Viêm họng là tình trạng viêm cấp hoặc mạn tính của niêm mạc hầu họng, đặc trưng bởi triệu chứng đau rát họng, nuốt vướng, khô họng hoặc ho khan. Viêm họng thường khởi phát do virus đường hô hấp (80–90% trường hợp), tuy nhiên cũng có thể do vi khuẩn (ví dụ liên cầu nhóm A), dị ứng, hoặc do yếu tố vật lý – hóa học (khói thuốc, không khí khô...).
Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, đặc biệt tăng cao vào thời điểm giao mùa, khi hệ miễn dịch dễ suy yếu. Viêm họng được phân thành 2 thể lâm sàng chính:
Viêm họng cấp tính: kéo dài <2 tuần, thường do virus
Viêm họng mạn tính: kéo dài >3 tuần, có thể liên quan đến trào ngược dạ dày thực quản, ô nhiễm không khí, hút thuốc lá...
Hãy uống thuốc theo sự tư vấn của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị
Nguyên nhân: Chiếm đa số các trường hợp, do các virus như Rhinovirus, Coronavirus, Influenza, Parainfluenza, Adenovirus…
Xử trí thuốc:
Không chỉ định kháng sinh (vì không có tác dụng với virus)
Có thể sử dụng các thuốc giảm triệu chứng:
Paracetamol (acetaminophen) hoặc Ibuprofen: giảm đau, hạ sốt
Dung dịch súc họng kháng viêm (Betadine, nước muối sinh lý)
Kẹo ngậm thảo dược giúp dịu họng
Lưu ý:
Không sử dụng Aspirin cho trẻ em hoặc thanh thiếu niên do nguy cơ hội chứng Reye
Tự ý sử dụng thuốc giảm đau liều cao hoặc phối hợp nhiều loại NSAID có thể gây tổn thương gan, thận
Viêm họng là căn bệnh thường gặp gây nên nhiều cảm giác khó chịu cho người bệnh
Nguyên nhân: Liên cầu khuẩn beta tan huyết nhóm A (Streptococcus pyogenes) là nguyên nhân chính. Dấu hiệu gợi ý bao gồm: đau họng nhiều, sốt cao, amidan có mủ, hạch cổ nổi đau.
Kháng sinh thường được chỉ định:
Penicillin V / Amoxicillin: lựa chọn đầu tay
Trường hợp dị ứng penicillin: Clarithromycin, Azithromycin hoặc Cefuroxim
Nguyên tắc điều trị:
Tuân thủ đủ liều và đủ thời gian (thường 7–10 ngày)
Không tự ý ngưng thuốc khi triệu chứng cải thiện
Điều trị đúng giúp ngăn ngừa sốt thấp khớp, viêm cầu thận hậu nhiễm liên cầu
Chế độ nghỉ ngơi hợp lý giúp hỗ trợ hiệu quả việc điều trị viêm họng
Cùng với điều trị y tế, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ sau để giảm nhẹ triệu chứng:
Biện pháp | Tác dụng |
---|---|
Nghỉ ngơi đầy đủ | Tăng cường hệ miễn dịch |
Uống nhiều nước, tránh đồ uống có cồn | Giữ ẩm niêm mạc họng, giảm kích ứng |
Súc miệng nước muối ấm 2–3 lần/ngày | Sát khuẩn nhẹ, giảm viêm |
Sử dụng máy tạo ẩm, tránh không khí khô | Hạn chế kích thích họng |
Tránh khói thuốc, bụi, chất tẩy rửa mạnh | Loại bỏ tác nhân gây kích ứng |
Ăn thức ăn mềm, ấm | Giảm đau khi nuốt, dễ tiêu hóa |
Dùng kẹo ngậm họng với trẻ >5 tuổi | Làm dịu cảm giác khô họng, ho |
Người bệnh cần đến khám chuyên khoa Tai Mũi Họng hoặc Bác sĩ Nội tổng quát khi:
Sốt cao kéo dài > 48 giờ
Đau họng nặng không cải thiện sau 3 ngày
Nuốt đau kèm khó thở, khàn tiếng
Xuất hiện hạch to vùng cổ, đau tai, hoặc phát ban
Có tiền sử bệnh tim, bệnh miễn dịch
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh