Phương pháp phục hồi sức khỏe sau phẫu thuật
Sau đây là các bước thiết thực giúp bạn có thể thực hiện để tăng tốc thời gian hồi phục, thúc đẩy quá trình lành bệnh và tăng cường chất lượng cuộc sống.
1. Thực hiện đúng theo hướng dẫn sau phẫu thuật mà bác sỹ khuyến cáo
Đừng chủ quan với những lời dặn dò của bác sỹ. Bạn nên tuân theo những hướng dẫn sau phẫu thuật mà bác sỹ khuyến cáo. Điều này bao gồm cả việc uống thuốc, chế độ dinh dưỡng, chế độ tập luyện, nghỉ ngơi, lịch hẹn khám lại…
2. Chăm sóc các vết mổ
Các vết mổ có thể không được thẩm mỹ, nhưng bạn vẫn nên chăm sóc nó một cách tốt nhất.
Kiểm tra vết mổ của bạn một vài lần trong ngày để đảm bảo nó không bị hở miệng, chảy máu hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như đỏ, sưng tấy hoặc chảy nước. Sử dụng gương để xem xét các vết mổ ở các vị trí khó tiếp cận. Nếu bạn thấy bất cứ điều gì đáng nghi, hãy nói chuyện với bác sỹ càng sớm càng tốt hoặc đến phòng khám gần nhất để kiểm tra.
Ngoài ra, hầu hết các vết mổ và vết thương đều có tiến triển tốt khi giữ ẩm. Tuy điều này không đúng cho tất cả các vết mổ, nhưng bác sỹ có thể xác nhận liệu bạn có nên giữ ẩm cho vết mổ hay không. Sự hình thành vảy khô trên vết thương có thể ngăn cản sự phát triển của da và mô tươi mới. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy vết thương có thể hồi phục nhanh hơn 50% khi được giữ ẩm. Bạn có thể giữ ẩm cho vết mổ bằng mật ong, sáp từ xăng (có trong Vaseline) hoặc các sản phẩm băng vết thương đặc biệt.
3. Chống nhiễm trùng
Luôn luôn rửa tay trước và sau khi chạm vào chỗ vết mổ. Bạn cũng nên vệ sinh vết mổ vài lần trong ngày theo đúng hướng dẫn để chống nhiễm trùng.
Không nên vệ sinh tay và vết mổ bằng các chất tẩy rửa như cồn hoặc peroxide trừ khi được bác sỹ chỉ dẫn cụ thể.
4. Giữ nước và ăn lành mạnh
Cơ thể cần phải có đúng “nhiên liệu” và “nguyên liệu” để xây dựng và phục hồi đúng cách. Chính vì vậy, bạn nên xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, bao gồm đầy đủ protein, vitamin C và B12, chất xơ, probiotics và sắt. Bạn nên tích cực tiêu thụ các loại đậu, ngũ cốc, thịt, trái cây, rau và thực phẩm lên men. Tránh những thực phẩm chứa nhiều đường và thực phẩm chế biến sẵn vì chúng không chỉ nghèo dinh dưỡng mà còn có thể gây viêm.
Bên cạnh đó, tránh tiêu thụ thức ăn có thể gây táo bón - vấn đề phổ biến sau khi phẫu thuật do ít vận động và uống một số loại thuốc. Bạn nên uống nhiều nước, hạn chế tiêu thụ các sản phẩm từ sữa, thực phẩm có ít chất xơ, thực phẩm sấy khô để tránh mất nước và tránh táo bón.
Nên nhớ rằng không được uống rượu bia. Nghiên cứu đã phát hiện ra những bệnh nhân uống rượu bia mỗi ngày có xu hướng gặp nhiều vấn đề sau phẫu thuật hơn so với những người không uống rượu bia.
5. Cẩn thận khi ho và hắt hơi
Một cơn ho hoặc hắt hơi mạnh có thể làm rách vết mổ. Các vết mổ ở vùng bụng có nguy cơ cao nhất. Để bảo vệ vết mổ, hãy bịt tay hoặc úp một chiếc gối lên vết mổ khi bạn hắt hơi, ho hoặc rặn khi đại tiện.
Bạn không nên nhín ho và hắt hơi. Vì đây là một cách quan trọng để ngăn ngừa bệnh viêm phổi sau phẫu thuật.
6. Tìm kiếm sự hỗ trợ
Trò chuyện nhiều với người thân, gia đình, bạn bè và các bác sỹ sẽ giúp bạn giảm trầm cảm, bớt lo lắng và hồi phục sau phẫu thuật tốt hơn.
7. Hoạt động nhẹ nhàng
Ngay sau khi phẫu thuật, nếu được sự cho phép của bác sỹ, bạn có thể thực hiện một số hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ, trở mình thường xuyên trên giường… để giúp cải thiện tuần hoàn máu và ngăn ngừa đông máu, giảm khí gas trong đường ruột, thúc đẩy việc thở sâu hơn, ngăn ngừa sự yếu cơ và táo bón.
Mặt khác, bạn nên tránh hoạt động mạnh, mang vác vật nặng hoặc lao động nặng. Các hoạt động này có thể làm Tốt nhất, hãy hỏi bác sỹ bạn có thể tham gia những hoạt động nào, mang vác vật có trọng lượng bao nhiêu và nên tránh tập thể dục cường độ cao sau bao lâu.
8. Kiểm soát cơn đau
Đây thực sự là một bước rất quan trọng để phục hồi sau phẫu thuật nhanh hơn. Nếu bạn bị ho nhiều, nó sẽ khiến bạn có nguy cơ bị viêm phổi. Nếu vì đau quá mà không đi bộ được, nó sẽ khiến bạn có nguy cơ bị huyết khối.
Bạn có thể dùng thuốc giảm đau khi cảm thấy đau không chịu nổi. Tuy nhiên, không nên lạm dụng thuốc giảm đau, vì nó sẽ gây ra tình trạng nghiện thuốc. Một nghiên cứu năm 2008 cho thấy khoảng 3% những người bị đau mạn tính sử dụng thuốc opioid như morphine trở nên nghiện thuốc.
Bạn cũng có thể nói chuyện với bác sỹ về các phương pháp điều trị đau không dùng thuốc như vật lý trị liệu, châm cứu, thiền định, kỹ thuật hình dung (visualisation), xoa bóp hay kỹ thuật giải phóng cảm xúc (EFT).
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
BÀI VIẾT KHÁC
