Bạn thường xuyên thức dậy trong tình trạng ngạt mũi hoặc bị chảy nước mũi mỗi khi trời lạnh? Khi mùa đông đến, rất nhiều người lớn và trẻ nhỏ sẽ gặp phải tình trạng viêm xoang. Viêm xoang xảy ra khi có quá nhiều dịch tích tụ trong các xoang ở trên mặt, khiến một hoặc tất cả các xoang này sưng và viêm. Ở một số người lớn và trẻ em, đặc biệt là những người bị dị ứng hoặc hen suyễn, viêm xoang sẽ xảy ra thường xuyên, dẫn đến ngạt mũi, đau đầu, mệt mỏi hoặc các triệu chứng khác. Tuy nhiên, may mắn là có rất nhiều phương pháp tự nhiên có thể giúp làm giảm tìm trạng viêm xoang này. Nhưng, không phải tất cả các phương pháp đều có hiệu quả hoặc an toàn khi tự áp dụng tại nhà.
Dưới đây là những biện pháp điều trị viêm xoang bạn nên thận trọng:
Xông hơi nước nóng: nên tránh hơi nước quá nóng.
Hơi nước ấm là một cách rất hiệu quả để làm dịu và làm ẩm các xoang, giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn. Một cách mà nhiều người thường dùng là xông hơi: đun một ấm nước nóng, sau đó trùm khăn qua đầu trong khi cúi đầu vào hơi nước toả ra từ ấm nước sôi. Nếu bạn đang áp dụng biện pháp này, điều quan trọng là bạn cần để nước nguội một chút và không cúi mặt quá sát với nước, nếu không bạn có thể sẽ bị bỏng mặt.
Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ em. Đã ghi nhận một số trường hợp trẻ bị bỏng, thường là ở vùng mặt do cúi mặt quá gần với nước sôi. Theo khuyến nghị, trẻ em dưới 7 tuổi không nên áp dụng phương pháp này, thay vào đó hãy cho trẻ “xông” bằng nước ấm chảy từ vòi hoa sen. Với trẻ trên 7 tuổi có thể cho trẻ ngồi lùi lại một chút so với hơi nước nóng và đeo kính bơi để bảo vệ mắt.
Không nuốt hoặc nhỏ tinh dầu vào mũi.
Tinh dầu, đặc biệt là tinh dầu khuynh diệp có thể giúp bạn hít thở tốt hơn khi bị viêm xoang mặc dù còn thiếu các bằng chứng khoa học về tác dụng của tinh dầu khuynh diệp. Một số người sẽ thích ngửi các mùi thơm thư giãn như mùi hoa nhài hoặc hoa oải hương khi cảm thấy không khoẻ.
Tuy nhiên, không nên nhỏ các loại tinh dầu này vào mũi. Đa số các loại tinh dầu đều rất mạnh khi sử dụng trực tiếp trên da/niêm mạc. Thay vào đó, hãy nhỏ vài giọt vào bồn tắm hoặc ấm nước mà bạn dùng để xông hơi. Bạn cũng có thể nhỏ 1-2 giọt vào bông và sau đó ngửi miếng bông, hoặc bạn có thể sử dụng các loại máy phun sương để khuếch tán mùi hương trong không khí
Không nên sử dụng các loại thuốc không cần thiết
Nhiều người thường đi khám bác sĩ vì bệnh viêm xoang với mong muốn bác sĩ sẽ kê đơn kháng sinh thật mạnh giúp làm giảm các triệu chứng. Tuy nhiên, nếu triệu chứng viêm xoang của bạn diễn ra dưới 1 tuần và bạn không có các triệu chứng nghiêm trọng hơn của các bệnh lý khác đi kèm, bạn sẽ không cần phải dùng thuốc.
Kháng sinh không hiệu quả trong việc chống lại virus gây viêm xoang. Thậm chí kể cả trong trường hợp viêm xoang do vi khuẩn gây ra thì việc sử dụng kháng sinh cũng không làm giảm các triệu chứng bệnh nhanh hơn. Điều đó có nghĩa là lạm dụng kháng sinh có thể dẫn đến tăng số lượng vi khuẩn và gây kháng kháng sinh. Ngoài ra, kháng sinh còn có các tác dụng phụ, liên quan đến hệ tiêu hoá và nhiễm nấm. Tương tự, trẻ em cũng không nên sử dụng các loại thuốc chống ngạt mũi thông thường để làm giảm tình trạng viêm xoang. Không có bất cứ bằng chứng nào cho thấy các thuốc chống ngạt mũi giúp làm giảm các triệu chứng ngạt mũi ở trẻ em bị viêm xoang. Trẻ dưới 6 tuổi không nên sử dụng bất cứ loại thuốc chống ngạt mũi nào, trong khi trẻ 6-12 tuổi nên thận trọng khi sử dụng.
Không sử dụng nước từ vòi rửa để rửa mũi
Rửa mũi là một cách rất hiệu quả để điều trị viêm xoang. Nghiên cứu đã cho thấy rửa mũi có thể giúp cải thiện các triệu chứng viêm xoang. Nhưng bạn cần phải sử dụng nước diệt khuẩn để rửa mũi, chứ không phải nước trực tiếp từ vòi. Sử dụng nước trực tiếp từ vòi có thể sẽ làm xoang mũi của bạn bị các vi sinh vật có trong nước xâm nhập và có thể gây nguy hiểm.
Để tránh nguy cơ này, hãy mua một loại chai xịt muối biển dành riêng cho mũi hoặc đun sôi nước vòi có pha chút muối trong vòng 3-5 phút để rửa mũi. Sau đó, chờ cho nước nguội thành nước ấm, và lưu trữ nước thừa không dùng đến trong chai sạch để dùng tiếp.
Không bao giờ sử dụng mật ong cho trẻ em để điều trị viêm xoang hoặc bất cứ triệu chứng nào khác
Với trẻ em trên 1 tuổi và người trưởng thành, mật ong pha với nước ấm là một cách hiệu quả để làm dịu tình trạng viêm họng đi kèm với viêm xoang. Các nghiên cứu cũng chứng minh rằng mật ong có thể giúp kháng khuẩn. Thành phần có trong mật ong đã được chứng minh có thể giúp chống oxy hoá, kháng khuẩn, chống viêm…Tuy nhiên, không bao giờ được sử dụng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi vì mật ong có thể sẽ gây ngộ độc cho trẻ ở độ tuổi này.
Không sống chung với bệnh viêm xoang.
Nếu các triệu chứng viêm xoang của bạn hoặc của con bạn không cải thiện trong vòng 1 tuần, hãy đến khám bác sĩ. Bạn cũng nên nói chuyện với bác sĩ nếu các triệu chứng diễn biến nặng hơn hoặc bất ngờ trở nên nghiêm trọng
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh