✴️ Nguyên nhân dẫn đến rau bong non và dấu hiệu nhận biết
1. Rau bong non đe dọa sức khỏe của mẹ và thai như thế nào?
Rau thai là bộ phận kết nối quan trọng để tiếp nhận dinh dưỡng của mẹ truyền cho bé, vì thế rau thai là một trong những bộ phận được hình thành đầu tiên của thai. Bình thường cho đến khi thai nhi ra đời, rau thai mới bong ra để đảm bảo nuôi dưỡng thai nhi liên tục. Tuy nhiên, rau bong non xảy ra khi rau bong trước khi thai sổ ra ngoài.
Rau bong non là biến chứng sản khoa rất nguy hiểm
Hiện tượng này thường bắt đầu bằng sự hình thành khối máu tụ phía sau rau, nó lớn dần lên khiến bánh rau dần tách ra khỏi thành tử cung. Cho đến khi rau rách hoàn toàn, dinh dưỡng mẹ cung cấp sẽ không thể truyền được cho thai nhi. Tùy vào tình trạng bong rau mà hiện tượng rau bong non sẽ được phân cấp độ từ nhẹ đến nặng, tương ứng với độ I, II và III.
Khi rau bong non xảy ra, rau thai không thể dính trở lại tử cung dù có can thiệp phẫu thuật, vì thế thai nhi có thể mất một phần hoặc hoàn toàn oxy và dinh dưỡng. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của thai, nguy hiểm hơn có thể biến chứng sảy thai, sinh non, chảy máu,… Thai phụ cũng bị mất máu nặng có thể đe dọa đến tính mạng.
Rau bong non gây mất máu nghiêm trọng cho người mẹ
Tình trạng rau bong non diễn ra rất nhanh chóng, yêu cầu phải can thiệp y tế sớm, nếu không mẹ và bé sẽ phải đối mặt với những biến chứng nguy hiểm như:
Sốc mất máu
Đây thường là biến chứng xảy ra đầu tiên ở thai phụ khi máu không được đưa đến nuôi dưỡng thai qua rau thai mà bị mất đi. Sốc mất máu xảy ra rất nhanh và rất nguy hiểm, máu có thể ứ lại tử cung nhiều hơn máu chảy ra ngoài âm đạo.
Rối loạn đông máu
Hiện tượng rau bong non gây thiếu sinh sợi huyết nên sau khi sổ rau, ở thai phụ vẫn tiếp tục bị chảy máu ra ngoài âm đạo là máu loãng không đông. Nếu rau bong non càng kéo dài, biến chứng rối loạn đông máu càng nặng, càng gây chảy máu nhiều và nguy hiểm cho tính mạng của người mẹ.
Vô niệu
Thai phụ bị rau bong non từ cấp độ nhẹ đã có thể xuất hiện tình trạng tiểu ít, thậm chí là vô niệu hoàn toàn đi kèm với ure huyết tăng, đau vùng hông lưng. Vô niệu xảy ra chủ yếu do sốc mất máu dẫn đến tụt huyết áp. Khi xảy ra hiện tượng vô niệu, đây là tình trạng tiên lượng nặng, có thể gây tử vong cho mẹ.
Ngoài ra, rau bong non cũng gây biến chứng nguy hiểm cho mẹ như: suy tuyến thượng thận, suy gan thận cấp, tăng huyết áp,…
Tính mạng thai có thể bị đe dọa nếu rau bong non không được phát hiện
Xử lý y tế càng sớm thì các mẹ bị rau bong non càng hạn chế được biến chứng nguy hiểm, bảo vệ được tính mạng của trẻ cũng như sức khỏe của bản thân.
2. Nguyên nhân nào dẫn đến rau bong non?
Mặc dù rau bong non không phải hiếm gặp song các nhà khoa học vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính dẫn đến biến chứng sản khoa nguy hiểm này. Tuy nhiên, rau bong non được phát hiện có liên quan mật thiết với các sang chấn mẹ gặp phải trong quá trình mang thai như:
2.1. Tiền sản giật
Những phụ nữ mang thai bị tiền sản giật, nhất là ở lần mang thai tiếp theo thì nguy cơ rau bong non cao hơn.
2.2. Chấn thương vùng bụng
Vùng bụng nơi thai nhi phát triển mặc dù được bảo vệ nhiều lớp như dịch ối, thành tử cung, thành bụng,… song nếu lực tác động lớn, rau thai có thể bị ảnh hưởng và bong ra. Các chấn thương vùng bụng mẹ có thể gặp phải trong tai nạn giao thông, ngã khi lao động, bị đánh,…
2.3. Thủ thuật can thiệp
Thủ thuật can thiệp xâm lấn đều được khuyến cáo nên hạn chế tối đa thực hiện trong thai kỳ. Nguyên nhân do các thủ thuật này có thể vô tình tác động xấu đến tử cung, gây chảy máu và tích tụ cục máu đông, khiến rau bị tách rời khỏi thành tử cung. Các thủ thuật dễ dẫn đến rau bong non bao gồm: thủ thuật ngoại xoay thai, lấy máu cuống rốn, chọc ối,…
Thủ thuật can thiệp y tế có thể tác động làm bong rau non
Ngoài ra, thai phụ có nhiều yếu tố sau có nguy cơ cao hơn bị rau bong non như:
- Tăng huyết áp: nhất là tăng huyết áp có kèm đạm niệu, do nhiễm độc thai nghén.
- Yếu tố tuổi tác: Phụ nữ mang thai khi lớn tuổi (trên 35 tuổi) hoặc nhỏ tuổi (dưới 20 tuổi) có tỉ lệ rau bong non cao hơn đối tượng ở độ tuổi còn lại.
- Tiền sử: Phụ nữ đã từng bị rau bong non ở lần mang thai trước thì nguy cơ cao tiếp tục tái phát ở lần mang thai sau.
- Lạm dụng chất gây nghiện: Phụ nữ mang thai hút thuốc hoặc sử dụng chất kích thích khi mang thai tác động rất xấu đến thai nhi, trong đó làm tăng nguy cơ rau bong non.
- Rối loạn đông máu: Rối loạn đông máu làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, đẩy rau tách xa ra khỏi thành tử cung.
- Đa thai: Mẹ mang đa thai có nguy cơ rau bong non cao hơn bình thường.
- Phụ nữ mang thai có chế độ ăn uống kém, làm việc nặng nhọc, nhiễm độc thai nghén, điều kiện vệ sinh và chăm sóc thai kém.
3. Dấu hiệu nhận biết sớm rau bong non
Nhận biết sớm tình trạng rau bong non rất quan trọng vì càng kéo dài, mức độ nguy hiểm càng tăng. Các dấu hiệu rau bong non có thể nhận biết được như sau:
3.1. Triệu chứng cơ năng
Tình trạng rau bong non đặc trưng với cơn đau xuất hiện ở vùng bụng dưới đột ngột, ban đầu ở khu vực tử cung sau đó lan rộng đến lưng, đùi và khắp cả bụng. Cơn đau do rau bong non diễn ra kéo dài và liên tục, khiến mẹ bầu vật vã, lăn lộn.
Đi kèm với triệu chứng đau nghiêm trọng này là hiện tượng cứng tử cung, mạch đập nhanh, huyết áp tụt, hội chứng tiền sản giật,…
Ngoài ra, tình trạng xuất huyết âm đạo có thể xảy ra khi máu đọng lại không nhiều trong tử cung. Máu chảy này là máu loãng và có màu đỏ sậm khác biệt.
Rau bong non có thể gây đau bụng vật vã
3.2. Triệu chứng toàn thân
Thiếu máu khiến thai phụ xuất hiện hiện tượng vật vã, người mệt lả, ngất xỉu. Nặng hơn là hiện tượng sốc, đi kèm với tiền sản giật, mạch chậm, chân tay lạnh, vã mồ hôi, da niêm mạc nhợt nhạt,…
Rau bong non là biến chứng sản khoa cấp tính vô cùng nguy hiểm, cần phát hiện và can thiệp y tế càng sớm càng tốt. Tùy vào tuổi thai và tình trạng rau bong non mà bác sĩ có thể điều trị hỗ trợ để kéo dài thai kỳ hoặc hỗ trợ sinh sớm.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
