✴️ Gãy mỏm khuỷu

I. ĐẠI CƯƠNG 

Gãy mỏm khuỷu là loại gãy nội khớp, thường do chấn thương trực tiếp. Mỏm khuỷu là nơi bám tận của gân cơ tam đầu cánh tay, sau chấn thương do lực co kéo nên thường gãy di lệch nhiều. Gãy mỏm khuỷu phức tạp do cơ chế trực tiếp và gián tiếp, lực co cơ mạnh gây di lệch nhiều, trật khớp. 

Gãy mỏm khuỷu phức tạp thường phải xử trí phẫu thuật. Phẫu thuật KHX mỏm khuỷu néo ép bằng kim Kirschner/ Kwire và chỉ thép hoặc nẹp vít. 

Biến chứng hàng đầu có thể gặp: hạn chế vận động khuỷu.

II. CHẨN ĐOÁN:

- Triệu chứng lâm sàng:

• Sưng đau  ngang mõm khuỷu.
• Ba mốc xương thay đổi
• Không gấp duỗi vận động được khuỷu

- Cận lâm sàng:

• Xquang 2 bình diện thẳng nghiên: Cho biết đường gãy, vị trí và di lệch.
• Xét nghiệm cơ bản(trong trường hợp điều trị bảo tồn):
• Tổng phân tích tế bào ngoại vi bằng hệ thống tự động hoàn toàn(18  thông số máu).
• Sinh hoá: urê, creatinin, glucose, AST,ALT.
• Ion đồ: kali, natri, canxi ion hoá.
• Nước tiểu 10 thông số(máy).
• Xét nghiệm tiền phẫu(trong trường hợp phẫu thuật): xem bài chuẩn bị bệnh nhân tiền phẫu trong phẫu thuật chấn thương chỉnh 

III. ĐIỀU TRỊ

• Gãy không di lệch: Bó bột cánh – cẳng bàn tay gấp khuỷu nhẹ giữa 4 tuần

Thuốc : Kháng sinh(uống hoặc tiêm), kháng viêm, giảm đau, vitamin, tiêm ngừa uốn ván (khi có vết thương hoặc xây xát da đi kèm).

• Gãy có di lệch: điều trị phẫu thuật KHX bằng đinh chỉ thép néo ép hoặc bằng nẹp khóa

Điều trị sau mỗ:

• Nẹp bột cố định tạm sau mỗ.
• Truyền dung dịch đẳng trương.
• Truyền đạm, lipid (theo hội chẩn).

Thuốc:

• Kháng sinh: Cephalosporin thế hệ thứ 3, 4 đơn thuần, hoặc kết hợp nhóm cephalosporin thế hệ thứ 3 với nhóm Aminoglycosis, hoặc kết hợp nhóm cephalosporin thế hệ thứ 3 với nhóm Quinolone, hoặc theo hội chẩn.
• Giảm đau.
• Kháng viêm.
• Cầm máu.

VI. PHÒNG BỆNH

- Tuyên truyền và giáo dục trong cộng đồng về luật giao thông và lao động.

- Cần giáo dục học sinh trong các trường phổ thông cơ sở nguyên nhân gây gãy xương để hạn chế các tai nạn xảy ra trong sinh hoạt và trong học đường.

- Cần giáo dục cộng đồng sơ cứu tại chỗ tốt các trường hợp gãy xương để hạn chế các biến chứng trong gãy xương.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp