Các sai lầm thường gặp trong việc sử dụng đồ lót và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh dục

Đồ lót là vật dụng cá nhân được sử dụng hằng ngày bởi cả nam và nữ, đóng vai trò bảo vệ vùng kín khỏi các yếu tố môi trường và hỗ trợ vệ sinh cá nhân. Tuy nhiên, thói quen sử dụng đồ lót không đúng cách có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường sinh dục – tiết niệu và gây ra các vấn đề sức khỏe khác. Dưới đây là những sai lầm thường gặp khi sử dụng đồ lót, cần được nhận diện và điều chỉnh trong thực hành chăm sóc sức khỏe cá nhân.

1. Sử dụng đồ lót không làm từ sợi cotton

Chất liệu vải của đồ lót có ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe sinh dục. Sợi cotton có khả năng thấm hút tốt, giúp vùng sinh dục luôn khô thoáng, từ đó hạn chế sự phát triển của vi khuẩn và nấm men. Ngoài ra, cotton là loại vải có độ thoáng khí cao, giúp duy trì độ pH và nhiệt độ tự nhiên của vùng kín – đặc biệt quan trọng ở phụ nữ do cấu trúc niệu – sinh dục ngắn và gần hậu môn.

Ngược lại, vải tổng hợp (polyester, nylon...) giữ ẩm, giữ nhiệt và dễ gây kích ứng da, đặc biệt khi người mặc đổ mồ hôi nhiều. Do đó, nếu không thể sử dụng hoàn toàn đồ lót cotton, người dùng nên chọn loại có lớp lót đáy quần bằng sợi cotton.

2. Giặt đồ lót trong nước lạnh

Giặt đồ lót trong nước lạnh không đủ để loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn, vi nấm, các chất dịch sinh học như mồ hôi, nước tiểu, phân, dịch âm đạo… Nhiều nghiên cứu cho thấy nhiệt độ từ 27–60°C cùng với chất tẩy rửa diệt khuẩn phù hợp giúp làm sạch tốt hơn và giảm thiểu nguy cơ tồn lưu vi sinh vật gây bệnh.

Khuyến nghị:

• Giặt đồ lót bằng nước ấm với xà phòng diệt khuẩn chuyên dụng.

• Với đồ lót trắng, có thể sử dụng chất tẩy nhẹ (hypochlorite).

• Đồ lót nên được sấy khô hoặc phơi dưới ánh nắng mặt trời để tiêu diệt vi khuẩn còn sót lại.

3. Mặc quần lót quá chật

Đồ lót quá chật gây tăng nhiệt độ và ma sát vùng kín, có thể dẫn đến:

• Ở nam giới: giảm sản xuất tinh trùng do tăng nhiệt độ vùng bìu, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

• Ở nữ giới: tăng nguy cơ viêm âm đạo do nấm Candida và nhiễm trùng tiểu do bí hơi, cọ xát, tăng tiết dịch và mất cân bằng hệ vi sinh.

Chọn đồ lót đúng kích cỡ, ôm sát nhưng không gây chèn ép, là yếu tố quan trọng để duy trì sự thông thoáng và bảo vệ sức khỏe sinh sản.

4. Lạm dụng quần lót lọt khe

Quần lót lọt khe (thong underwear) không mang lại hiệu quả bảo vệ hoàn toàn cho vùng sinh dục và hậu môn. Loại quần này dễ di chuyển trong quá trình vận động, gây ma sát vào vùng da nhạy cảm, từ đó:

• Gây kích ứng, viêm nang lông

• Làm tăng nguy cơ lây truyền vi khuẩn từ hậu môn sang âm hộ, âm đạo hoặc niệu đạo

• Làm trầm trọng thêm các tình trạng viêm nhiễm sinh dục sẵn có

Chỉ nên sử dụng quần lọt khe với thời gian ngắn và trong những tình huống đặc biệt, không nên mặc thường xuyên.

5. Thường xuyên mặc đồ lót định hình

Đồ lót định hình (shapewear) giúp tạo dáng cơ thể, nhưng nếu sử dụng thường xuyên và trong thời gian dài, có thể gây ra nhiều hậu quả không mong muốn:

• Ảnh hưởng hệ tiết niệu: mặc quá chật khiến người mặc ngại đi vệ sinh, dẫn đến tình trạng nhịn tiểu kéo dài – yếu tố nguy cơ gây viêm đường tiết niệu.

• Giảm lưu thông máu: chèn ép hệ tuần hoàn ngoại vi, gây tê, dị cảm, tổn thương thần kinh.

• Rối loạn tiêu hóa: tăng áp lực ổ bụng, gây khó tiêu, đầy hơi, trào ngược dạ dày thực quản.

• Viêm da tiếp xúc và nổi mụn: do ma sát liên tục và giảm thông khí da.

Chỉ nên sử dụng đồ lót định hình trong thời gian ngắn, lựa chọn đúng kích cỡ và chất liệu thấm hút tốt.

6. Không thay mới đồ lót định kỳ

Dù được giặt thường xuyên, đồ lót vẫn có thể chứa tồn dư vi khuẩn, vi nấm và các chất hữu cơ. Theo nghiên cứu, trong 83% mẫu đồ lót đã giặt vẫn phát hiện vi khuẩn với mật độ cao. Việc duy trì sử dụng đồ lót cũ trong thời gian dài làm tăng nguy cơ viêm nhiễm sinh dục, đặc biệt ở người có cơ địa nhạy cảm hoặc tiền sử viêm nhiễm tái phát.

Khuyến nghị thay mới đồ lót sau mỗi 6–12 tháng, đặc biệt với người từng bị viêm âm đạo, nhiễm nấm Candida hoặc viêm tiết niệu. Đồ lót cũ, bị rách, mòn vải, mất độ đàn hồi nên được loại bỏ sớm.

Kết luận

Sử dụng đồ lót đúng cách là yếu tố quan trọng trong chăm sóc sức khỏe sinh sản và tiết niệu. Việc lựa chọn chất liệu phù hợp, giữ vệ sinh đúng cách, thay mới định kỳ và tránh các thói quen sai lầm (mặc đồ quá chật, sử dụng đồ lọt khe hay định hình thường xuyên…) giúp hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn, duy trì sự cân bằng hệ vi sinh vùng kín và nâng cao chất lượng cuộc sống.