I. ĐẠI CƯƠNG
Dị dạng bản lề cổ chẩm (Arnold Chiari malformation) là một dị dạng bẩm sinh hiếm gặp của xương sọ vùng hố sau và vị trí bản lề cổ chẩm, với đặc điểm bởi sự di chuyển xuống thấp của hạnh nhân tiểu não qua lỗ chẩm. Điều trị phẫu thuật là chỉ định khi người bệnh có biểu hiện triệu chứng chèn ép.
II. CHỈ ĐỊNH
Dị dạng Arnold Chiari I có biểu hiện triệu chứng lâm sàng
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
– Người bệnh không thể gây mê
– Người bệnh có các bệnh lý về rối loạn đông máu
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện:
7 – 8 người gồm Phẫu thuật viên thần kinh, gây mê, dụng cụ viên, phụ mê…
2. Phương tiện:
– Bộ dụng cụ sọ não.
– Khoan máy cùng hệ thống mũi khoan cắt sọ
– Kính vi phẫu chuyên dụng phẫu thuật thần kinh.
– Miếng vá nhân tạo, ghim cố định xương sọ, keo sinh học, vật liệu cầm máu trong mổ…
3. Người bệnh:
– Khám chẩn đoán bệnh chính
– Khám phát hiện các bệnh lí phối hợp và các yếu tố liên quan
4. Hồ sơ bệnh án: Chuẩn bị đầy đủ theo mẫu bệnh án chung
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Tư thế: Người bệnh nằm sấp đầu cố định trên khung
2. Vô cảm: Gây mê nội khí quản
3. Thực hiện kĩ thuật:
– Rạch da đường thẳng, trung tâm tương ứng lỗ chẩm.
– Mở xương lỗ chẩm: mở lỗ chẩm với kích thước từ lỗ chẩm lên 3 cm, từ đường giữa sang 2 bên ít nhất 1,5 cm.
– Cắt cung sau C1.
– Mở màng cứng hình chữ Y, cố gắng bảo tồn màng nhện.
– Tạo hình màng cứng
– Đóng vết mổ theo các lớp giải phẫu
VI. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN
– Theo dõi các chỉ số sinh tồn
– Kháng sinh dự phòng, giảm đau
– Theo dõi các dấu hiệu thần kinh khu trú, phát hiện biến chứng sớm.
– Chảy máu sau mổ: phát hiện sớm khi có dấu hiệu lâm sàng, chụp cắt lớp kiểm tra nếu cần. Khi có máu tụ nội sọ cần xử lý sớm theo thương tổn.
– Rò dịch não tuỷ: khâu lại vết mổ hoặc mổ lại vá rò
– Nhiễm trùng vết mổ: kháng sinh, thay băng hàng ngày hoặc mổ làm sạch ổ nhiễm
trùng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
