Việc không có khả năng thụ thai hoặc không thể mang thai sau khi đã sinh một hoặc nhiều con được gọi là vô sinh thứ phát. Theo thống kê của CDC Hoa Kỳ, có khoảng 11% số cặp đôi đã từng có con sẽ gặp phải các vấn đề về vô sinh thứ phát. Con số này tương đương với khoảng 4 triệu gia đình tại Mỹ hoặc gần nửa tổng số ca vô sinh tại Mỹ.
Rất nhiều yếu tố có liên quan đến tình trạng vô sinh thứ phát, một số yếu tố sẽ liên quan đến khả năng sinh sản của nữ giới và một số yếu tố sẽ liên quan đến khả năng sinh sản của nam giới.
Tuổi cao
Tuổi là một yếu tố quan trọng trong tình trạng vô sinh thứ phát. Phụ nữ được sinh ra với một lượng trứng nhất định và sẽ bắt đầu mất dần số trứng này kể từ khi bắt đầu dậy thì hoặc thậm chí là trước đấy. Khi lớn tuổi, quá trình mất trứng sẽ diễn ra nhanh hơn và sẽ không có trứng mới được tạo ra nữa. Do vậy, nếu khoảng cách giữa các con là quá lớn, có thể sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của mẹ, đặc biệt là nếu mẹ mang thai muộn.
Các vấn đề về cấu trúc hệ sinh sản
Lạc nội mạc tử cung, dính khung chậu, đã từng phẫu thuật ở vùng bụng và bất thường về ống dẫn trứng có thể có ảnh hưởng lớn đến hệ thống sinh sản và quá trình thụ thai.
Các yếu tố liên quan đến nam giới
Cũng giống như khả năng sinh sản của nữ giới, khả năng sinh sản của nam giới cũng sẽ giảm đi theo thời gian, cả về số lượng và chất lượng tinh trùng. Tình trạng này có thể là do lão hóa, sử dụng thuốc hoặc các vấn đề về sức khỏe.
Tăng cân
Thừa cân có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng thụ thai của cả nam giới và nữ giới. Thừa cân có thể ảnh hưởng đến việc rụng trứng và làm tăng thời gian thụ thai. Thừa cân cũng có thể gây rối loạn cương dương, và giảm số lượng tinh trùng ở nam giới. Hút thuốc lá cũng có ảnh hưởng tương tự lên khả năng sinh sản.
Các tình trạng nhiễm trùng hoặc sẹo từ lần mang thai trước cũng có thể dẫn đến vô sinh thứ phát ở một số phụ nữ.
Thời gian là yếu tố khá then chốt trong khả năng sinh sản, vì vậy, bạn cần chủ động tìm kiếm các phương pháp điều trị. Bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia nếu:
Điều trị vô sinh thứ phát phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này
Sử dụng thuốc hỗ trợ sinh sản
Các loại thuốc uống như letrozole và clomid có thể khiến các nang trứng giải phóng ra trứng. Các loại thuốc tiêm bao gồm hormone kích thích nang trứng, và hormone luteinizing, là những loại thuốc sẽ giúp kích thích sản xuất nhiều trứng.
Thụ tinh nhân tạo (IUI)
Thủ thuật này sẽ giúp đưa tinh trùng đến gần vòi trứng hơn và giúp thụ thai dễ dàng hơn
Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)
Trứng và tinh trùng sẽ được phối hợp với nhau trong phòng xét nghiệm để hình thành phôi thai, sau đó phôi thai sẽ được chuyển vào khoang tử cung. Đôi khi, việc phẫu thuật sẽ cần thiết để cải thiện khả năng mang thai và thụ thai.
Ngoài việc phụ thuộc vào các biện pháp điều trị ở trên, bạn và bạn tình cũng có thể thử các biện pháp tự nhiên dưới đây để tăng khả năng thụ thai
Quan hệ tình dục thường xuyên
Thường xuyên quan hệ sẽ giúp tối đa hóa khả năng thụ thai của bạn. Đừng kiềm chế ham muốn của mình. Quan hệ bất cứ khi nào bạn và bạn tình muốn thay vì chỉ tập trung quan hệ vào những 4-5 ngày quanh ngày rụng trứng. Một số khuyến cáo được đưa ra là quan hệ cách ngày hoặc quan hệ 3 ngày 2 lần sẽ làm tăng khả năng mang thai
Cải thiện chế độ ăn và luyện tập thể thao
Cả 2 vợ chồng cần thực hiện một chế độ dinh dưỡng lành mạnh và cố gắng duy trì cân nặng lý tưởng. Chỉ số khối cơ thể nên ở quanh khoảng 19 đến 25 hoặc 20-25 để tăng khả năng rụng trứng. Tránh sử dụng rượu bia và hút thuốc lá vì có thể có ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản.
Chấp nhận cảm xúc
Bạn sẽ phải trải qua rất nhiều cung bậc cảm xúc, nhưng bạn nên nhớ rằng, bạn không hề cô đơn. Chấp nhận cảm xúc của bạn là một phần để giải quyết vấn đề. Cố gắng đối mặt với cảm xúc của mình bằng cách tham gia các nhóm hỗ trợ hoặc trao đổi với bác sĩ. Dùng thuốc hoặc các biện pháp điều trị thay thế khác có thể sẽ có tác dụng tốt hơn nếu bạn có một tinh thần lạc quan. Đừng mất đi hi vọng vì bạn vẫn có thể thụ thai được.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh