Viêm mũi không do dị ứng (Nonallergic)

Định nghĩa

Viêm mũi không dị ứng mạn tính liên quan đến hắt hơi hoặc có tắc nghẽn mũi không có nguyên nhân rõ ràng. Các triệu chứng của viêm mũi không dị ứng tương tự như bệnh sốt cỏ khô (viêm mũi dị ứng), nhưng không có phản ứng dị ứng có liên quan. Viêm mũi không dị ứng có thể ảnh hưởng đến trẻ em và người lớn, nhưng phổ biến hơn sau tuổi 20.

Mặc dù Viêm mũi không dị ứng gây khó chịu hơn có hại, nó có thể làm đau khổ. Gây nên các triệu chứng viêm mũi không dị ứng khác nhau từ người sang người và có thể bao gồm một số mùi hoặc chất kích thích trong không khí, thay đổi về thời tiết, một số loại thuốc, thực phẩm nhất định, và điều kiện sức khỏe mãn tính. Một chẩn đoán viêm mũi không dị ứng được thực hiện sau khi bị dị ứng là loại trừ. Điều này có thể yêu cầu kiểm tra dị ứng da hoặc xét nghiệm máu.

Các triệu chứng

Nếu có viêm mũi không dị ứng, có thể có triệu chứng đến và đi quanh năm. Có thể có các triệu chứng liên tục, các triệu chứng giờ hoặc triệu chứng kéo dài trong ngày. Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm mũi không dị ứng có thể bao gồm:

Nghẹt mũi.

Chảy nước mũi.

Chất nhờn (đờm) trong (nhỏ giọt postnasal) họng.

Viêm mũi không dị ứng thường không gây ngứa mũi, mắt hoặc họng - triệu chứng của dị ứng như sốt cỏ khô.

Đi khám bác sĩ nếu:

Triệu chứng là nghiêm trọng.

Có dấu hiệu và triệu chứng của viêm mũi không dị ứng mà không thuyên giảm do thuốc OTC hoặc tự chăm sóc.

Có tác dụng phụ khó chịu từ thuốc không kê toa hoặc đơn thuốc cho viêm mũi.

Nguyên nhân

Viêm mũi không dị ứng xảy ra khi mạch máu ở mũi mở rộng (giãn ra), làm niêm mạc mũi với máu và chất lỏng. Có nhiều nguyên nhân có thể có của việc mở rộng không bình thường này của các mạch máu hay viêm mũi. Nhưng, bất cứ điều gì kích hoạt, kết quả là như nhau - sưng màng mũi và tắc nghẽn.

Nhiều thứ có thể kích hoạt mũi sưng do viêm mũi không dị ứng - một số kết quả trong các triệu chứng ngắn ngủi khi những người khác gây ra vấn đề mãn tính. Không dị ứng gây nên viêm mũi bao gồm:

Môi trường hoặc chất kích thích nghề nghiệp

Bụi, khói, khói thuốc hay mùi nặng, chẳng hạn như nước hoa, có thể gây viêm mũi không dị ứng. Hóa chất thải, chẳng hạn như những người có thể tiếp xúc với những nghề nhất định, cũng có thể là thủ phạm.

Thời tiết thay đổi

Nhiệt độ hay thay đổi độ ẩm có thể gây ra các màng bên trong mũi sưng lên và gây ra hắt hơi sổ mũi.

Nhiễm trùng

Một nguyên nhân phổ biến của viêm mũi không dị ứng là nhiễm virus - cảm lạnh hoặc cúm, ví dụ. Đây là loại viêm mũi không dị ứng thường đỡ hơn sau vài tuần nhưng có thể gây kéo dài với chất nhầy ở cổ họng (postnasal nhỏ giọt). Đôi khi, loại viêm mũi có thể trở thành mãn tính, chảy nước mũi gây đổi màu liên tục, đau mặt và áp suất (viêm xoang).

Thực phẩm và đồ uống

Viêm mũi không dị ứng có thể xảy ra khi ăn, đặc biệt là khi ăn các loại thực phẩm cay nóng. Uống đồ uống có cồn, như bia và rượu, cũng có thể gây ra các màng bên trong mũi sưng lên, dẫn đến sung huyết mũi.

Một số thuốc

Một số thuốc có thể gây ra viêm mũi không dị ứng. Chúng bao gồm thuốc kháng viêm không steroid (NSAID), chẳng hạn như aspirin và ibuprofen (Advil, Motrin, những người khác), và thuốc cao huyết áp (huyết áp) như thuốc chẹn beta. Viêm mũi không dị ứng cũng có thể được kích hoạt ở một số người do thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc ngừa thai uống hoặc thuốc dùng để điều trị rối loạn cương dương. Lạm dụng thuốc xịt mũi thuốc thông mũi có thể gây ra một loại viêm mũi không dị ứng gọi là viêm mũi medicamentosa.

Hormone thay đổi

Thay đổi nội tiết tố do thai kỳ, kinh nguyệt, sử dụng thuốc tránh thai hoặc điều kiện nội tiết như suy giáp có thể gây ra viêm mũi không dị ứng.

Căng thẳng

Tình cảm hoặc căng thẳng về thể chất có thể gây viêm mũi không dị ứng ở một số người.

Yếu tố nguy cơ

Yếu tố có thể làm tăng nguy cơ viêm mũi không dị ứng bao gồm:

Tiếp xúc với chất kích thích

Nếu đang tiếp xúc với khói bụi, khí thải hoặc khói thuốc lá có thể có nguy cơ phát triển viêm mũi không dị ứng.

Lớn hơn tuổi 20

Không giống như viêm mũi dị ứng, mà thường xảy ra trước tuổi 20 và thường trong thời thơ ấu, Viêm mũi không dị ứng xảy ra sau tuổi 20 ở hầu hết những người nhận được nó.

Sử dụng lâu dài thuốc nhỏ mũi hoặc thuốc xịt thông mũi

Sử dụng các toa thuốc nhỏ mũi hoặc thuốc xịt thông mũi (Afrin, Dristan,…) trong hơn một vài ngày thực sự có thể gây ra nghẹt mũi nặng hơn khi hết tác dụng thông mũi, thường được gọi là phục hồi tình trạng tắc nghẽn .

Là phụ nữ

Do thay đổi hormone, nghẹt mũi thường bị xấu đi trong thời gian kinh nguyệt và mang thai.

Nghề nghiệp tiếp xúc với khói

Trong một số trường hợp viêm mũi không dị ứng được kích hoạt bởi việc tiếp xúc với một chất kích thích không khí ở nơi làm việc (viêm mũi lao động). Một số tác nhân phổ biến bao gồm nhiên liệu máy bay hoặc máy bay phản lực khí, dung môi, hóa chất khác và khói từ phân hủy chất hữu cơ như phân.

Có vấn đề sức khỏe nhất định

Một số bệnh mãn tính có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm viêm mũi, chẳng hạn như lupus, xơ nang và các rối loạn nội tiết. Và hen suyễn là phổ biến hơn ở những người bị viêm mũi dị ứng.

Các biến chứng

Biến chứng của viêm mũi không dị ứng bao gồm:

Polyp mũi

Đây không phải ung thư tăng trưởng và phát triển trên niêm mạc mũi, viêm xoang do viêm nhiễm mãn tính. Khối u nhỏ có thể không gây ra vấn đề, nhưng lớn hơn có thể chặn luồng không khí làm khó thở.

Viêm xoang mãn tính

Kéo dài nghẹt mũi do viêm mũi không dị ứng có thể làm tăng nguy cơ viêm xoang phát triển - một bệnh nhiễm trùng hoặc viêm màng các xoang. Khi viêm xoang kéo dài lâu hơn 12 tuần liên tiếp, nó được gọi là viêm xoang mãn tính. Viêm xoang gây ra đau, đau và sưng quanh má, mắt, mũi hay trán.

Nhiễm trùng tai giữa

Tăng chất lỏng và nghẹt mũi có thể dẫn đến nhiễm trùng tai giữa.

Hoạt động hàng ngày bị ngừng trệ

Viêm mũi không dị ứng có thể gây gián đoạn, có thể ít hiệu quả trong công việc hay trường học.

Các xét nghiệm và chẩn đoán

Viêm mũi không dị ứng được chẩn đoán dựa vào triệu chứng và loại trừ các nguyên nhân khác, đặc biệt là dị ứng. Bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra thể chất và đặt câu hỏi về các triệu chứng. Cũng có thể đề nghị xét nghiệm nhất định. Không có các xét nghiệm cụ thể xác định được sử dụng để chẩn đoán viêm mũi không dị ứng.

Bác sĩ có thể kết luận triệu chứng là do viêm mũi không dị ứng nếu có nghẹt mũi, mũi chảy nước hoặc nhỏ giọt mũi sau, và thử nghiệm cho các điều kiện khác không tiết lộ nguyên nhân tiềm ẩn như bệnh dị ứng hay một vấn đề xoang.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể có thử một loại thuốc và xem có cải thiện triệu chứng.

Loại trừ nguyên nhân dị ứng

Trong nhiều trường hợp, viêm mũi là do phản ứng dị ứng. Cách duy nhất để chắc chắn không phải là viêm mũi do dị ứng là thông qua thử nghiệm dị ứng, có thể liên quan đến da hoặc xét nghiệm máu.

Thử nghiệm da. Để tìm hiểu xem các triệu chứng có thể được gây ra bởi một chất gây dị ứng nhất định, đâm da và tiếp xúc với một lượng nhỏ chất gây dị ứng trong không khí thông thường như bụi, nấm mốc phấn hoa, lông mèo và chó. Nếu dị ứng với một chất gây dị ứng đặc biệt, phát triển một vết sưng tấy (tổ ong) tại địa điểm thử nghiệm trên da. Nếu không bị dị ứng với bất kỳ của các chất, da trông bình thường.

Xét nghiệm máu. Xét nghiệm máu có thể đo được hệ thống miễn dịch phản ứng với chất gây dị ứng thông thường bằng cách đo lượng kháng thể nhất định trong máu, được gọi là globulin miễn dịch E (IgE) kháng thể. Một mẫu máu được gửi đến một phòng thí nghiệm, nơi nó có thể kiểm tra bằng chứng về sự nhạy cảm với chất gây dị ứng cụ thể.

Trong một số trường hợp, viêm mũi có thể là do cả hai nguyên nhân gây dị ứng và không dị ứng.

Loại trừ vấn đề xoang

Bác sĩ cũng sẽ muốn đảm bảo rằng các triệu chứng không được gây ra bởi một vấn đề xoang như lệch vách ngăn hoặc polyp mũi. Nếu bác sĩ nghi ngờ một vấn đề xoang có thể gây ra các triệu chứng, có thể cần một thử nghiệm hình ảnh để xem các xoang.

Nội soi mũi. Điều này liên quan đến việc kiểm tra bên trong mũi.

Máy vi tính cắt lớp (CT scan). Thủ tục này là một máy tính X - quang kỹ thuật sản xuất hình ảnh các xoang có nhiều chi tiết hơn so với sản xuất bởi X-ray thông thường.

Phương pháp điều trị và thuốc

Điều trị viêm mũi không dị ứng phụ thuộc vào triệu chứng. Đối với trường hợp nhẹ, điều trị tại nhà có thể là đủ. Đối với nhiều triệu chứng khó chịu, một số thuốc có thể cung cấp cứu trợ, bao gồm:

Thuốc xịt mũi Saline

Sử dụng phun mũi nước mặn, giải pháp tự chế để rửa chất kích thích và giúp loãng chất nhầy và làm dịu các màng trong mũi.

Thuốc xịt mũi corticosteroid

Nếu các triệu chứng không dễ dàng kiểm soát bởi thuốc thông mũi hoặc thuốc chống dị ứng, bác sĩ có thể đề nghị một toa thuốc xịt mũi corticosteroid, chẳng hạn như fluticasone (Flonase) hoặc) mometasone (Nasonex). Corticosteroid giúp ngăn ngừa và điều trị viêm kết hợp với một số loại viêm mũi không dị ứng. Tác dụng phụ có thể bao gồm khó tiêu, buồn nôn, nhức đầu và đau cơ thể.

Thuốc xịt mũi chống dị ứng

Thử phun thuốc kháng histamin như azelastine (Astelin) và olopatadine hydrochloride (Patanase). Trong khi thuốc kháng histamin đường uống không có vẻ giúp Viêm mũi không dị ứng, chống dị ứng ở dạng thuốc xịt mũi có thể làm giảm triệu chứng của viêm mũi không dị ứng. Các tác dụng phụ có thể bao gồm một vị đắng trong miệng, đau đầu và mệt mỏi.

Thuốc xịt mũi kháng acetylcholin chống nhỏ giọt

Các ipratropium theo toa (Atrovent) thường được sử dụng như một loại thuốc xịt hen suyễn. Bây giờ có sẵn như là một thuốc xịt mũi và có thể hữu ích nếu chảy nước mũi nhỏ giọt là triệu chứng chính. Các tác dụng phụ có thể bao gồm một vị đắng trong miệng và làm khô bên trong mũi.

Uống thuốc thông mũi

Available toa hoặc bằng cách kê đơn, ví dụ bao gồm các loại thuốc có chứa pseudoephedrin (Actifed, Sudafed,…) và phenylephrine (Neo-Synephrine,…). Những thuốc này giúp thu hẹp các mạch máu, làm giảm tình trạng tắc nghẽn ở mũi. Tác dụng phụ có thể bao gồm huyết áp cao, mất ngủ, chán ăn, tim đập nhanh (đánh trống ngực), lo lắng và bồn chồn.

Thuốc xịt thông mũi

Bao gồm oxymetazoline (Afrin,…). Không sử dụng các loại thuốc này trong hơn ba hoặc bốn ngày, vì chúng có thể gây ra ùn tắc trở lại với các triệu chứng tồi tệ hơn, ngay cả khi ngừng sử dụng chúng. Các tác dụng phụ có thể bao gồm đau đầu, mất ngủ và cảm giác thần kinh.

Toa thuốc uống kháng histamine, chẳng hạn như diphenhydramine (Benadryl), clemastine (Tavist) và loratadin (Claritin), thông thường gần như không tác dụng cho viêm mũi không dị ứng.

Trong trường hợp hiếm hoi, các thủ tục phẫu thuật có thể là một lựa chọn để điều trị các vấn đề phức tạp, chẳng hạn như là lệch vách ngăn mũi hoặc polyp mũi dai dẳng.

Một số nghiên cứu đã cho thấy các ứng dụng lặp đi lặp lại vào bên trong mũi của chất hóa học, các thành phần chịu trách nhiệm về nóng có hiệu quả. Nhưng việc sử dụng để điều trị viêm mũi hóa học không dị ứng đã không được chấp thuận.

Phong cách sống và biện pháp khắc phục

Hãy thử các mẹo này để giúp làm giảm sự khó chịu và làm giảm các triệu chứng của viêm mũi không dị ứng:

Rửa mũi

Sử dụng chai nén thiết kế đặc biệt, chẳng hạn như một bộ dụng cụ bao gồm nước muối, bóng đèn ống tiêm hoặc nồi neti để rửa đường mũi. Điều này khắc phục tại nhà, được gọi là rửa mũi, có thể giúp đỡ để giữ cho mũi từ chất kích thích. Khi được sử dụng hàng ngày, đây là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả nhất cho viêm mũi không dị ứng.

Thổi mũi

Thường xuyên và nhẹ nhàng thổi mũi nếu chất nhầy hoặc chất kích thích có mặt.

Độ ẩm

Thiết lập một máy tạo độ ẩm trong công việc hoặc địa điểm ngủ. Hoặc hít hơi nước từ một vòi nước ấm để giúp nới lỏng các chất nhầy trong mũi và giảm nghẹt.

Uống nhiều nước

Uống nhiều chất lỏng, như nước, nước trái cây hoặc chè không caffein. Tránh các đồ uống chứa cafein, có thể gây mất nước và làm nặng thêm các triệu chứng.

Đối phó và hỗ trợ

Các triệu chứng viêm mũi không dị ứng có thể can thiệp thường xuyên hằng ngày, bao gồm cả công việc hay trường học. Tác dụng phụ của thuốc đôi khi có thể làm cho những vấn đề tồi tệ hơn.

Nhận trợ giúp cho các triệu chứng sớm.

Nếu điều trị không hiệu quả, gặp bác sĩ.

Phòng chống

Trong nhiều trường hợp, không có cách nào để tránh các điều kiện cơ bản gây ra viêm mũi không dị ứng. Tuy nhiên, nếu đã có nó, có thể thực hiện các bước để giảm triệu chứng và ngăn ngừa nó:

Nếu có thể xác định những điều gây ra hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng, tránh có thể tạo sự khác biệt lớn.

Đừng lạm dụng thuốc thông mũi mũi. Sử dụng các loại thuốc này trong hơn một vài ngày tại một thời điểm thực sự có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng.

Nếu điều trị không hiệu quả, gặp bác sĩ. Bác sĩ có thể thay đổi ngăn chặn tốt hơn hoặc làm giảm các triệu chứng.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

facebook.com/BVNTP