I. CHẨN ĐOÁN
1. Yếu tố dịch tễ
- Sinh sống hoặc đi vào vùng có dịch cúm người,cúm lợn,hoặc cúm gia cầm
- Tiếp xúc gần gũi với người có chẩn đoán mắc các loại cúm A
- Tiếp xúc gần với gia cầm bị bệnh
2. Lâm sàng
- Sốt,thường sốt > 38 độ C
- Biểu hiện hô hấp:
+ Viêm long đường hô hấp trên,đau họng,ho khan hoặc có đờm
- Các triệu chứng khác:Đau đầu,đau cơ,tiêu chảy
- Trường hợp nặng biểu hiện:Suy hô hấp,suy tuần hoàn,suy đa tạng
3. Xét nghiệm
- XN định hướng chẩn đoán
+ CTM:BC bình thường hoặc giảm
+ XQ phổi:Tổn thương thâm nhiễm lan tỏa 1 hoặc 2 bên,tiến triển nhanh
- XN căn nguyên
+ XN sàng lọc cúm A,B và C
+ XN khẳng định:PCR
II. ĐIỀU TRỊ
*Nguyên tắc
- Phát hiện sớm và cách ly chăm sóc để hạn chế bệnh lây lan
- Điều trị đặc hiệu bằng Ostamivir
- Điều trị triệu chứng và biến chứng
1.Điều trị đặc hiệu: Dùng 1 trong 2 thuốc sau
- Ostamivir:
+Người lớn 75mg x 2 lần/ngày x 5-7 ngày
+ Trẻ em:Từ 1-13 tuổi uống theo trọng lượng cơ thể (P)
P < 15kg: 30mg x 2 lần/ngày x 5-7 ngày
P = 16-23 kg: 45mg x 2 lần/ngày x 5-7 ngày
P= 24-40 kg: 60mg x 2 lần/ngày x 5-7 ngày
- Zanamivir 300-600mg/ngày x 5-7 ngày
2. Điều trị biến chứng
- Kháng sinh (Khi có bội nhiễm VK): Chọn KS dựa vào kết quả nhuộm Gram và cấy bệnh phẩm
- Điều trị suy hô hấp
+ Tư thế người bệnh: Nằm đầu cao 30-45 độ
+ Cung cấp Oxy: Thở Oxy qua gọng kính, mặt nạ
+ Thở CPAP: Khi thất bại với thở Oxy
+ Thông khí nhân tạo: Thở máy không xâm nhập và thở máy xâm nhập tùy theo tình trạng BN
+ Dẫn lưu hút khí màng phổi khi có tràn khí
3. Điều trị triệu chứng
- Bù nước-điện giải, đảm bảo thăng bằng kiềm toan
- Hạ sốt: Paracetamol
- Thuốc vận mạch: Dopamin hoặc Noadrenalin + Dobutamin
*Nếu có suy đa tạng: Áp dụng phác đồ hồi sức cho BN suy đa tạng
- Corticoid: Dùng cho BN nặng hoặc có sốc
+Solumedrol: 0,5-1 mg/kg/ngày x 7 ngày(tiêm TM)
+Depersolon:30mg x 2 lần/ngày x 7 ngày(tiêm TM)
*Tiêu chuẩn ra viện: Hết sốt 7 ngày, XQ tim phổi ổn định, CR VR cúm(-)
III. PHÒNG BỆNH
-Quản lý, phòng bệnh tại cộng đồng
-Phòng ngừa bằng vaccin
-Phòng ngừa bằng thuốc
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh