Đình chỉ thai kỳ trong các trường hợp thai nghén nguy cơ cao: Cân nhắc lâm sàng và chỉ định y khoa

Mang thai là một quá trình sinh lý phức tạp và gây áp lực đáng kể lên cơ thể người mẹ, ngay cả trong những trường hợp thai nghén bình thường. Ở những phụ nữ có bệnh lý nền nghiêm trọng hoặc xuất hiện biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ, tiếp tục mang thai có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe hoặc tính mạng. Trong những tình huống này, đình chỉ thai nghén có thể được xem là lựa chọn cần thiết về mặt y học. Dưới đây là các tình huống lâm sàng thường gặp có thể chỉ định chấm dứt thai kỳ:

1. Tăng áp động mạch phổi

Tăng áp động mạch phổi là tình trạng huyết áp tăng cao bất thường trong các động mạch phổi. Thai kỳ làm tăng khối lượng tuần hoàn và nhu cầu tim mạch, dẫn đến quá tải cho hệ tuần hoàn ở người bệnh. Tỷ lệ tử vong do suy tim phải và các biến chứng khác ở phụ nữ mang thai mắc tăng áp phổi ước tính lên đến 50%. Trong trường hợp này, đình chỉ thai nghén thường được khuyến nghị nhằm bảo vệ tính mạng người mẹ.

2. Thai ngoài tử cung

Thai ngoài tử cung là tình trạng trứng được thụ tinh làm tổ và phát triển bên ngoài buồng tử cung, thường gặp nhất tại vòi trứng. Đây là tình trạng cấp cứu ngoại khoa, có nguy cơ gây vỡ vòi trứng và xuất huyết nội, đe dọa tính mạng. Vì thai nhi không thể phát triển bình thường ngoài tử cung, tất cả các trường hợp thai ngoài tử cung đều được chỉ định chấm dứt thai kỳ, thường bằng thuốc (methotrexate) hoặc can thiệp nội soi ổ bụng.

3. Tiền sản giật nặng

Tiền sản giật là một rối loạn tăng huyết áp trong thai kỳ kèm theo tổn thương cơ quan đích, thường xuất hiện sau tuần thứ 20 của thai kỳ. Tiền sản giật nặng có thể gây co giật (sản giật), đột quỵ, tổn thương gan – thận và tăng nguy cơ tử vong mẹ – con. Trong trường hợp diễn tiến nặng trước tuần thứ 24, khi khả năng sống sót của thai nhi còn rất thấp, đình chỉ thai kỳ là lựa chọn an toàn hơn cho người mẹ. Nếu tình trạng cho phép, thai kỳ có thể được kéo dài đến tuần thứ 34 dưới sự theo dõi nghiêm ngặt.

4. Bệnh thận mạn tính tiến triển

Mang thai làm tăng tải lọc qua cầu thận, làm nặng thêm tình trạng bệnh thận mạn. Bệnh nhân có nguy cơ tiến triển đến suy thận, tiền sản giật, sinh non hoặc thai chậm phát triển trong tử cung. Với các trường hợp bệnh thận giai đoạn cuối hoặc tiến triển nhanh, các chuyên gia có thể khuyến nghị đình chỉ thai kỳ nếu thai nghén làm tăng nguy cơ biến chứng nặng cho mẹ và thai nhi.

5. Ung thư trong thai kỳ

Một số trường hợp ung thư được chẩn đoán trong thai kỳ yêu cầu điều trị tích cực ngay lập tức (phẫu thuật, xạ trị, hóa trị) mà không thể trì hoãn. Một số phương pháp điều trị này có thể gây hại cho thai nhi, đặc biệt là trong tam cá nguyệt đầu. Trong trường hợp điều trị không thể hoãn lại hoặc thay thế, việc chấm dứt thai kỳ có thể được cân nhắc để đảm bảo cơ hội sống và phục hồi cho người mẹ.

6. Dị tật bẩm sinh gây tử vong

Một số dị tật bẩm sinh nghiêm trọng, chẳng hạn như thai vô sọ (anencephaly) – tình trạng không phát triển phần lớn hộp sọ và não – được xác định qua sàng lọc trước sinh. Những thai nhi mắc dị tật không có khả năng sống sau sinh. Trong những trường hợp như vậy, chấm dứt thai kỳ có thể giúp giảm thiểu chấn thương tâm lý và thể chất cho người mẹ.

Quyền lựa chọn và hỗ trợ y tế

Tất cả phụ nữ mang thai đều xứng đáng được tiếp cận với các thông tin y học chính xác, được tham vấn đầy đủ và có quyền lựa chọn phù hợp với hoàn cảnh sức khỏe, nguyện vọng cá nhân và giá trị sống của mình. Việc đình chỉ thai kỳ trong bối cảnh y khoa không chỉ là một quyết định điều trị, mà còn là sự cân bằng giữa nguy cơ y học và mong muốn làm mẹ.

Các bác sĩ cần đảm bảo quá trình ra quyết định được thực hiện với sự tôn trọng, hỗ trợ và thấu hiểu, đồng thời cung cấp đầy đủ thông tin về các nguy cơ, lợi ích và lựa chọn thay thế để người bệnh có thể đưa ra quyết định một cách sáng suốt.