Ảnh hưởng của chế độ ăn uống ở nam giới đến chất lượng tinh trùng

Các bằng chứng khoa học ngày càng cho thấy chế độ ăn uống của nam giới không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản hiện tại mà còn có thể tác động sâu rộng đến biểu sinh tinh trùng, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển và nguy cơ bệnh lý ở thế hệ con.

1. Ảnh hưởng của chế độ ăn ít protein đến biểu hiện ARN nhỏ trong tinh trùng

Trong một nghiên cứu thực nghiệm do nhóm của GS. Upasna Sharma (Đại học Massachusetts, Hoa Kỳ) thực hiện, chuột đực được cho ăn theo chế độ ăn ít protein (low-protein, LP) cho thấy có sự thay đổi đáng kể trong thành phần ARN nhỏ (small RNAs) ở tinh trùng trưởng thành, trong khi tinh trùng chưa trưởng thành trong tinh hoàn không có thay đổi tương ứng.

Phân tích chuyên sâu cho thấy sự thay đổi trong biểu hiện các ARN nhỏ không mã hóa có liên quan đến ức chế biểu hiện của một tập hợp gen điều hòa độ mềm dẻo (pluripotency) của tế bào gốc phôi, từ đó có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển sớm của phôi. Những phát hiện này chứng minh rằng chế độ ăn uống của con đực có thể ảnh hưởng đến chương trình điều hòa biểu sinh của thế hệ con thông qua các phân tử ARN trong tinh trùng.

2. Ảnh hưởng của chế độ ăn nhiều chất béo đến chuyển hóa của thế hệ sau

Trong một nghiên cứu khác được tiến hành bởi TS. Qi Chen và cộng sự (Trường Y, Đại học Nevada, Hoa Kỳ), chuột đực được nuôi dưỡng bằng chế độ ăn giàu chất béo (high-fat diet) đã cho thấy ảnh hưởng lâu dài đến chức năng chuyển hóa của con cái sau khi thụ tinh ống nghiệm.

Cụ thể, chuột con có bố được nuôi bằng chế độ ăn nhiều chất béo biểu hiện tình trạng dung nạp glucose kém từ tuần tuổi thứ 7 và tình trạng kháng insulin rõ rệt từ tuần tuổi thứ 15, so với nhóm đối chứng có bố ăn chế độ bình thường. Điều này cho thấy các yếu tố chuyển hóa bất lợi có thể được truyền từ cha sang con thông qua các cơ chế phi di truyền, bao gồm biến đổi biểu sinh, vi sinh vật hệ sinh dục, và tín hiệu từ dịch tinh.

Kết luận

Hai nghiên cứu trên làm rõ vai trò của chế độ ăn uống và các yếu tố lối sống ở nam giới trong việc ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng thông qua cơ chế biểu sinh, từ đó có thể gây ra những thay đổi sinh lý và chuyển hóa ở thế hệ sau.

Các kết quả này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tối ưu hóa lối sống và dinh dưỡng ở nam giới trước khi có con, nhằm bảo vệ sức khỏe sinh sản và giảm thiểu nguy cơ rối loạn phát triển ở con cái.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP