Thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh (TMK-MK) là cột mốc mà bất cứ người phụ nữ nào cũng phải trải qua với các biểu hiện trong thời kỳ này ở mỗi người là khác nhau. Theo thống kê, cứ 5 phụ nữ thì có một người bị xáo trộn tâm, sinh lý không thể chịu đựng nổi. Tiền mãn kinh và mãn kinh dẫn đến hàng loạt các thay đổi từ ngoại hình, sức khỏe đến tâm lý của phụ nữ.
Lượng estrogen giảm xuống mỗi người sẽ xuất hiện triệu chứng tương tự nhưng khác nhau về cấp độ:
– Bốc hỏa và ra mồ hôi ban đêm (mồ hôi trộm)
– Tử cung dần hẹp lại, nội mạc tử cung mỏng đi; niêm mạc âm đạo mỏng – khô, giảm độ đàn hồi, giảm tiết chất nhờn. Đây là căn nguyên dẫn đến hiện tượng đau rát khi giao hợp khiến nhiều phụ nữ sợ chuyện phòng the và dần lãnh cảm.
– Da xuất hiện của nếp nhăn, nguy cơ thiếu nước và khô ráp.
– Tóc xơ, bạc màu dễ rụng, gẫy, chẻ ngọn.
– Tác động về mặt tâm lý của thời kỳ này là việc tính khí thay đổi thất thường, dễ cáu giận, dễ bị kích động.
– Các bệnh lý khác: loãng xương, tiểu nhiều, ung thư vú, ung thư cổ tử cung và buồng trứng.
Các công trình nghiên cứu mới tìm ra hoạt chất thay thế thuốc estrogen hỗ trợ phụ nữ trải qua thời này gọi chung là isoflavon được tìm thấy nhiều trong thực vật đặc biệt là từ đậu nành với hàm lượng cao.
Genistein là một dạng flavonoid có cấu tạo phân tử gần giống với estrogen của cơ thể đồng thời chúng cũng có khả năng kết hợp với các estrogen nội sinh.
“Năm 2014 của Khoa Dược và Khoa học Dược phẩm, Đại học Dược, Đại học Houston, Houston, Texas đã đưa ra thông tin thử nghiệm lâm sàng về genistein và kết luận genisterin thực sự một trong những flavonoid tự nhiên hoạt động mạnh nhất, có tác dụng sinh học khác nhau bao gồm hóa trị liệu, chống oxy hóa, chống đông máu và chống ung thư.”
Một số isoflavone (bao gồm genistein) có khả năng hạn chế quá trình hình thành mạch máu mới (antiangiogenic), ức chế các tế bào phát triển vô giới hạn có liên quan đến ung thư và có khả năng ức chế hoạt tính của một số thành phần tham gia điều khiển quá trình phân chia và sống sót của tế bào.
Nghiên cứu quần thể cho thấy tỷ lệ mắc các bệnh ung thư vú, ung thư tử cung (ở nữ gới), ung thư tiền liệt tuyến (nam giới) ung thư trực tràng thấp hơn ở nhóm những người ăn nhiều đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành so với nhóm không ăn hoặc ăn ít đậu nành. Các nghiên cứu trên động vật thí nghiệm cho thấy genistein và một số isoflavone có khả năng hạn chế sự phát triển của các loại ung thư nói trên khi cơ thể được tiếp xúc sớm với những chất này nhưng có khả năng làm tăng nguy cơ bị bệnh khi phải thu nhận chúng trong giai đoạn bào thai (qua hệ tuần hoàn của mẹ) hoặc ở nhưng cá thể trưởng thành nhưng có nồng độ estrogen trong máu thấp.
Một số nghiên cứu cho thấy có mối liên quan giữa isoflavone với các bênh ung thư vú, sai lệch sự phát triển của dương vật, thiếu máu (do genistein có khả năng ức chế enzyme topoisomerase đẫn đến phá hủy mạch kép của DNA và gây đột biến). Trong khi đó, các nhà khoa học tại Viện nghiên cứu ung thư Hoa Kỳ đã thử nghiệm trên động vật nhưng không tìm thấy ảnh hưởng có hại của genistein. Nghiên cứu lâm sàng trên người đang được tiến hành.
Khoa Y học Lâm sàng và Thực nghiệm, Đại học Messina, Ý công bố năm khẳng định “Trong những thập kỷ qua, genistein đã được sử dụng như một phương pháp điều trị thay thế cho các triệu chứng mãn kinh và theo các tác động được báo cáo về lão hóa da nó có thể được coi là một phương pháp điều trị thay thế hiệu quả cho thời kỳ mãn kinh”.
Cũng trong năm 2017 Khoa Y học Lâm sàng và Thực nghiệm, Đại học Messina, 98100 Messina, Ý khẳng định “ sử dụng Genistein kết hợp với bổ sung canxi và vitamin D3 đã chứng minh hiệu quả tương tự mật độ loãng xương ở xương đùi so với giả dược trong 2 năm ở nhóm bệnh nhân bị loãng xương.”
Đến nay qua những bằng chứng cùng những lợi ích to lớn mà Genistein mang lại cho phụ nữ, rất nhiều chuyên gia hàng đầu về sản phụ khoa và sức khỏe nữ giới khuyên phụ nữ nên bổ sung estrogen tự nhiên như Genistein khi bước qua tuổi 30. Bên cạnh đó phụ nữ khi bước sang tuổi 35 ngoài việc bổ sung estrogen tự nhiên cũng nên thực hiện lối sống lành mạnh, dinh dưỡng hợp lý và giữ cho đời sống tinh thần thoải mái, lạc quan.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh