Viêm loét dạ dày – tá tràng là tình trạng xảy ra khi lớp niêm mạc dạ dày – tá tràng (phần tiếp nối với dạ dày và là phần đầu của ruột non) bị tổn thương. Lúc này, lớp màng ngoài niêm mạc hay thành ruột bị bào mòn, làm lộ ra các mô bên dưới.
Người bị viêm loét dạ dày tá tràng thường có tỷ lệ vết loét ở dạ dày chiếm 60%, nguy cơ loét ở tá tràng chiếm 95% và vết loét tại bờ cong nhỏ dạ dày chiếm 25%.
Các dấu hiệu của viêm loét dạ dày tá tràng được đặc trưng bởi các triệu chứng như: đau vùng thượng vị, rối loạn tiêu hóa, chướng bụng, buồn nôn, mất ngủ, ngủ không ngon giấc, nóng rát vùng thượng vị đi kèm ợ hơi…
Trong trường hợp bệnh nhân nghi ngờ các triệu chứng bệnh, cần đến các cơ sở y tế để được các bác sĩ chuyên khoa kiểm tra, thăm khám.
Viêm dạ dày, tá tràng xảy ra do nhiều nguyên nhân, thường gặp có thể kể đến:
Helicobacter pylori (HP) là loại vi khuẩn phổ biến chỉ sau vi khuẩn gây sâu răng. Chúng xâm nhập và phát triển tại niêm mạc dạ dày, tiết ra loại enzyme và chất độc làm suy giảm chức năng bảo vệ niêm mạc. Đây cũng là chính là tác nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý tiêu hóa liên quan đến dạ dày – tá tràng.
Sử dụng thuốc kháng viêm, giảm đau quá liều trong một khoảng thời gian dài sẽ làm ảnh hưởng tới quá trình tổng hợp prostaglandin. Thiếu prostaglandin bảo vệ dạ dày có thể làm khởi phát hoặc trầm trọng thêm các triệu chứng của viêm loét dạ dày tá tràng.
– Thường xuyên hút thuốc lá và uống bia rượu: Nicotine trong thuốc lá và lượng lớn axit trong dịch vị dạ dày tiết ra do sử dụng rượu bia có thể gây kích thích niêm mạc, hình thành các ổ viêm loét dạ dày tá tràng.
– Bệnh nhân thường xuyên cảm thấy căng thẳng thần kinh cũng có nguy cơ mắc bệnh. Khi bị stress, dịch vị dạ dày sẽ tăng tiết axit, về lâu dài sẽ gây tổn thương niêm mạc dạ dày.
– Thói quen ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh: Người bệnh ăn các thức ăn nhiều dầu mỡ, sử dụng đồ uống có cồn, nằm ngay sau khi ăn, bỏ bữa hay thức khuya… cũng ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe dạ dày.
Bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ trở thành mãn tính. Một số trường hợp có thể diễn tiền thành các biến chứng có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như:
Là tình trạng viêm xơ phát triển trên ổ loét ở môn vị – tá tràng. Không gian lòng ruột ngay dưới dạ dày cũng do đó mà bị thu hẹp lại, khiến cho thức ăn bị ứ đọng, khó có thể đi qua đường tiêu hóa. Các dấu hiệu điển hình của hẹp môn vị là nôn mửa, chướng bụng và sút cân nhanh.
Điển hình bởi triệu chứng đau bụng dữ dội, đột ngột. Theo thời gian, các vết loét không được can thiệp có thể ăn thủng thành dạ dày, tá tràng. Dịch tiêu hoá theo lỗ thủng chảy vào trong ổ bụng gây viêm phúc mạc. Đây là tình trạng vô cùng nguy cấp, người bệnh có thể tử vong do nhiễm trùng nhiễm độc nặng.
Các vết viêm loét dạ dày chảy máu có thể dẫn đến tình trạng mất máu, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Dấu hiệu của tình trạng này có thể bao gồm các triệu chứng như chóng mặt, nôn ra máu đỏ hay đi ngoài phân đen.
Đây chắc chắn là biến chứng nguy hiểm nhất, xảy ra khi bệnh nhân được chẩn đoán và chữa viêm loét dạ dày tá tràng quá muộn. Do đó dù áp dụng các biện pháp điều trị nội – ngoại khoa, kết quả điều trị vẫn thường không tích cực.
Trên đây đều là các biến chứng vô cùng nghiêm trọng. Người bệnh khi có phát hiện cần nhanh chóng đến ngay bệnh viện gần nhất để được cấp cứu, chữa trị.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh