Xuất huyết dưới nhện là một dạng đột quỵ xuất huyết não xảy ra ở phần giữa não và lớp màng xung quanh của nó. (Vị trí này được gọi là khoang dưới nhện, xuất huyết nghĩa là có sự chảy máu đang diễn ra). Tình trạng này xảy ra khi một động mạch bị tổn thương và bắt đầu chảy máu.
Cũng như các dạng đột quỵ khác, xuất huyết dưới nhện là một cấp cứu y khoa. Gọi cấp cứu ngay nếu như nghi ngờ chính bản thân hoặc những người xung quanh đang bị đột quỵ. Triệu chứng có thể là một cơn đau đầu tồi tệ nhất từng gặp trong đời. Các triệu chứng khác bao gồm:
Đừng chần chừ, hãy gọi cấp cứu ngay.
Xuất huyết dưới nhện thường xảy ra nhất khi có một túi phình ở trên thành mạch gần với não. Các nguyên nhân khác bao gồm:
Không thể nào ngăn chặn được tất cả các tình trạng xuất huyết dưới nhện. Nhưng nếu gia đình có tiền căn phình mạch máu não thì nên thông báo cho bác sĩ ngay. Bệnh nhân có thể sẽ cần được thực hiện một vài xét nghiệm để thăm khám xem liệu có hay không có một túi phình động mạch chưa bị vỡ đang tồn tại trong não. Những yếu tố sau đây cũng làm tăng nguy cơ bị xuất huyết dưới nhện:
Tỉ lệ xảy ra ở nữ cũng cao hơn một chút so với nam.
Bệnh nhân sẽ được thực hiện một vài kỹ thuật hình ảnh học dưới đây để kiểm tra xem liệu có sự xuất huyết ở trong não hay không:
CT scan. Kỹ thuật cắt lớp vi tính sử dụng một chuỗi các tia X kết hợp lại bằng một máy tính để tạo ra được hình ảnh chi tiết hơn so với tia X đơn thuần. Bệnh nhân cũng có thể được cho dùng thêm thuốc cản quang qua đường tĩnh mạch để có được hình ảnh tốt hơn. Hình ảnh CT không phải lúc nào cũng khảo sát được một xuất huyết dưới nhện nhỏ hoặc xuất huyết cũ đã xảy ra từ một tuần trở lên.
MRI. Kỹ thuật tạo hình cộng hưởng từ sử dụng một nam châm lớn và sóng radio để tạo ra hình ảnh của não. Bệnh nhân có thể được cho sử dụng chất tương phản thông qua đường tĩnh mạch để nâng cao chất lượng hình ảnh. Kỹ thuật này có thể khảo sát được một xuất huyết cũ xảy ra trong thời gian gần đây.
Các kỹ thuật hình ảnh trên có thể sẽ được lặp lại do xuất huyết có thể không phát hiện ngay được.
Bệnh nhân xuất huyết dưới nhện sẽ được chuyển ngay đến các bệnh viện có trung tâm đột quỵ.
Tại bệnh viện, bệnh nhân sẽ được cho dùng các thuốc làm giảm đau, ngăn chặn các cơn co giật và đột quỵ thiếu máu do huyết khối gây tắc nghẽn mạch máu nuôi não. Huyết áp sẽ được giữ ở mức đủ cao để giữ dòng máu chảy qua não và đủ thấp để ngăn chăn sự xuất huyết ồ ạt. Nếu như có quá nhiều dịch tích tụ ở bên trong não thì bệnh nhân sẽ được lắp đặt shunt. Đây là một dạng ống nhỏ, dẻo dùng để dẫn lưu dịch thừa và ngăn chặn việc tăng áp lực lên não.
Nếu như một túi phình động mạch bị vỡ thì bệnh nhân sẽ được thực hiện một trong các thủ thuật dưới đây để làm xuất huyết ngưng lại và ngăn chặn nó tiếp diễn:
Xuất huyết dưới nhện có thể gây ra các ảnh hưởng nghiêm trọng, ngắn hạn lẫn lâu dài. Một vấn đề nguy hiểm có thể gây tử vong đó là tái xuất huyết - tình trạng này có thể xảy ra sau xuất huyết lần đầu một thời gian ngắn. Một số vấn để có thể gặp sớm khác là co mạch và não úng thủy. Co mạch xảy ra khi các mạch máu trở nên hẹp lại và làm ngắt đi nguồn cung cấp oxy cho não. Não úng thủy là tình trạng dịch tích tụ bên trong não.
Các biến chứng lâu dài khác bao gồm co giật và các vấn đề về trí nhớ, suy nghĩ cũng như trầm cảm, lo lắng và hậu chấn tâm lý sau chấn thương.
Có thể bạn quan tâm: Nang màng nhện
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh