Một chế độ ăn nhiều muối có thể gây chướng bụng, nhiều caffein có thể làm bạn thêm cáu bẳn hoặc lo âu, sử dụng đồ uống có cồn có thể làm nặng thêm tình trạng trầm cảm, và quá nhiều đường có thể gây mất ổn định đường huyết cũng như khiến tâm trạng bất ổn hơn.
Vấn đề không chỉ ở việc bạn ăn gì, mà còn là bạn ăn như thế nào. Hãy cố gắng ăn nhiều trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt vào tuần lễ trước khi chu kì kinh nguyệt bắt đầu, bạn sẽ thấy dễ chịu hơn. Ăn trái cây, rau xanh thường xuyên để tránh gây biến động đường huyết. Và tốt nhất, bạn nên thay đổi chế độ ăn trước khi dùng thuốc điều trị, bởi thay đổi chế độ ăn sẽ tốt cho sức khỏe chung của bạn và không gây ra phản ứng phụ.
Luyện tập thể thao nhiều hơn giúp bạn chống lại cả những triệu chứng về thể chất và tinh thần của hội chứng tiền kinh nguyệt. Kể cả khi bạn cảm thấy không có sức sống, thiếu năng lượng thì việc luyện tập vẫn nên được duy trì thường xuyên để hồi phục lại năng lượng đã mất.
Hãy lựa chọn một bài tập yêu thích khiến trái tim bạn đập nhanh hơn. Với hội chứng tiền kinh nguyệt, Trung tâm thông tin Quốc gia về sức khỏe phụ nữ Hoa Kỳ khuyến nghị luyện tập mỗi tuần với cường độ trung bình trong 2,5 giờ, hoặc luyện tập cường độ cao trong 1 giờ 15 phút, hoặc phối hợp cả 2 dạng bài tập trên. Ngoài ra, hãy cố gắng bổ sung thêm 2 bài tập luyện tập sức mạnh mỗi tuần thường xuyên.
Vitamin có lợi cho hội chứng tiền kinh nguyệt, đặc biệt là vitamin B6 và vitamin E. Chưa có đủ bằng chứng về việc bổ sung thực phẩm chức năng thực sự có lợi cho hội chứng tiền kinh nguyệt. Tuy nhiên, bạn có thể thử theo một vài gợi ý dưới đây của Mayo Clinic về bổ sung các dưỡng chất:
Các giải pháp từ thảo mộc chưa được chứng minh là có hiệu quả hơn so với các loại thuốc kê đơn. Nhưng kinh nghiệm cho thấy có một số loại thảo mộc có thể làm giảm triệu chứng tiền kinh nguyệt như đau quặn bụng và thay đổi cảm xúc.
Thử cân nhắc sử dụng các loại thảo mộc như: black cohosh (thiên ma), dầu hoa anh thảo vào buổi tối, gừng, lá mâm xôi, hoa bồ công anh hoặc kem bôi có chứa progesterone tự nhiên. Hãy hỏi ý kiến bác sỹ sản phụ khoa để tìm ra loại thảo mộc cũng như thời điểm sử dụng phù hợp nhất với bạn.
Một điều vô cùng quan trọng là bạn cần được nghỉ ngơi đầy đủ và ngủ đủ giấc. Hãy cố gắng ngủ nhiều nhất có thể để tình trạng thiếu ngủ sẽ không làm nặng thêm các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt.
Sau khi đảm bảo giấc ngủ, hãy cố gắng kiểm soát mức độ stress của mình. Bạn có thể tập, càng thường xuyên càng tốt, hít thở sâu, mát xa, ngồi thiền hoặc luyện tập yoga để làm dịu tâm trí và cơ thể trước và ngay khi kỳ kinh nguyệt đến.
Với những phụ nữ có cảm giác đau đi kèm với hội chứng tiền kinh nguyệt, ví dụ như đau quặn bụng, căng tức vú, đau lưng hoặc đau đầu, thì các thuốc giảm đau không chứa steroid (NSAID) - bao gồm ibuprofen và naproxen có thể hiệu quả giảm đau. Hoặc, bạn có thể thử dùng các loại thuốc giảm đau dành riêng cho hội chứng tiền kinh nguyệt, ví dụ như Pamprin và Midol. Đây là những loại thuốc thường phối hợp thuốc giảm đau với caffeine.
Nếu bạn chưa sử dụng biện pháp tránh thai nào, bạn có thể cân nhắc đến việc sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày liều thấp, bởi thuốc này cũng có tác dụng làm giảm triệu chứng tiền kinh nguyệt.
Một số phụ nữ được khyến cáo sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày liên tục thay vì sử dụng theo chu kỳ điển hình, để tránh không có chu kỳ kinh nguyệt. Việc này cũng có thể sẽ làm giảm triệu chứng tiền kinh nguyệt mặc dù có thể sẽ dẫn đến ra máu nhiều sau này. Lưu ý rằng những trường hợp này chỉ điều trị theo chỉ định của bác sỹ sản phụ khoa.
Thuốc chống trầm cảm không phải lựa chọn hàng đầu cho các vấn đề liên quan đến cảm xúc của hội chứng tiền kinh nguyệt. Tuy nhiên, thuốc chống trầm cảm vẫn có thể là một lựa chọn nếu các triệu chứng của bạn nặng và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày hoặc không cách nào có thể làm giảm triệu chứng được. Các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRI) là những loại thuốc chống trầm cảm thường được kê trong trường hợp này. Thuốc thường chỉ được uống trong vòng 1-2 tuần trước khi chu kỳ kinh nguyệt xuất hiện.
Hội chứng tiền kinh nguyệt cũng có thể sẽ làm nặng thêm tình trạng trầm cảm sẵn có. Một số phụ nữ nghĩ rằng trầm cảm là bệnh chu kỳ và nhầm tưởng rằng đó là do chu kỳ kinh nguyệt gây ra. Nhưng chỉ đến khi ghi chép lại chu kỳ cũng như các đợt trầm cảm, họ mới thấy rằng 2 tình trạng này không thực sự liên quan đến nhau. Điều trị bệnh trầm cảm sẵn có có thể giúp làm giảm triệu chứng tiền kinh nguyệt.
Rất nhiều phụ nữ bị phù ở bàn tay, bàn chân, mặt hoặc bụng đi kèm với hội chứng tiền kinh nguyệt. Một cách để tránh khỏi phù trong trường hợp giảm muối trong chế độ ăn không hiệu quả, là dùng thuốc lợi tiểu.
Thuốc lợi tiểu là các loại thuốc kê đơn giúp cơ thể loại bỏ dịch thừa bằng cách kích thích đi tiểu. Một loại thuốc lợi tiểu phổ biến thường được kê đơn là spironolactone, nhưng loại thuốc này không dùng cho tất cả mọi người. Thuốc có thể làm nặng thêm tình trạng tiểu tiện không tự chủ, táo bón, hạ huyết áp, làm tăng lượng kali máu và có thể tương tác với các loại thuốc khác.
Hội chứng tiền kinh nguyệt là có thật, nhưng bạn vẫn cần ghi chép lại các triệu chứng của mình trong vài tháng để đảm bảo rằng bạn mắc hội chứng tiền kinh nguyệt, chứ không phải là bị trầm cảm hay rối loạn cảm xúc.
Theo thống kê, có khoảng 12-25 triệu phụ nữ tại Mỹ mắc phải hội chứng tiền kinh nguyệt, bao gồm cả các triệu chứng về thể chất và tinh thần. Triệu chứng có thể rất khác nhau, do vậy, phương pháp điều trị cũng sẽ tùy thuộc vào từng trường hợp. Có thể sẽ phải thử nhiều lần mới tìm ra được biện pháp điều trị phù hợp nhất cho bạn. Do vậy, hãy kiên trì bạn nhé!
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh