Câu trả lời là không, phụ nữ có thai cần đặc biệt cẩn trọng trong việc sử dụng các loại dược phẩm nói chung. Bạn không được dùng bất kỳ thuốc nào mà không có chỉ định của bác sĩ, vì một vài loại thuốc có thể gây hại cho thai nhi của bạn. Ở bài viết này sẽ bàn luận về một loại thuốc giảm đau rất thông dụng, Ibuprofen, về việc có nên sử dụng hay không và vì sao thai phụ cần thận trọng với nó.
Ibuprofen là gì và tại sao được chỉ định?
Ibuprofen là thuốc kháng viêm thuộc nhóm non-steroid (NSAID) và có nhiều tên thương mại khác nhau như Nurofen, Ebufac, Rimafen, Arthrofen, Brufen hay Fenbid. Có tác dụng hạ sốt, giảm đau đầu hay đau khớp. Thuốc được bán trực tiếp không cần qua kê đơn của bác sĩ. Đây chính là lý do tại sao bạn cần phải hiểu rõ về Ibuprofen cũng như cân nhắc về tính an toàn của thuốc khi sử dụng trong thai kỳ.
Sử dụng Ibuprofen trong thai kỳ có an toàn?
Không, thai phụ không nên sử dụng Ibuprofen để giảm đau. Dù bạn chỉ sử dụng một liều duy nhất trong suốt thai kỳ và việc này thường không gây ra tác hại đáng kể, tuy nhiên, bạn vẫn cần phải thận trọng. Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (USFDA) xếp Ibuprofen vào mức D trong những thuốc có nguy cơ ảnh hưởng lên thai nhi. Mức D có nghĩa là “Có bằng chứng cho rằng thuốc gây hại cho thai nhi, nhưng lợi ích khi sử dụng có thể chấp nhận được so với nguy cơ của thuốc”. Bảng phân loại không xác nhận tính an toàn của Ibuprofen, để biết nguyên do, hãy tiếp tục đọc nhé.
Tại sao sử dụng Ibuprofen trong thai kỳ lại không an toàn?
Dưới đây là một số tác dụng phụ đi kèm khi sử dụng Ibuprofen trong quá trình mang thai. Ở giai đoạn đầu thai kỳ (khoảng 6 tháng đầu): cần tránh sử dụng Ibuprofen ở hai tam cá nguyệt đầu tiên vì đây là khoảng thời gian quan trọng cho sự hình thành các cơ quan trong cơ thể thai nhi, và cũng là giai đoạn trẻ rất nhạy cảm với độc chất cũng như dược phẩm. Những chất này có thể gây dị tật thai nhi, sảy thai và tác động xấu đến thận. Đối với tam cá nguyệt thứ hai, sử dụng Ibuprofen có thể làm cho trẻ sinh ra nhẹ cân so với bình thường.
Giai đoạn cuối thai kỳ (3 tháng cuối): Ở tam cá nguyệt cuối, Ibuprofen ngăn chặn tác dụng của prostaglandins, đây là một hóa chất trung gian giúp hạ sốt, giảm đau, kháng viêm cũng như đảm nhận một số chức năng khác. Trong khoảng thời gian chuẩn bị lâm bồn, nồng độ prostaglandins trong máu được hạ thấp, giúp đóng kín một mạch máu chỉ xuất hiện ở tim thai nhi (hay còn gọi là ống động mạch). Điều này giúp dòng máu chuyển hướng lưu thông đến phổi. Nhưng, nếu có sự xuất hiện của Ibuprofen, thuốc này khiến cho ống động mạch đóng sớm hơn bình thường, dẫn đến tăng áp phổi và cuối cùng là tử vong thai nhi.
Thuốc còn gây chuyển dạ kéo dài, chuyển dạ ngưng tiến, hay xuất huyết ồ ạt trong quá trình sinh nở.
Sử dụng liều cao kéo dài có thể gây giảm thể tích dịch ối (thiểu ối).
Nguy cơ lâu dài:
Nghiên cứu cho thấy những trẻ được sinh ra từ bà mẹ sử dụng Ibuprofen ở hai tam cá nguyệt cuối thường mắc hen suyễn sớm.
Nếu đứa trẻ là nam, thuốc làm tăng khả năng vô sinh và ung thư tinh hoàn cũng như ảnh hưởng lên chất lượng sản sinh testosterone.
Bác sĩ của bạn chỉ kê đơn Ibuprofen khi không còn lựa chọn khác an toàn hơn, và họ hi vọng rằng nguy của cơ thuốc sẽ thấp hơn so với nguy cơ gây ra bởi bệnh lý bạn đang mắc.
Tuy nhiên, vì thuốc thuộc nhóm không kê đơn, bạn thường vô tình sử dụng nó mà chưa có chỉ định của bác sĩ.
Phải làm thế nào nếu bạn đã lỡ sử dụng Ibuprofen trong thai kỳ?
Nếu bạn đã sử dụng Ibuprofen được một thời gian dài, bác sĩ sẽ kiểm tra đánh giá tình hình phát triển của thai nhi.
Nếu bạn mang thai và đang trong liệu trình điều trị thuốc, hãy nói cho bác sĩ của bạn biết. Họ sẽ quyết định xem bạn có nên tiếp tục liệu trình hay phải chuyển sang một phương thức điều trị thay thế.
Có thuốc thay thế được cho Ibuprofen để sử dụng trong thai kỳ hay không?
Acetaminophen đường uống (Tylenol/Paracetamol) là một lựa chọn an toàn hơn để hạ sốt và giảm đau trong thai kỳ. Bạn có thể sử dụng thuốc này ở bất kỳ thời điểm nào trong quá trình mang thai.
Có thể dùng Ibuprofen dạng gel trong thai kỳ không?
Ibuprofen dạng gel vẫn không được khuyến cáo sử dụng trong thai kỳ trừ khi được khuyên dùng bởi bác sĩ. Gel có thể thẩm thấu qua bề mặt da và tác động lên thai nhi. Trước khi sử dụng bất kỳ dược phẩm nào, bạn phải luôn đảm bảo rằng nó đã được thông qua sự đồng ý của bác sĩ. Nếu không chắc chắn, tốt nhất bạn nên đến bác sĩ gia đình của mình để kiểm tra. Trong trường hợp bạn cần phải điều trị thuốc khi đang mang thai, hãy dùng chúng với liều tối thiểu.
Xem thêm: Ảnh hưởng của NSAIDs trên bệnh nhân lớn tuổi
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
