Mãn kinh là quá trình sinh học tự nhiên định nghĩa là sự kết thúc vĩnh viễn chu kỳ kinh nguyệt và khả năng sinh sản, xảy ra sau 12 tháng kể từ lần hành kinh cuối, và nó gây ra những triệu chứng về thể chất lẫn tâm lý. Hóc-môn đóng vai trò quan trọng trong nhiều triệu chứng có thể xảy ra, như là sự mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, đổ mồ hôi về đêm, cơn đột ngột nóng bừng khắp cơ thể, cơn đột ngột lạnh run, chu kỳ kinh không đều, lạnh run, tâm trạng dao dộng, rụng tóc và mỏng tóc.
Thường được gọi là cơn ớn lạnh, là cảm giác đột ngột của cơn lạnh dữ dội, thường đi kèm với rùng mình. Sự khác biệt giữa lạnh và rùng mình với thời tiết thì đối lập với tình trạng sức khỏe khi gặp phải tình huống không mong muốn xảy ra. Bộ não kiểm soát và điều hòa thân nhiệt, và khi vài thứ mất cân bằng, như là mãn kinh, các hóa chất sẽ di chuyển theo dòng máu, gây ra việc bộ não nâng mức nhiệt độ thông thường lên một điểm mới. Điều này dẫn đến bạn cảm thấy lạnh và rùng mình để giúp nhiệt độ cơ thể nâng lên đến điểm điều hòa nhiệt tương ứng.
Bởi vì nồng độ Estrogen giảm, sự mất cân bằng giữa hóc-môn và hóa chất sinh học xảy ra, sự sụt giảm nồng độ Estrogen được cho là nguyên nhân của cả hai triệu chứng khác nhau: cơn nóng bừng đột ngột và cơn ớn lạnh đột ngột. Vùng dưới đồi, vùng thuộc não bộ chịu trách nhiệm điều hòa thân nhiệt, trở nên hoạt động quá phát. Điều này gây ra vùng dưới đồi đồi tiết nhiều hóa chất làm giãn mạch máu ở da với mục đích cho nhiệt được giải phóng ra ngoài. Kết quả là gây triệu chứng cơn đột ngột ớn lạnh.
Liệu pháp Estrogen thay thế là liệu pháp hóc-môn phổ biến thường dùng cho phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh và nó là điều trị hiệu quả cho việc điều hòa thân nhiệt. Một số loại thuốc khác, theo nghiên cứu của nhiều tác giả, như là thuốc chống trầm cảm liều thấp, gabapentin và clonidine, có thể giúp giảm triệu chứng cơn đột ngột nóng bừng hoặc cơn đột ngột ớn lạnh.
Những phương pháp truyền thống, như là chế độ ăn cân đối, tập thể dục đều đặn, uống đủ nước, không hút thuốc, giảm café và chất có cồn, đều là những cách giúp giảm những triệu chứng liên quan đến mãn kinh.
Mãn kinh là vấn đề tất yếu phải xảy ra đối với phụ nữ nhưng có lúc cần giúp đỡ của nhân viên y tế. Hãy liên hệ với bác sĩ nếu bạn thấy triệu chứng của bạn gây cản trở cuộc sống hằng ngày. Điều trị có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng như là cơn đột ngột ớn lạnh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh