Một số thông tin về chứng tiểu tiện không tự chủ ở nam giới

Nam giới có thể mắc chứng tiểu tiện không tự chủ do phì đại tiền liệt tuyến lành tính hoặc do phẫu thuật tuyến tiền liệt, nhưng những nguyên nhân khác cũng đóng vai trò rất quan trọng. Tuy vậy, nam giới thường vẫn không có được nguồn thông tin đầy đủ về căn bệnh này và do vậy, họ phải đối mặt với nhiều thử thách hơn nữ giới, cả về mặt thể chất, tâm lý và cảm xúc. Dưới đây là những gì nam giới cần biết về chứng tiểu tiện không tự chủ

Tiểu tiện không tự chủ không chỉ là tình trạng són tiểu

Đa số nam giới sẽ thường són một chút nước tiểu một cách tự nhiên sau khi đi tiểu. Tuy nhiên, nếu thường xuyên són tiểu với lượng lớn sau khi đi tiểu thì là một vấn đề không bình thường. Nếu tình trạng són tiểu làm bạn khó chịu, hoặc gây ra những vết ướt trên quần áo hay gây kích ứng da, thì đó có thể là một dạng của tình trạng tiểu tiện không tự chủ và cũng có thể là một triệu chứng của một vấn đề khác nghiêm trọng hơn.

Tiểu tiện không tự chủ là một tình trạng khá phổ biến

Theo thống kê, có khoảng 2-15% nam giới trong độ tuổi từ 15-64 và có khoảng 5-15% nam giới trên 64 tuổi sống tại nhà mắc chứng tiểu tiện không tự chủ. Việc loại bỏ tuyến tiền liệt trong bệnh ung thư tiền liệt tuyến là một trong số những nguyên nhân phổ biến nhất gây tiểu tiện không tự chủ. Cứ 10 nam giới đến khám vì tình trạng tiểu tiện không tự chủ thì có đến 9 người đã từng phẫu thuật ung thư tiền liệt tuyến. Nếu người bệnh bị chứng tiểu tiện không tự chủ nhưng lại chưa phẫu thuật tuyến tiền liệt thì nguyên nhân có thể là do những rối loạn khác, ví dụ như rối loạn thần kinh, tổn thương cột sống hoặc bệnh tiểu đường.

Thừa cân có thể là nguyên nhân

Khi bạn lớn tuổi, cơ kiểm soát chức năng bàng quang sẽ mất dần chức năng và thừa cân sẽ khiến bàng quang của bạn chịu nhiều áp lực hơn. Và mặc dù tình trạng thừa cân gây ảnh hưởng lên chức năng bàng quang thường gặp ở phụ nữ nhiều hơn, nhưng có mối quan hệ tương đối rõ ràng giữa 2 tình trạng này ở nam giới. Ngoài ra, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia và bệnh tiểu đường cũng có thể làm tăng nguy cơ gặp phải các vấn đề về bàng quang của nam giới.

Nguyên nhân chủ yếu là các vấn đề về tuyến tiền liệt

Đa số nam giới sẽ bị phì đại tiền liệt tuyến khi lớn tuổi. Tình trạng này có thể gây tắc nghẽn niệu đạo và gây tiểu tiện không tự chủ quá mức (són tiểu hoặc gặp khó khăn khi đi tiểu). Việc phẫu thuật để điều trị ung thư tiền liệt tuyến có thể gây tổn thương hoặc làm yếu cơ ở vùng chậu và các dây thần kinh quanh bàng quang. Tình trạng này có thể gây ra các vấn đề về són tiểu cho khoảng một nửa số nam giới sau phẫu thuật. Trong 5 nam giới thì sẽ có 1 nam giới vẫn mắc phải tình trạng này sau 1 năm phẫu thuật hoặc hơn. Chính vì vậy, các bác sỹ vẫn thường gợi ý nam giới nên chờ đợi và theo dõi chặt chẽ những trường hợp ung thư tiền liệt tuyến phát triển chậm. Trì hoãn việc phẫu thuật cũng có thể sẽ giúp bạn tránh được tình trạng rối loạn cương dương.

Bệnh Parkinson và đột quỵ có thể đóng một vai trò nhất định.

Ở một số nam giới, các vấn đề về tiểu tiện không tự chủ có thể gây ra do tổn thương thần kinh trong bệnh tiểu đường, đột quỵ, bệnh Parkinson (căn bệnh ảnh hưởng chủ yếu đến nam giới) hoặc bệnh đa xơ cứng (căn bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến nữ giới). Ngoài ra, nam giới cũng là đối tượng dễ có nguy cơ gặp phải các tai nạn khi điều khiển ô tô/xe máy hoặc nạn tại nơi làm việc hơn, đây là những yếu tố sẽ làm tăng nguy cơ tổn thương cột sống và có thể dẫn đến tình trạng tiểu tiện không tự chủ.

Lựa chọn phẫu thuật

Nam giới bị tiểu tiện không tự chủ mức độ nặng có thể sẽ cần phải cân nhắc đến việc phẫu thuật nếu các phương pháp trị liệu khác không hiệu quả. Bác sỹ có thể sẽ cấy ghép một vòng cao su nhân tạo quanh niệu đạo. Vòng cao su này có thể giãn nở để kiểm soát lưu lượng nước tiểu. Một thủ thuật khác gọi là bulbourethral sling sẽ giúp hỗ trợ niệu đạo của bạn bằng một tấm lưới thép rất mỏng. Chứng tiểu són có thể được điều trị bằng cách kích thích dây thần kinh xương cùng, một máy giống như  máy tạo nhịp tim được cấy dưới da và gửi tín hiệu đến các dây thần kinh xương cùng để kiểm soát hoạt động của bàng quang. Các bác sĩ cũng có thể đề nghị phẫu thuật tuyến tiền liệt đối với trường hợp tiểu tiện không kiểm soát gây ra do phì đại tiền liệt tuyến.

Nam giới có thể dùng thuốc

Dùng thuốc thường nhắm đến các nguyên nhân tiềm ẩn đằng sau. Ví dụ, thuốc có thể được sử dụng để làm giảm tình trạng phì đại tiền liệt tuyến hoặc làm giảm các triệu chứng của rối loạn thần kinh. Nếu bạn bị són tiểu do bàng quang tăng hoạt, bác sỹ có thể sẽ kê cho bạn các thuốc kháng acetylcholin và các thuốc chống co thắt để làm dịu các cơ trong bàng quang. Một số loại thuốc chống trầm cảm cũng có đôi khi hiệu quả trong điều trị các vấn đề bàng quang.

Các vấn đề về nước uống.

Kiểm soát chặt chẽ lượng nước bạn uống có thể sẽ giúp bạn cải thiện các triệu chứng của chứng tiểu tiện không tự chủ, kể cả khi bạn không dùng thuốc hoặc không phẫu thuật. Nam giới vốn đã kiểm soát bàng quang kém mà lại uống 6 ly bia đầy thì tất nhiên sẽ gây ra vấn đề về bàng quang. Hạn chế lượng đồ uống có cồn, cũng như lượng caffein và đồ uống có gas có thể sẽ giúp ích cho bạn. Uống đủ nước và uống nước khi khát là đủ để giúp cơ thể khỏe mạnh. Và bạn cũng không cần thiết phải đặt mục tiêu uống đủ bao nhiêu ly nước một ngày cả.

Một số loại thuốc sẽ làm tình trạng tiểu tiện không tự chủ nặng hơn

Một số loại thuốc thông dụng, như thuốc lợi tiểu, antihistamine, và thuốc chống trầm cảm có thể khiến bạn bị són tiểu. Do vậy, bạn hãy hỏi ý kiến bác sỹ về các loại thuốc bạn đang dùng.

Các vấn đề về da

Són tiểu mãn tính cùng với việc són tiểu tự nhiên sau khi đi tiểu của nam giới có thể sẽ gây kích ứng da. Nam giới thường sẽ gặp phải nhiều vấn đề về nổi mẩn đỏ và nhiễm nấm ngoài da hơn so với phụ nữ và thương lại không để ý đến vùng da ở phía dưới, quanh bìu. Các loại kem dưỡng ẩm và kem bảo vệ da có thể giúp da của bạn không trở nên quá khô và viêm. Nam giới sử dụng các miếng thấm nước tiểu nên thay miếng thấm vài tiếng một lần để tránh nhiễm trùng.

Nam giới cũng có thể tập kegel

Kegel là bài tập cho cơ vùng đáy chậu, mà ở đỏ, bạn sẽ siết chặt và giữ các cơ dùng khi bạn muốn ngừng tiểu. Và đây là bài tập không chỉ dùng cho nữ giới. Một nghiên cứu năm 2010 tại Ý chỉ ra rằng, nam giới luyện tập bài Kegel trong hơn 1 tháng trước phẫu thuật cắt bỏ tiền liệt tuyến sẽ ít bị tiểu tiện không tự chủ hơn. Bạn nên tập 10 lần nhanh và 10 lần chậm bài tập này, 2-3 lần/ngày và tăng dần lên khoảng 80 lần tập trong suốt cả ngày. Bạn cũng không nên luyện tập quá nhiều khi chỉ vừa mới bắt đầu vì việc này sẽ làm tổn thương các cơ.

Nam giới sẽ phải đối mặt với những vấn đề phụ nữ ít gặp phải

Nam giới có thể sẽ phải đối mặt với các vấn đề rất đặc biệt về thể chất và cảm xúc khi bị chứng tiểu tiện không tự chủ. Ví dụ, phụ nữ có thể dùng băng vệ sinh hàng ngày để tránh tình trạng són tiểu, hưng nam giới thường sẽ rất khó để chấp nhận việc dùng thêm các miếng lót, miếng thấm hỗ trợ. Việc này khiến họ cảm thấy xấu hổ. Ngoài ra, nam giới cũng khó có thể tránh khỏi các tình huống dẫn đến són tiểu. Ví dụ, so với phụ nữ, nam giới thường sẽ có những công việc cần phải nâng vật nặng hơn hoặc tham gia vào những môn thể thao như golf hay tennis. Đây chính là những tình huống làm tăng áp lực lên bàng quang và có thể gây són tiểu.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp