Nhuỵ hoa nghệ tây là loại gia vị đắt nhất trên thế giới nhưng hiện nay lại đang được săn lùng và bán rất nhiều trên các trang mạng xã hội, các shop online với mục đích làm đẹp. Vậy nhuỵ hoa nghệ tây thực sự có tác dụng làm đẹp hay không, và ngoài tác dụng làm đẹp thì nhuỵ hoa nghệ tây còn có tác dụng gì khác nữa không?
Dưới đây là 10 lợi ích bất ngờ của saffron – nhuỵ hoa nghệ tây:
Là chất chống oxy hoá mạnh
Nhuỵ hoa nghệ tây có chứa rất nhiều các hoá chất thực vật có tác dụng như các chất chống oxy hoá có thể giúp bảo vệ các tế bào khỏi các gốc tự do và stress oxy hoá.
Các chất chống oxy hoá đáng chú ý có trong saffron bao gồm crocin, crocetin, safranal và kaempferol.
Crocin và crocetin là những sắc tố carotenoid và giúp nhuỵ hoa nghệ tây có màu đỏ. Cả 2 hợp chất này đều có tác dụng chống trầm cảm, bảo vệ tế bào não khỏi các tổn thương, cải thiện tình trạng viêm, giảm cảm giác thèm ăn và hỗ trợ giảm cân.
Safranal là hợp chất khiến nhuỵ hoa nghệ tây có mùi hương và vị đặc biệt. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, safranal có thể giúp cải thiện tâm trạng, trí nhớ và khả năng học tập, đồng thời giúp bảo vệ các tế bào não khỏi tình trạng stress oxy hoá.
Cuối cùng, kaempferol được tìm thấy trong cánh hoa nghệ tây. Hợp chất này có liên quan đến rất nhiều lợi ích về sức khoẻ, ví dụ như làm giảm viêm, chống ung thư và chống trầm cảm.
Giúp cải thiện tâm trạng và điều trị các triệu chứng trầm cảm
Trong một nghiên cứu, thực phẩm bổ sung có chứa saffron có hiệu quả đáng kể trong việc điều trị các triệu chứng trầm cảm từ nhẹ đến trung bình, so sánh với nhóm sử dụng giả dược.
Các nghiên cứu khác chỉ ra rằng, bổ sung 30mg saffron hàng ngày có hiệu quả tương tự như Fluoxetine, Imipramine, và Citalopram – các biện pháp điều trị phổ biến trong bệnh trầm cảm. Ngoài ra, so với các biện pháp điều trị khác, sử dụng saffron gây ra ít tác dụng phụ không.
Mặc dù những kết quả trên là rất hứa hẹn, nhưng vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu trên người hơn nữa, theo dõi trong thời gian lâu hơn và với số lượng đối tượng nhiều hơn để chứng minh hiệu quả điều trị trầm cảm của saffron.
Chống ung thư
Saffron rất giàu các chất chống oxy hoá, giúp làm trung hoà các gốc tự do có hại. Các gốc tự do đã được chứng minh là có liên quan đến các bệnh mãn tính, ví dụ như ung thư.
Trong các nghiên cứu trong ống nghiệm, saffron và các thành phần của nó đã được chứng minh có thể tiêu diệt có chọn lọc các tế bào ung thư đại tràng, làm giảm sự phát triển của các tế bào này mà không gây ảnh hưởng đến các tế bào khoẻ mạnh khác. Hiệu quả này không chỉ áp dụng đối với tình trạng ung thư đại tràng mà còn có thể áp dụng với các tế bào da, tuỷ xương, tuyến tiền liệt, phổi, vú, cổ tử cung và nhiều tế bào ung thư khác.
Ngoài ra, các nghiên cứu trong ống nghiệm còn chỉ ra rằng crocin – chất chống oxy hoá chính trong saffron có thể khiến các tế bào ung thư nhạy cảm hơn với các thuốc hoá trị ung thư. Tuy nhiên, các tác dụng chống ung thư của saffron chưa được nghiên cứu nhiều trên người, do vậy, cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa.
Giảm triệu chứng tiền kinh nguyệt
Hội chứng tiền kinh nguyệt bao gồm các triệu chứng về thể chất, tình cảm và tâm lý xảy ra trước khi chu kỳ kinh nguyệt tới. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, saffron có thể giúp điều trị các triệu chứng tiền kinh nguyệt. Ở những phụ nữ 20-45 tuổi, sử dụng 30mg saffron mỗi ngày sẽ có hiệu quả hơn việc sử dụng giả dược trong việc điều trị các triệu chứng tiền kinh nguyệt, ví dụ như dễ bị kích động, đau đầu, thèm ăn và đau bụng. Một nghiên cứu khác cho thấy chỉ bằng việc ngửi mùi nhuỵ hoa nghệ tây trong vòng 20 phút có thể giúp làm giảm các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt như lo âu và làm giảm hàm lượng hormone cortisol gây căng thẳng, stress.
Có tác dụng kích dục
Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, nhuỵ hoa nghệ tây có chứa các thành phần có tác dụng kích dục, đặc biệt là ở những người đang sử dụng các thuốc chống trầm cảm. Ví dụ, sử dụng 30mg saffron mỗi ngày trong vòng 4 tuần có thể cải thiện đáng kể chức năng cương dương, so với nhóm dùng giả dược ở nam giới bị rối loạn cương dương liên quan đến thuốc chống trầm cảm. Ngoài ra, các nghiên cứu khác cũng chứng minh rằng, sử dụng nhuỵ hoa nghệ tây có thể cải thiện đáng kể chức năng cương dương, ham muốn tình dục và sự hài lòng nói chung, nhưng không cải thiện chất lượng tinh dịch.
Ở phụ nữ suy giảm ham muốn tình dục do sử dụng thuốc chống trầm cảm, 30mg saffron mỗi ngày trong vòng 4 tuần có thể làm giảm các tình trạng đau liên quan đến đến tình dục và tăng ham muốn tình dục, tăng độ nhờn âm đạo, so với nhóm dùng giả dược.
Giảm cảm giác thèm ăn và hỗ trợ giảm cân
Ăn vặt là một thói quen phổ biến khiến bạn có nguy cơ bị tăng cân. Nhuỵ hoa nghệ tây có thể dự phòng tình trạng ăn vặt bằng cách làm giảm cảm giác thèm ăn của bạn. Trong một nghiên cứu 8 tuần, phụ nữ sử dụng thực phẩm chức năng có chứa saffron cảm thấy no hơn đáng kể, ít ăn vặt hơn và giảm được nhiều cân hơn so với phụ nữ ở nhóm dùng giả dược. Trong một nghiên cứu khác, sử dụng chiết xuất nhuỵ hoa nghệ tây có thể giúp giảm đáng kể cảm giác thèm ăn, chỉ số BMI, chỉ số vòng hông và tổng lượng chất béo của cơ thể.
Tuy nhiên, các nhà khoa học hiện chưa chắc chắn về cơ chế làm giảm cảm giác thèm ăn và giảm cân của saffron. Một giả thuyết được đưa ra là saffron giúp cải thiện tâm trạng của bạn, do đó, làm giảm cảm giác thèm ăn vặt.
Các lợi ích khác
Saffron đã được chứng minh có rất nhiều các lợi ích khác liên quan đến sức khoẻ, mặc dù những lợi ích này chưa được nghiên cứu nhiều, bao gồm:
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch: nghiên cứu trên động vật và nghiên cứu trong ống nghiệm chứng minh rằng các chất chống oxy hoá của nhuỵ hoa nghệ tây có thể làm giảm cholesterol máu và dự phòng tình trạng tắc mạch và các động mạch.
Giảm lượng đường máu: saffron có thể làm giảm lượng đường máu và làm tăng sự nhạy cảm insulin thông qua các kết quả nghiên cứu trên chuột bị tiểu đường
Cải thiện thị lực ở người trưởng thành bị thoái hoá điểm vàng do tuổi tác: nhuỵ hoa nghệ tây có thể giúp cải thiện thị lực ở người trưởng thành bị thoái hoá điểm vàng do tuổi tác và giúp bảo vệ mắt khỏi các tổn thương do các gốc tự do.
Cải thiện trí nhớ ở người trưởng thành mắc Alzheimer: các chất chống oxy hoá có trong nhuỵ hoa nghệ tây có thể giúp cải thiện nhận thức ở người trưởng thành bị Alzheimer.
Nguy cơ, thận trọng và liều dùng
Saffron được coi là tương đối an toàn và không có phản ứng phụ. Nếu được sử dụng thông thường trong nấu ăn, saffron không gây ra bất cứ phản ứng phụ tiêu cực nào ở người. Dưới dạng thực phẩm chức năng, có thể sử dụng lên tới 1.5g saffron/ngày. Tuy nhiên, sử dung 30mg/ngày đã được chứng minh là đủ để đem lại các lợi ích về sức khoẻ. Ngược lại, sử dụng với liều cao (nhiều hơn 5g) có thể sẽ gây độc. Phụ nữ mang thai nên tránh sử dụng nhuỵ hoa nghệ tây với liều cao vì có thể gây sảy thai. Ngoài ra, bạn cũng nên hỏi ý kiến bác sỹ trước khi sử dung saffron dưới dạng thực phẩm chức năng.
Một vấn đề khác với việc sử dụng saffron, đặc biệt là dưới dạng bột, đó là bột saffron có thể sẽ được pha trộn với nhiều thành phần khác, ví dụ như củ dền, nghệ, sợi tơ được nhuộm đỏ, ớt cựa gà…Việc pha trộn này sẽ làm giảm giá thành sản xuất, do vậy, bạn cần mua saffron từ một nhãn hiẹu nổi tiếng để đảm bảo rằng nhuỵ hoa nghệ tây bạn nhận được sản phẩm chính hãng. Nếu saffron có giá quá thấp, bạn cũng không nên sử dụng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh