Thiếu máu não là gì? Nguyên nhân và triệu chứng

✴️ Thiếu máu não là gì? Nguyên nhân và triệu chứng

1. Thiếu máu não là gì?

Thiếu máu não (thiểu năng tuần hoàn não) là tình trạng giảm lưu lượng máu và oxy cung cấp cho não, ảnh hưởng đến chức năng hoạt động và dinh dưỡng của tế bào thần kinh. Nếu kéo dài, tình trạng này có thể gây tổn thương cấu trúc não, suy giảm trí tuệ, tăng nguy cơ đột quỵ và tử vong.

Mặc dù phổ biến ở người cao tuổi, bệnh hiện nay có xu hướng gia tăng ở người trẻ tuổi, đặc biệt là người lao động trí óc, dân văn phòng do stress, ít vận động, thiếu ngủ và dinh dưỡng không hợp lý.

Thiếu máu não là gì?

2. Triệu chứng cảnh báo thiếu máu não

Thiếu máu não giai đoạn đầu khó nhận biết do biểu hiện mơ hồ, dễ nhầm với tình trạng mệt mỏi thông thường. Một số triệu chứng điển hình gồm:

Đau đầu: Nhức đầu âm ỉ hoặc từng cơn, tăng khi suy nghĩ, vận động hoặc thay đổi tư thế.
Hoa mắt, chóng mặt: Dễ mất thăng bằng, choáng váng khi đứng dậy hoặc thay đổi tư thế nhanh.
Ù tai, giảm thính lực: Xuất hiện ngay cả khi ở nơi yên tĩnh.
Suy giảm trí nhớ: Giảm khả năng tập trung, hay quên, đặc biệt là trí nhớ ngắn hạn.
Tê bì, rối loạn cảm giác: Cảm giác châm chích, tê ngứa ở đầu ngón tay, vai gáy đau mỏi.

80% bệnh nhân thiếu máu não có nguyên nhân từ chứng xơ vữa động mạc

3. Thiếu máu não có nguy hiểm không?

Rất nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị sớm, bởi:

Não tiêu thụ 20% lượng oxy toàn cơ thể. Chỉ sau 10 giây thiếu oxy, tế bào thần kinh bắt đầu tổn thương, và sau 4 phút có thể chết vĩnh viễn.
Tăng nguy cơ đột quỵ não: Thiếu máu kéo dài có thể dẫn tới tắc nghẽn mạch máu não hoặc chảy máu não.
Tổn thương chức năng nhận thức, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống và khả năng làm việc.
Có thể gây ngã chấn thương sọ não, gãy xương do choáng váng mất thăng bằng.

4. Nguyên nhân gây thiếu máu não

Xơ vữa động mạch (80%): Mảng xơ vữa làm hẹp lòng mạch, giảm dòng máu lên não.
Thoái hóa cột sống cổ: Gây chèn ép động mạch sống nền.
Tăng huyết áp: Dẫn đến phình mạch, dễ vỡ gây xuất huyết não.
Bệnh tim mạch: Giảm cung lượng tim làm giảm máu nuôi não.
Cục máu đông, dị dạng mạch máu bẩm sinh.

Tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân gây thiêu máu não

5. Các yếu tố nguy cơ

Tuổi tác cao (trên 60 tuổi).
Stress, mất ngủ kéo dài.
Hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều.
Chế độ ăn nhiều muối, chất béo.
Lười vận động.
Thói quen nằm gối quá cao (gây gập cổ, cản máu lên não).

6. Phòng ngừa thiếu máu não

Chế độ dinh dưỡng lành mạnh

Ăn nhiều rau xanh, trái cây, cá giàu omega-3 (cá hồi, cá thu).
Giảm ăn mặn, hạn chế thực phẩm chiên xào, nhiều cholesterol.
Uống đủ nước, hạn chế rượu bia và chất kích thích.

Thói quen sinh hoạt

Vận động nhẹ nhàng 30 phút/ngày (đi bộ, yoga, bơi lội…).
Tránh căng thẳng, quản lý stress hiệu quả.
Ngủ đủ giấc, kê gối thấp khi nằm ngủ.

Tầm soát định kỳ

Khám sức khỏe định kỳ, đo huyết áp, xét nghiệm lipid máu.
Tầm soát các bệnh lý tim mạch, xơ vữa, thoái hóa đốt sống cổ.

Tóm tắt

Thiếu máu não là bệnh âm thầm nhưng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng nhận thức và tăng nguy cơ đột quỵ. Việc phát hiện sớm và thay đổi lối sống tích cực là chìa khóa giúp bảo vệ sức khỏe não bộ và chất lượng sống.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP