Phương pháp giao tiếp với người bệnh Alzheimer

Bệnh Alzheimer làm xói mòn, không hồi phục khả năng giao tiếp, tư duy, trí nhớ của bệnh nhân nên những câu nói, cách diễn đạt của họ gây khó hiểu cho người khác và ngược lại những lời bạn nói cũng khiến cho họ cảm thấy rất khó khăn để hiểu. Những hiểu lầm đó là nguyên nhân gây ra mâu thuẫn giữa bệnh nhân và bạn làm cho việc truyền đạt thông tin trở lên khó khăn hơn và dần dần sẽ trở nên căng thẳng trong cuộc sống vốn đã khó khăn của chính người bệnh cũng như gia đình họ.

Dưới đây là một vài cách để bạn có thể cải thiện tình trạng này.

Vì sao bệnh Alzheimer gây nên những khó khăn trong giao tiếp?

Bệnh Alzheimer phá hủy các đường truyền thông tin và các vùng não về ngôn ngữ và trí nhớ, khiến cho bệnh nhân gặp khó khăn trong việc tìm đúng từ, diễn đạt đầy đủ ý muốn hoặc câu từ hoặc hiểu đúng nghĩa những gì người khác nói.

Bệnh nhân Alzheimer rất khó khăn để sử dụng chính xác các từ ngữ để mô tả một sự vật hiện tượng quen thuộc cũng như việc sắp đặt trật tự các từ trong câu. Họ bị mắc kẹt trong một suy nghĩ nào đó nên liên tục nhắc đi nhắc lại nhiều lần một từ hoặc một câu hỏi. Đây chính là điều khiến cho những người xung quanh ban đầu là ngạc nhiên nhưng lâu dần sẽ trở nên khó chịu vì cứ phải liên tục trả lời, nhắc đi nhắc lại một vấn đề quen thuộc

Một người mắc bệnh Alzheimer cũng có thể có các biểu hiện khó khăn về tư duy, diễn đạt, phổ biến như sau:

Mất sự xuyên suốt của ý nghĩ, câu hỏi, câu nói chuyện
Vật lộn trong việc sắp xếp các từ thành câu có nghĩa
Nói ít hơn bình thường
Nói như một đứa trẻ tập nói cả về câu và từ ngữ

Bạn có thể làm những gì?

Sẽ rất khó khăn trong việc giao tiếp với người bệnh nhưng đó là một phần quan trọng trong chăm sóc người bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, khi bạn đã quyết định chăm sóc tốt nhất cho người thân của mình, nguyên tắc quan trọng nhất là bạn phải kiên trì tìm ra một cách giao tiếp tối ưu cho riêng 2 người.

Hãy xem những lời khuyên dưới đây để việc giao tiếp trở lên hiệu quả hơn:

Kiên nhẫn: hãy thể hiện sự kiên nhẫn của bạn khi nghe bệnh nhân Alzheimer nói và cố gắng hiểu những gì họ muốn diễn đạt. Không nên ngắt lời. Cố gắng nói nhẹ nhàng, chậm rãi. Nắm tay, nhìn vào mắt người thân khi nói chuyện.

Đối với cá nhân bạn, làm được điều này phải cần thời gian. Bạn hãy chuẩn bị tinh thần và luyện tập các kỹ năng cho việc lắng nghe và đừng vội thất vọng nếu thất bại trong những lần đầu. Hãy cho mình thêm thời gian để làm quen với việc này, đó cũng chính là thành công trong việc bạn sẽ trở nên kiên nhẫn hơn.

Thể hiện sự tôn trọng: tránh nói chuyện với bệnh nhân Alzheimer theo kiểu nói chuyện với trẻ con và đừng nói về họ khi họ không có mặt ở đó.

Nói đơn giản: sủ dụng những câu ngắn gọn để diễn đạt ý mình. Khi gặp tình trạng bệnh Alzheimer nặng hơn thì chỉ nên sử dụng câu hỏi có hay không và ngắt nhỏ các câu nói thành câu đơn giản nhất có thể.

Tạo sự thoải mái trong giao tiếp: hãy xác định rằng, một người mắc bệnh Alzheimer sẽ rất khó khăn trong giao tiếp và mức độ sẽ tăng dần theo thời gian. Hãy động viên người bệnh bằng cách nói nhẹ nhàng với họ là không vấn đề gì, khuyến khích họ tiếp tục giải thích những gì mà họ muốn nói.

Hãy tạo sự thân mật và cùng chia sẻ, và hãy biến đó thành "bí mật" nho nhỏ giũa hai người.

Sử dụng tín hiệu thị giác: đôi khi những cử chỉ và hoặc ánh mắt sẽ dễ dàng hơn việc sử dụng từ đơn. Khuyến khích người bệnh sử dụng ánh mắt hoặc cử chỉ để thể hiện ý muốn của họ, chẳng hạn như thay vì người đó yêu cầu bạn đưa vào nhà vệ sinh bằng lời nói thì họ có thể nhìn về hướng nhà vệ sinh và chỉ vào đó cho bạn biết.

Những ngôn ngữ không lời này có thể tạo sự thoải mái, thân thiện hơn cho cả họ và chính bạn.

Tránh chỉ trích, không sửa lại câu hoặc tranh luận với bệnh nhân alzheimer. Thay vì sửa lại câu thì bạn nên cố gắng hiểu ý họ muốn nói, để tránh sự giận dữ hoặc gây bối rối cho họ thì bạn không nên tranh luận với họ.

Giao tiếp với bệnh nhân Alzheimer được coi là một thử thách khó khăn, nhất là trong khi tình trạng bệnh trở lên xấu đi và việc giao tiếp luôn phải thực hiện hàng ngày, hàng giờ. Khi bạn làm việc này với tình thương yêu và ý muốn chăm sóc cho người thân của mình, những khó khăn này sẽ được vượt qua.

Lời khuyên của các chuyên gia cho bạn chỉ đơn giản thế này thôi: THƯ GIÃN và KIÊN TRÌ. Bạn sẽ tìm ra cách tối ưu nhất rì để giúp cho bệnh nhân cảm thấy yên tâm và thoải mái hơn khi giao tiếp.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP