✴️ Bà bầu đau bụng đẻ: dấu hiệu chuyển dạ sắp sinh

Bà bầu đau bụng đẻ là như thế nào?

Quá trình thay đổi tử cung để đưa thai nhi ra ngoài sẽ làm xuất hiện cơn đau bụng đẻ. Lúc này tử cung của phụ nữ sẽ diễn ra các hoạt động nhằm tạo ra những biến đổi phù hợp, thai nhi sẽ được sinh ra trong điều kiện tốt nhất.

Sự kết hợp cùng lúc của các cơn gò này sẽ tạo ra áp lực đẩy thai nhi. Nhưng mẹ cần lưu ý vào những tháng cuối thai kỳ sẽ xuất hiện một cơn gò khá giống với cơn đau đẻ nhưng lại không phải là cơn đau chuyển dạ thật sự (cơn đau đẻ giả), cần tránh nhầm lẫn.

Sự khác nhau giữa đau bụng đẻ giả và đau bụng đẻ thật

Khi đến gần ngày sinh, sẽ cuất hiện 2 loại co thắt tử cung đó là: đau bụng đẻ giả (cơn gò sinh lý) và đau bụng đẻ thật.

Đau bụng đẻ giả (Braxton-Hick)

Các cơn co thắt xuất hiện không thường xuyên và không đều đặn sau mỗi lần co, cơn co có cường độ và mức độ khó chịu không thay đổi. Các cơn co cách nhau không đổi, không có máu hay hiện tượng tăng dịch tiết và không làm cho tử cung giãn ra. Sau đó, cơn đau có thể giảm và mất hẳn.

Đau bụng đẻ thật (cơn gò chuyển dạ)

Theo thời gian, cường độ cơn co thắt và mức độ khó chịu tăng dần, khoảng cách giữa các cơn co thắt cũng thu hẹp dần. Vùng lưng dưới và bụng là hai khu vực có cảm giác đau mạnh mẽ nhất. Sự tăng tiết dịch âm đạo hoặc chảy máu sẽ xảy ra cùng với cơn đau.

Mẹ bầu cẩn thận nhầm lẫn giữa đau bụng đẻ giả và thật

Dấu hiệu bà bầu đau bụng đẻ

Cơ thể phụ nữ sẽ xuất hiện những dấu hiệu sắp chuyển dạ như âm đạo chảy nước, tiểu tiện tăng lên, tử cung co thắt nhiều lần, vỡ nước ối… trước khi cơn đau bụng đẻ xuất hiện. Trung bình thời gian chuyển dạ sẽ kéo dài từ 16 – 20 giờ.

Với mẹ sinh con thứ hai, thời gian chuyển dạ sẽ ngắn hơn, kéo dài từ 8 – 12 giờ. Nếu kéo dài cuộc chuyển gạ trên 24 giờ được gọi là chuyển dạ kéo dài.

Nhiều bà bầu nghĩ rằng dấu hiệu duy nhất của quá trình chuyển dạ sinh là đau bụng đẻ nhưng trên thực tế sẽ có thểm nhiều dấu hiệu khác xuất hiện ở thời điểm trước đó. Mẹ bầu sẽ chủ động hơn trước khi bước vào cơn đau bụng đẻ nếu nhận biết sớm các dấu hiệu này.

Những dấu hiệu chuyển dạ sắp sinh sẽ bao gồm:

• Bụng bị tụt xuống, sa bụng.

• Bị chuột rút và đau lưng nhiều hơn.

• Có thể bị tiêu chảy.

• Ra nhớt hồng âm đạo.

• Xuất hiện cơn gò tử cung.

• Ra nước ối.

Sự thay đổi ở cổ tử cung sẽ được ghi nhận khi thăm khám âm đạo (dưới tác động của cơn gò cổ tử cung xóa và mở dần, có sự tiến triển của ngôi thai sau mỗi cơn co tử cung).

3 giai đoạn của quá trình bà bầu đau bụng đẻ

Giai đoạn 1: Giai đoạn cổ tử cung có sự xóa – mở

Ở trạng thái bình thường, cổ trong và cổ ngoài tử cung sẽ nhập lại với nhau tạo thành một phiên mỏng.

Cổ tử cung sẽ luôn luôn đóng kín và được bịt kín bởi một nút nhầy cổ tử cung trong thời gian mang thai.

Dưới tác dụng của cơn co tử cung khi sự chuyển dạ xảy ra, nút nhầy được thoát ra hòa lẫn ít máu và một số mao mạch trên cổ tử cung tạo thành chất dịch nhầy màu hồng.

Trong giai đoạn 1 có thể chia ra làm 2 thời kỳ:

• Thời kỳ tiềm thời

Bà bầu cảm nhận cơn đau bụng chuyển dạ nhẹ từng cơn, cơn co kéo dài trung bình khoảng 20 – 30 giây, nghỉ 2 phút đến 3 phút rồi lại tiếp tục cơn đau bụng chuyển dạ khác. Cổ tử cung sẽ mở khoảng 2 – 3 cm tại thời điểm này.

• Thời kỳ hoạt động

Các cơn đau bục ngày một nhiều hơn và tăng lên, cơ co tử cung trung bình sẽ kéo dài 35 – 45 giây, thời gian nghỉ ngắn dần, 1 phút 25 giây đến 1 phút 30 giây. Cổ tử cung của mẹ mở nhiều hơn 6 – 9cm.

Giai đoạn 2:  Giai đoạn thai nhi được đẩy ra ngoài

Ở giai đoạn 2, cổ tử cung của mẹ đã mở trọn (10cm), đầu thai nhi đã lọt thấp, túi ối đã vỡ. Dưới sự hướng dẫn của các bác sĩ và hộ sinh, mẹ sẽ rặn sinh kết hợp với cơn co tử cung để đẩy thai nhi ra ngoài.

Giai đoạn 3: Giai đoạn xổ nhau

Cơn đau bụng mà mẹ cảm nhận được sẽ nhẹ hơn, tử cung co lại để nhau bong và xổ ra ngoài, để hạn chế tối đa lượng mất máu của mẹ, bác sĩ sẽ chủ động lấy nhau ra.

Ở những mẹ sinh con so, quá trình đau bụng đẻ sẽ kéo dài trung bình 12 tiếng và ở những mẹ sinh con rạ trung bình 8 tiếng.

Nếu trong lần sinh đầu tiên cơn chuyển dạ kéo dài hơn 12 tiếng và ở lần sinh kế tiếp cơn chuyển dạ kéo dài hơn 9 tiếng thì bác sĩ sẽ tìm nguyên nhân và có thể can thiệp.

Thay đổi của mẹ và thai nhi trong quá trình chuyển dạ

Thay đổi của người mẹ

Song song với việc chịu đựng những cơn đau bụng đẻ, cơ thể bên trong của người mẹ còn có những thay đổi giãn nở để giúp em bé có thể chui ra ngoài một cách thuận lợi:

• Sự xóa mở cổ tử cung: quá trình kéo dài từ khi mẹ bầu có dấu hiệu chuyển dạ cho tới khi em bé chào đời. Thời điểm tử cung được xóa mở hoàn toàn là lúc mẹ đã sẵn sàng sinh em bé.

• Thành đoạn dưới lập: đoạn dưới tử cung được hình thành do eo tử cung giãn rộng, kéo dài và to ra. Ban đầu đoạn này chỉ khoảng 0.5 – 1cm, nhưng sẽ cao lên đến 10cm khi đoạn dưới được thành lập hoàn toàn.

• Đáy chậu thay đổi: Các cơn gò tử cung sẽ gây áp lực khi thai nhi đi xuống dần tiểu khung, khiến mẹ bầu đau mỏm xương cụt ra phía sau, đường mỏm cụt hạ vệ từ 9.5cm sẽ thành 11cm, bằng với đường kính mỏm cùng – hạ vệ. Cùng sức cản của các cơ ở tầng sinh môn, thai nhi sẽ đẩy hướng ra phía trước.

• Tầng sinh môn thay đổi: Tầng sinh môn phồng lên, vùng hậu môn – âm họ dài ra (từ 3 -4 cm kéo dãn đến 12 – 15cm). Tầng sinh môn sẽ bị kéo giãn dài ra, lỗ hậu môn mở rộng, âm hộ mở rộng và thay đổi hướng dần sang ngang do tác động của cơn gò tử cung và cơn co thành bụng để tạo đường đi thuận lợi cho thai nhi.

Thay đổi của thai nhi

Thai nhi cũng có sự thay đổi khi quá trình chuyển dạ và sinh nở diễn ra:

• Có hiện tượng chồng xương sọ: để làm giảm bớt kích thước của hộp sọ thai nhi, các xương sọ sẽ chồng lên nhau. Hai xương đỉnh sẽ nằm chồng lên nhau, xương chẩm và xương trán sẽ chui xuống xương đỉnh. Hai xương trán cũng có thể xếp chồng lên nhau.

• Bướu thanh huyết: là một hiện tượng phù thấm thanh huyết dưới da. Bướu huyết thanh sẽ có vị trí xuất hiện nằm ở phần ngôi thai thấp nhất, tức ở giữa lỗ mở cổ tử cung. Bướu huyết thanh thường chỉ xuất hiện sau khi vỡ ối và mỗi ngôi thai sẽ có một vị trí riêng của bướu thanh huyết.

Cả mẹ và thai nhi đều có sự thay đổi trong quá trình chuyển dạ

Tại sao các cơn gò chuyển dạ lại gây đau?

Thực chất, tử cung là một dạng cơ, có thể co giãn một cách mạnh mẽ nhằm đẩy thai nhi ra ngoài và đây là nguồn gốc của những đau đớn khi mẹ chuyển dạ sinh con.

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng tới mức độ của cơn đau bụng đẻ, bao gồm cả các cơn co thắt, kích thước và vị trí thai nhi trong khung xương chậu, ngôi thai và tốc độ cơn co chuyển dạ.

Ngoài ra, các cơ vùng bụng sẽ thắt chặt và gây sức ép lên toàn bộ thân mình, đáy chậu, lưng, bàng quang và ruột khi tử cung bị co thắt mạnh. Tất cả sự kết hợp này sẽ gây ra các cơn đau kinh khủng.

Bên cạnh đó, tâm lý khi sinh của chị em cũng làm tăng cảm giác lo lắng, sợ hãi, từ đó khiến cho những cơn đau bụng đẻ càng thêm đau đớn.

Mẹ bầu có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau nếu không muốn chịu sự đau đớn của những cơn đau bụng đẻ, tuy nhiên việc dùng thuốc có thể gây tác dụng phụ sau này nên khuyến cáo bà bầu cần lưu ý trước khi lựa chọn sử dụng. Để quá trình sinh đẻ diễn ra thành công mà không cần tới sự trợ giúp, các mẹ bầu tốt nhất nên có sự chuẩn bị về tâm lý và sức khỏe.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp