Bơm rửa phế quản không bàn chải

✴️ Bơm rửa phế quản không bàn chải

I. ĐẠI CƯƠNG

Bơm rửa phế quản không bàn chải là thủ thuật bơm dung dịch natriclorua 0,9% qua kênh làm việc của ống nội soi phế quản mềm rửa phế quản – phế nang, hút dịch rửa làm xét nghiệm.

II. CHỈ ĐỊNH

Các trường hợp tổn thương đường hô hấp dưới cần lấy dịch rửa phế quản – phế nang làm xét nghiệm (vi sinh, tế bào, hóa sinh, miễm dịch…)

III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Suy hô hấp nặng.
Suy tim nặng.
Rối loạn đông máu có nguy có chảy máu.

IV. CÁC BƯỚC CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện

Bác sĩ, kỹ thuật viên, kíp gây mê

2. Phương tiện

Phòng nội soi: được trang bị hệ thống oxy, máy gây mê, đầy đủ các phương tiện cấp cứu theo cơ số.
Dàn máy nội soi phế quản ống mềm hoạt động tốt.
Ống soi mềm phù hợp với lứa tuổi người bệnh
Mask có lỗ, bơm tiêm 5ml, 10ml,
Dung dịch rửa: natriclorua 0,9% (ngâm ấm khi nhiệt độ phòng thấp)
Bình đựng dịch rửa xét nghiệm.
Thuốc gây mê, gây tê, dịch truyền, thuốc cấp cứu theo cơ số.

3. Bệnh nhi hoặc người bệnh

Giải thích cho gia đình người bệnh về lý do soi phế quản, các tai biến có thể xảy ra khi gây mê,
Gia đình người bệnh viết giấy cam đoan đồng ý gây mê và làm thủ thuật
Người bệnh đã có đủ các xét nghiệm cơ bản: Công thức máu, X-quang phổi, đông máu cơ bản.
Khai thác tiền sử các bệnh lý khác: bệnh tim mạch, dị ứng, vv…
Người bệnh nhịn ăn hoàn toàn trước khi nội soi phế quản 4 – 8 giờ
Đặt đường truyền tĩnh mạch.

4. Hồ sơ bệnh án

Theo quy định của BYT

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Kiểm tra hồ sơ

2. Kiểm tra người bệnh

Tình trạng toàn thân
Thời gian nhịn ăn
Đánh giá sơ bộ vùng cần bơm rửa trên lâm sàng và phim chụp phổi.

3. Thực hiện kỹ thuật

Người bệnh nằm ở tư thế ngửa cổ trên bàn soi hoặc giường cấp cứu.
Theo dõi liên tục nhịp tim, huyết áp, SpO₂. Khi cần thiết, cung cấp oxy hoặc hô hấp hỗ trợ.
Tiền mê hoặc gây mê toàn thân tùy từng trường hợp.
Gây tê tại chỗ bằng lidocain 2% : 0,35ml/kg
Dùng ống soi mềm đánh giá tổn thương đường thở. Chọn vị trí tổn thương cần bơm rửa, giữ cố định đầu ống soi mềm tại phế quản có vùng tổn thương.Bơm rửa phế quản bằng dung dịch natriclorua 0,9%, lượng dịch bơm là 1,5ml/kg chia làm 3 lần. Hút lấy dịch rửa vào bình vô khuẩn.

VI. THEO DÕI

Theo dõi liên tục khó thở, SpO₂, mạch, tinh thần đến khi trẻ tỉnh hẳn.
Ghi nhận xét diễn biến quá trình soi, ghi kết quả nội soi phế quản.
Bàn giao người bệnh và tiếp tục theo dõi sát người bệnh tại bệnh phòng.

VII. TAI BIẾN VÀ XỬ TRÍ

Tổn thương răng (đối với ống nội soi cứng)
Các tai biến do sử dụng thuốc mê và gây tê toàn thân
Co thắt, phù nề đường thở: khí dung, corticoid
Chảy máu đường thở: Adrenalin
Suy hô hấp: hỗ trợ hô hấp nhân tạo
Ngừng thở, ngừng tim: Hô hấp nhân tạo, xoa tim ngoài lồng ngực, adrenalin, hồi sức tích cực.