Xông hơi là hình thức khá phổ biến ở các spa và phòng tập gym. Phần lớn mọi người tìm đến xông hơi với mục đích thư giãn sau các trị liệu ở spa hoặc đổ mồ hôi ở phòng tập. Xông hơi không chỉ khiến người ta cảm thấy dễ chịu hơn mà còn có nhiều lợi ích với sức khỏe.
Có 3 kiểu xông hơi chính: xông hơi khô, xông hơi ướt, xông hơi hồng ngoại. Xông hơi khô là hình thức xông hơi truyền thống của người Phần lan, với độ ẩm rất thấp và nhiệt độ cao khoảng 80-1000C. Xông hơi ướt thì có độ ẩm cao hơn và do đó không nóng như xông hơi khô. Xông hơi ướt không thoải mái và dễ chịu bằng xông hơi khô.
Xông hơi hồng ngoại, giống như liệu pháp Waon của Nhật bản, sử dụng đèn bức xạ hồng ngoại phát ra các ánh sáng trắng và hồng ngoại. Những bước sóng dài của xông hơi hồng ngoại có thể xuyên qua các mô của cơ thể sâu khoảng 0,1 mm. Những bước sóng ngắn hơn có thể xuyên sâu vào cơ thể 5 mm. Do có thể đâm sâu vào các mô nên xông hơi hồng ngoại có thể tác động ở nhiệt độ thấp hơn xông hơi khô mà vẫn làm nóng cơ thể.
Điều gì xảy ra với cơ thể khi đi xông hơi?
Xông hơi thực sự rất rất nóng. Trên thực tế cơ thể chúng ta luôn có cơ chế điều hòa thân nhiệt thông qua chảy mồ hôi . Nhưng với nhiệt độ rất cao thì chảy mồ hôi không thể bù lại được. Kết quả là, nhiệt độ đo ở miệng tăng thêm 1-3 0C và nhiệt độ tại trực tràng tăng lên khoảng 0,90C tùy thuộc vào độ ẩm, nhiệt độ và thời gian tiếp xúc. Nhịp tim tăng lên 130% đi cùng với đó là tăng lưu lượng máu và hạ huyết áp.
Tuyến nội tiết đáp ứng với nhiệt độ bằng cách tăng một vài hormone như hormone tăng trưởng, beta-endorphin và norepinephrine.
Xông hơi đơn thuần có thể kích thích hệ thống miễn dịch. Các tế bào bạch cầu, lym phô, bạch đầu ưa acid và bạch cầu ưa bazơ đều tăng nhưng không có nghĩa là bạn đang bị viêm ở đâu.
Xông hơi cũng giúp giảm quá trình oxi hóa cơ thể- liên quan đến bệnh tim mạch, ung thư và thoái hóa. Sau 30 phút tập thể dục, những người được xông hơi có thể giảm đáng kể mức oxy hóa cơ thể hơn những người không xông hơi
Lợi ích của xông hơi đối với sức khỏe
Xông hơi có những ảnh hưởng tích cực đến bệnh tim mạch, tập thể dục và thải độc cơ thể
Bệnh tim mạch
Những người thường xuyên xông hơi nhất (khoảng 4-7 lần một tuần) có nguy cơ tử vong độ ngột do bệnh cơ tim, bệnh động mạch vành và các bệnh tim khác thấp hơn so với những người chỉ xông hơi từ 2-3 lần một tuần hoặc 1 lần một tuần. Thật đáng ngạc nhiên, việc xông hơi thường xuyên giúp giảm tử vong do tất cả các nguyên nhân. Một nghiên cứu đã điểm lại những lợi ích nổi bật của xông hơi đến hệ tuần hoàn của cơ thể như sau:
- Tăng tuần hoàn thất trái
- Cải thiện mức độ tập thể dục
- Tăng lượng máu tuần hoàn
- Tôt cho bệnh nhân được chẩn đoán suy tim
- Giảm lượng oxy hóa
.png)
Huyết áp: nitric oxide chất làm giãn mạch hạ huyết áp được sản sinh trong cơ thể nhiều hơn khi xông hơi. Xông hơi thường xuyên khoảng 2 lần một tuần trong vòng 3 tháng làm giảm được huyết áp ở những người tăng huyết áp hiệu quả không kém nhưng người uống thuốc hạ áp. Tập thể dục được khuyến khích cho những bệnh nhân tăng huyết áp những khi phối hợp xông hơi với tập thể dục 8 tuần sẽ làm giảm huyết áp tâm thu 1,8 lần và giảm 3.3 lần huyết áp tâm trương so với tập thể dục đơn thuần. Những bệnh nhân tham gia cả hai hoạt động trên giúp giảm cả cân nặng và mỡ cơ thể.
Lipid máu: xông hơi thường xuyên có thể cỉa thiện được lượng mỡ trong cơ thể bạn. Ở những người khỏe mạnh, tổng lượng cholesterol và LDL đều giảm sau 2- 3 tuần xông hơi
Thải độc: hàng ngày chúng ta tiếp xúc với rất nhiều hóa chất độc hại trong môi trường sống và chúng ta vẫn chưa hiểu hết tác động dài hạn của những chất này với sức khỏe con người. Ra mồ hôi là cách thải độc tự nhiên của con người nhưng một số chất độc không thể đào thải qua mồ hôi như BPA, phthalate và kim loại nặng. Những người không thể đào thải được chất độc ra khỏi cơ thể sẽ tích tụ trong máu, nước tiểu gây hại cho sức khỏe. Một vài nghiên cứu nhỏ đã chỉ ra, liệu pháp thải độc có liên quan đến xông hơi. Ví dụ như người ta đã điều trị cai nghiệm ma túy tổng hợp thành công bằng cách kết hợp giữa tập thể dục, dinh dưỡng hỗ trợ và xông hơi.
Ngoài ra xông hơi còn rất nhiều lợi ích khác như:
- Giảm cơn đau ở những bệnh nhân bị xơ cơ
- Giảm mệt mỏi, lo lắng và trầm cảm ở bệnh nhân bị chứng mệt mỏi mạn tính
- Giảm nguy cơ bị Alzheimer và suy giảm trí nhớ
- Cải thiện những triệu chứng căng thảng của bệnh nhân trầm cảm
- Cải thiện độ nhạy với insulin
- Cải thiện triệu chứng bệnh hô hấp
Ai không nên xông hơi
Những người được khuyến cáo không nên xông hơi chủ yếu là phụ nữ có thai khi xông hơi hồng ngoại. Và khi uống rượu thì không nên xông hơi. Những người bị đa xơ cứng cũng nằm trong danh sách loại trừ.
Mặc dù xông hơi là một biện pháp thư giãn và nhưng đừng quên rằng đây cũng là một thách thức với cơ thể bởi nhiệt độ cao và độ ẩm thấp. Hãy là một người áp dụng thông minh. Chỉ nên đi xông hơi sau khi uống đầu đủ nước, không cố gắng xông hơi khi không cảm thấy thoải mái, không xông hơi quá 20-30 phút kể cả khi bạn không thấy có gì bất thường.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
