Ngủ cạnh điện thoại di động: Xem xét từ góc độ an toàn bức xạ và chất lượng giấc ngủ

Trong những năm gần đây, nhiều quan điểm cho rằng ngủ cạnh điện thoại di động có thể làm tăng nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư não, đã lan truyền rộng rãi trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội. Tuy nhiên, theo các bằng chứng khoa học hiện tại, giả thuyết này không được xác nhận.

1. Bức xạ từ điện thoại di động và nguy cơ ung thư

Điện thoại di động phát ra bức xạ tần số vô tuyến (radiofrequency radiation – RF), thuộc nhóm bức xạ không ion hóa. Loại bức xạ này khác hoàn toàn với bức xạ ion hóa (như tia X hoặc radon), vốn có khả năng gây tổn thương DNA và làm tăng nguy cơ ung thư.

Theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ (National Cancer Institute), bức xạ RF từ điện thoại không có khả năng gây biến đổi DNA. Ngoài ra, bức xạ RF cũng hiện diện ở nhiều nguồn khác trong môi trường sống hàng ngày, như sóng radio, tín hiệu truyền hình, lò vi sóng và mạng Wi-Fi.

Các phân tích tổng hợp quy mô lớn, bao gồm nhiều nghiên cứu dịch tễ học, không ghi nhận mối liên hệ có ý nghĩa thống kê giữa việc sử dụng điện thoại di động và nguy cơ ung thư não hoặc các loại ung thư vùng đầu cổ. Các cơ quan uy tín như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và Ủy ban Truyền thông Liên bang Hoa Kỳ (FCC) đều kết luận rằng việc sử dụng điện thoại di động – bao gồm cả việc để điện thoại cạnh giường ngủ – không gây ra rủi ro ung thư đã được xác định.

2. Ảnh hưởng đến giấc ngủ khi ngủ cạnh điện thoại

Mặc dù không có bằng chứng rõ ràng cho thấy ngủ cạnh điện thoại làm tăng nguy cơ ung thư, tuy nhiên, việc này có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ – một yếu tố then chốt trong sức khỏe toàn diện.

Một số yếu tố chính bao gồm:

• Ánh sáng xanh từ màn hình điện thoại có thể ức chế quá trình tiết melatonin – một hormone điều hòa giấc ngủ – dẫn đến khó ngủ hoặc rối loạn nhịp sinh học.

• Âm thanh thông báo (chuông, rung, tín hiệu cảnh báo...) có thể đánh thức người dùng trong đêm hoặc làm gián đoạn chu kỳ ngủ sâu, gây giảm chất lượng giấc ngủ.

• Tình trạng căng thẳng hoặc phản ứng tâm lý với các thông báo đến (tin nhắn, email, mạng xã hội) có thể dẫn đến khó quay lại giấc ngủ, gây mất ngủ kéo dài.

Theo một nghiên cứu công bố trên tạp chí PLOS ONE (2018), việc sử dụng điện thoại trong phòng ngủ liên quan đến việc giảm thời gian ngủ trung bình khoảng 48 phút mỗi đêm, so với những người không mang điện thoại vào phòng ngủ.

3. Khuyến nghị về khoảng cách an toàn khi ngủ

Hiện không có hướng dẫn chính thức nào về khoảng cách tối thiểu giữa điện thoại và cơ thể khi ngủ. Tuy nhiên, các chuyên gia về giấc ngủ và vệ sinh giấc ngủ khuyến cáo nên:

• Tắt hoặc chuyển sang chế độ máy bay nếu bắt buộc phải để điện thoại trong phòng ngủ.

• Tránh để điện thoại dưới gối hoặc sát đầu.

• Tốt nhất nên đặt điện thoại ngoài phòng ngủ để loại bỏ hoàn toàn nguy cơ làm gián đoạn giấc ngủ.

Kết luận

Không có bằng chứng khoa học nào xác nhận rằng ngủ cạnh điện thoại di động làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Tuy nhiên, từ góc độ sức khỏe giấc ngủ, việc đặt thiết bị di động xa khỏi giường ngủ – hoặc lý tưởng nhất là ra khỏi phòng ngủ – là biện pháp hữu ích để duy trì chất lượng giấc ngủ, cải thiện sức khỏe tinh thần và thể chất nói chung.