1. Những vấn đề thường gặp với xoang bướm
Nhắc tới xoang bướm, đa số chúng ta thường chỉ biết về một khía cạnh. Trên thực tế, đây là vấn đề khá rộng cần hiểu một cách tổng quát.
1.1. Bệnh xoang cánh bướm không chỉ là bệnh lý
Trước hết, xoang là một bộ phận trong vùng xương sọ. Chúng là các hốc tự nhiên trong sọ, được gọi tên theo phần xương sọ chứa nó. Ví dụ xoang trán nằm trong phần xương trán. Theo đó, xoang bướm nằm trong phần xương bướm. Đây là một trong các xương sọ, giữa nền sọ, tiếp giáp với xương trán, xương sàng, xương chẩm, xương thái dương và mang hình dáng giống con bướm.
Xương bướm gồm bốn phần chính đó là thân bướm, hai cánh lớn, hai cánh nhỏ và mỏm chân bướm. Thân xương bướm có hai hốc rỗng tự nhiên được ngăn với nhau bằng vách mỏng gọi là xoang bướm. Hai xoang bướm này có lỗ thông với ngách mũi giữa.
Xoang bướm nằm sâu nhất trong khoang mũi, gắn liền với xoang tĩnh mạch hàng và tuyến yên, gắn liền với ổ mắt cùng dây thần kinh thị giác. Nó chịu trách nhiệm lưu thông không khí và dẫn lưu dịch mũi. Khi xoang bướm bị phù nề, viêm nhiễm và có dịch mủ, chính là dấu hiệu của bệnh viêm xoang bướm.
Hình ảnh mô phỏng xoang bướm
Như vậy, cần phân biệt rõ xoang bướm và bệnh xoang bướm, tránh nhầm lẫn dẫn tới sai lệch trong cách phòng ngừa và điều trị.
1.2. Viêm xoang bướm là bệnh lý đơn giản
Là bệnh lý tai mũi họng phổ biến, nhưng viêm xoang cánh bướm cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bởi nếu để lâu, bệnh chuyển nặng và biến chứng, bệnh nhân có thể phải đối mặt với những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:
– Biến chứng mắt: Viêm xoang bướm kéo dài có thể dẫn tới suy giảm thị lực, các bệnh về mắt như áp xe mí mắt, áp xe túi lệ, viêm dây thần kinh thị giác.
– Biến chứng tai: Viêm nhiễm khiến dịch viêm xoang chảy xuống họng và tai. Lâu dần sẽ gây viêm tai giữa, thủng màng nhĩ, nghiêm trọng hơn là điếc.
– Biến chứng sọ: Viêm nhiễm từ xoang bướm dễ dàng lây sang các dây thần kinh nội sọ, gây ra biến chứng nguy hiểm như viêm màng não, áp xe não, viêm não…
– Ung thư xoang: Viêm nhiễm mạn tính có khả năng phá hủy cấu tạo xoang bướm, tạo môi trường sản sinh các tế bào ung thư nếu không được điều trị dứt điểm sớm. Căn bệnh này đe dọa trực tiếp tới sức khỏe người bệnh.
Ung thư xoang là biến chứng nặng nhất của viêm xoang
2. Khắc phục bệnh xoang cánh bướm như thế nào?
Sau khi đã hiểu rõ về bản chất của bệnh viêm xoang bướm, mọi người cần nắm được cách nhận biết cũng như phương pháp điều trị căn bệnh này.
2.1. Nhận biết bệnh viêm xoang vùng cánh bướm thế nào?
Xoang bướm được chia thành 2 loại tùy theo tiến trình bệnh: Viêm cấp tính nếu bệnh kéo dài khoảng 1 tuần, viêm mãn tính nếu bệnh dài hơn 10 ngày và liên tục tái phát. Người bị viêm xoang bướm sẽ có các biểu hiện như
– Hắt hơi, sổ mũi, ngạt mũi, chảy nước mũi xanh hoặc vàng
– Giảm khả năng cảm nhận mùi
– Họng ứ dịch, hôi miệng
– Đau vùng mặt, hai mắt, đầu, sau gáy
– Sốt nhẹ
– Viêm họng, tai, thanh quản…
Hắt hơi, xổ mũi là biểu hiện dễ gặp của viêm xoang bướm
Đối với viêm xoang cấp tính, bệnh nhân sốt cao kéo dài, cơn đau đầu dữ dội và có dấu hiệu tăng dần. Viêm xoang bướm mạn tính với cơn đau đầu âm ỉ hơn tại những vị trí nhất định. Bệnh nhân có đờm và thị lực giảm.
Khi viêm xoang bướm có dấu hiệu biến chứng, người bệnh dễ gặp phải tình trạng như:
– Mờ mắt, căng thẳng quá độ, mệt mỏi chán ăn, suy nhược thần kinh…
– Viêm tai giữa
– Viêm họng cấp và mãn tính, tái phát đa dạng lần
– Viêm thanh quản mãn tính, khàn tiếng và mất tiếng
– Đau răng hàm trên
Lúc này, bệnh nhân cần cấp tốc tới bệnh viện thăm khám để có phương án điều trị càng sớm càng tốt.
Người bị xoang mạn tính dễ căng thẳng quá độ
2.2. Bệnh xoang cánh bướm chữa trị sao cho đúng?
Với mỗi giai đoạn phát triển của viêm xoang bướm, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Trước đó, bệnh nhân được thăm khám để chẩn đoán mức độ viêm xoang. Các kỹ thuật phổ biến thường dùng là: Nội soi hốc mũi, siêu âm mũi, chụp MRI hoặc CT, xét nghiệm. Căn cứ vào kết luận khám, bệnh nhân có thể được áp dụng một trong các phương pháp sau:
Dùng thuốc
Bệnh nhân viêm xoang bướm giai đoạn đầu do vi khuẩn gây nên sẽ được chỉ định dùng thuốc kháng sinh nhằm khắc phục triệu chứng:
– Hạ sốt, giảm cơn đau: Paracetamol…
– Kháng histamin: Chlorpheniramin, promethazin, acrivastin, loratadine…
– Thông mũi, giảm nghẹt mũi: Phenylpropanolamin…
– Thuốc corticoid: Beclomethasone dipropionate, budesonide, triamcinolone acetonide…
– Bên cạnh đó, người bệnh cũng cần cải thiện các thói quen sinh hoạt hàng ngày. Tắm nước ấm, vệ sinh môi trường sống, uống đủ nước, ăn đủ chất và vận động hàng ngày là những cách đơn giản nhất để rút ngắn thời gian bệnh và ngừa tái phát cho bệnh nhân.
Bệnh nhân viêm xoang bướm giai đoạn đầu sẽ được chỉ định dùng thuốc kháng sinh giảm triệu chứng
Phẫu thuật
Trường hợp người viêm xoang bướm để bệnh trở nặng, gặp khó khăn trong điều trị, bác sĩ sẽ cân nhắc phẫu thuật. Mục đích ca phẫu thuật nhằm mở hốc xoang bướm, loại bỏ viêm nhiễm. Tuy nhiên, khi thực hiện phương pháp này, bệnh nhân có nguy cơ sốc thuốc, chịu đau đớn, mất sức, khả năng phục hồi hoàn toàn thấp chỉ khoảng 80%.
Do đó, viêm xoang bướm nên được phát hiện và chữa dứt điểm sớm, tăng tỷ lệ thành công. Ngoài ra, người bệnh cũng nên chủ động kiểm tra sức khỏe để kịp thời sàng lọc các dấu hiệu bất thường của sức khỏe.
Thông qua bài viết, hy vọng đã giúp mọi người có thêm hành trang để đối mặt và khắc phục căn bệnh khó lường như viêm xoang cánh bướm.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
