. Đi dạo xung quanh chỗ bạn ở, thực hiện một số tư thế yoga hoặc giãn cơ. Hoặc hãy tập những bài tập bạn ưa thích để máu có thể lưu thông tốt hơn.
Giúp đỡ người khác
Giúp đỡ người khác là một liều thuốc giải độc mạnh mẽ cho tâm trạng tiêu cực. Mặc dù hành động có vẻ trái ngược với xảm xúc của bạn, khó có thể áp dụng khi bạn đang trong những tâm trạng tiêu cực. Nhưng tham gia vào một hành động tử tế hoặc có lòng trắc ẩn đối với ai đó có thể giúp cải thiện tâm trạng tiêu cực.
Hình dung việc nói chuyện với một người thân
Khi bạn cảm thấy quá mình quá lo lắng, hãy tưởng tượng một người thân yêu hoặc ai đó tin tưởng để nói ra những điều đang khiến bạn khó chịu hoặc làm phiền bạn. Hãy nói ra hết những điều khiến bạn buồn, điều gì khiến bạn phải suy nghĩ và cảm thấy và những gì bạn muốn làm nhưng vẫn chưa làm được. Sau đó hãy tưởng tượng nếu là họ họ sẽ nói những gì tốt đẹp đến với bạn. Người đó có còn hay không còn trên đời này không phải là điều quan trọng. Quan trọng là bạn biết họ yêu thương bạn và luôn ủng hộ bạn.
Liên lạc với bạn bè
Nếu phương pháp trên không hiệu quả bạn có thể liên lạc trực tiếp với bạn bè hoặc người thân trong gia đình thực. Đừng giấu giếm chuyện gì cả, hãy nói thật lòng, kể hết mọi câu chuyện của mình và thực sự mình đang cần sự giúp đỡ vì mình đang trong tâm tạc tiêu cực và cần phải thoát khỏi nó càng nhanh càng tốt. Đây luôn là cách mà hữu ích cho tâm trạng và đạt được cảm giác thoải mái. Cái bạn cần chỉ là dành ra một khoảng thời gian để nói chuyện với một người bạn yêu quý và luôn chăm sóc bạn.
Hãy kiên nhân với bản thân
Điều quan trọng là bạn phải kiên nhẫn với bản thân bạn và nhắc nhở bản thân rằng những tâm trạng tiêu cực sẽ không kéo dài mãi đâu. Bạn phải nhắc bản thân là chăm lo cho chính bản thân mình? Bạn ăn bữa cuối lúc nào? Bạn có ngủ đủ giấc không? Bạn thường thích làm gì nhưng chỉ đơn giản là bạn chưa làm hoặc có thể làm trong một thời gian nữa. hãy tiếp tục các công việc hàng ngày một cách tích cực hơn ưu tiên bản thân mình hơn, đặc biệt là sức khỏe của chính bản thân mình. Không phải lúc nào cách này cũng dễ dàng và phù hợp với tất cả mọi người, những bạn hãy cố gắng thử để giúp bạn cảm thấy có động lực hơn.
Hãy kiềm chế việc đánh giá bản thân khi bạn đang có tâm trạng tiêu cực thậm chí là giai đoạn trầm cảm là một điều nên làm. Ước tính của 5 người thì sẽ có 1 người rơi vào giai đoạn trầm cảm vào một thời điểm nào đó trong đời. Không có gì phải phải thấy xấu hổ khi thừa nhận mình đang bị trầm cảm và bệnh trầm cảm đang dần tiêu cực hơn là một cách để bạn nhận thức ra rằng mình cần phải thoát khỏi tình trạng này.
Hãy liên hệ ngay với các chuyên gia tâm lý/tâm thần học
Bạn không cần phải đợi đến khi có ý nghĩ tự tử thì mới nhờ đến sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý/tâm thần học. Nếu cảm thấy mình không ổn, rơi vào các vòng lặp tiêu cực thì hãy liên hệ ngay để tìm sự giúp đỡ đặc biệt khi bạn đang vật lộn với tâm trạng tiêu cực hoặc tâm trạng banh ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống hàng ngày.
Những mô hình về suy nghĩ tiêu cực luôn rất thường gặp và phổ biến đặc biệt ngày nay khi lượng thông tin một ngày mà chúng ta tiếp nhận là khá nhiều. Và thật đáng giá để thực hiện các cách để chúng ta thay đổi những suy nghĩ này vì khi chúng trở thành thói quen dễ khiến chúng ta rơi vào trầm cảm, rối loạn lo âu và nhiều bệnh tâm thần khác.
Tâm trạng tiêu cực có thể gia tăng cường độ và đẩy bạn đến những phản ứng mang tính bốc đồng và thường mang tính hủy hoại đối với bản thân bạn hoặc tương lai của bản thân bằng cách nói hoặc làm những điều mà bạn không thể rút lại được.
Nếu bạn thường xuyên trong tâm trạng tiêu cực và những tâm trạng này trở nên gián đoạn giấc ngủ hoặc công việc sau một vài ngày là điều bình thường nhưng nếu chúng làm gián đoạn hàng tuần hàng tháng thì bạn nên tìm kiếm các sự trợ giúp. Những suy nghĩ tiêu cực có thể trở lên nguy hiểm khi một người bắt đầu có ý nghĩ về việc làm hại bản thân hoặc nghĩ rằng tốt hơn mình không nên sống nữa. Những người như vậy nên sớm tìm kiếm những sự giúp đỡ và hỗ trợ.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh