Cao huyết áp, hay tăng huyết áp, là một tình trạng nghiêm trọng khi huyết áp đo được trên 130/80 milimet thủy ngân (mmHg). Nếu bạn bị tăng huyết áp, bạn có nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và bệnh thận cao hơn. May mắn, có nhiều cách để kiểm soát huyết áp của bạn và giảm nguy cơ mắc các biến chứng sức khỏe này.
Theo Hướng dẫn về Tăng huyết áp của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ/Đại học Tim mạch Hoa Kỳ năm 2017, các loại mức huyết áp được mô tả trong bảng bên dưới. Lưu ý rằng bạn phải có kết quả đo cao hơn một lần để chẩn đoán tăng huyết áp.
Phân loại huyết áp |
Huyết áp tâm thu (mmHg) |
Huyết áp tâm trương (mmHg) |
Bình thường |
<120 |
<80 |
Cao |
120s |
<80 |
Tăng huyết áp |
>130 |
>80 |
Các chuyên gia và các tổ chức y tế trên thế giới đều đồng ý rằng cách tốt nhất để nhận chất dinh dưỡng là thông qua những gì bạn ăn. Bạn có thể cung cấp chất dinh dưỡng thông qua các chất bổ sung. Mặc dù đã có bằng chứng cho thấy một số chất bổ sung có thể giúp giảm huyết áp, nhưng Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ và Đại học Tim mạch Hoa Kỳ ủng hộ việc giảm huyết áp bằng cách ăn một chế độ bổ dưỡng.
Sau đây là những thực phẩm bổ sung cho bệnh tăng huyết áp. Luôn luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bổ sung.
Kali
Kali có lẽ là ví dụ tốt nhất về một chất bổ sung tự nhiên làm giảm huyết áp - tác dụng đã được chứng minh một cách nhất quán trong các nghiên cứu. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng bổ sung kali trong chế độ ăn uống (nhằm mục tiêu 3500 - 5000 miligam mỗi ngày) có thể làm giảm huyết áp từ 4 - 5 điểm.
Mặc dù chúng ta thường nghĩ chuối là một nguồn cung cấp kali tuyệt vời, nhưng nguyên tố này cũng được tìm thấy với hàm lượng cao trong nhiều loại trái cây, rau và thịt khác. Các nguồn cung cấp kali tốt cho chế độ ăn uống bao gồm:
Điều quan trọng cần lưu ý là các nguồn kali ngoài chế độ ăn uống là các mặt hàng theo đơn, cần được bác sĩ quản lý chặt chẽ. Chúng thường được sử dụng ở những bệnh nhân thiếu kali, không phải ở những người bị huyết áp thấp.
Magie
Thiếu magie có liên quan đến tăng huyết áp. Điều đó có nghĩa là mặc dù việc bổ sung magie có khả năng làm giảm huyết áp, nhưng các nghiên cứu vẫn chưa thống nhất. Một phân tích tổng hợp về việc bổ sung magiê đã chứng minh magie có thể giúp huyết áp giảm 2 điểm.
Magie giúp ích cho đường tiêu hóa, hệ thần kinh, tim mạch. Các nguồn cung cấp magie tốt cho chế độ ăn uống bao gồm:
Bổ sung magiê cũng có thể được mua qua tại quầy thuốc. Một tác dụng phụ thường gặp khi dùng thừa magie là tiêu chảy.
Canxi
Canxi là một nguyên tố thiết yếu mà chúng ta thường nghĩ là rất quan trọng để giúp xương chắc khỏe nhưng nó cũng có những vai trò quan trọng khác trong cơ thể. Giống như magie, canxi cũng tham gia vào chức năng của cơ trơn và hệ thần kinh. Thiếu canxi cũng có liên quan đến tăng huyết áp. Uống nhiều canxi được chứng minh là làm giảm huyết áp tới 2 điểm rưỡi ở những người bị tăng huyết áp.
Các nguồn canxi tốt trong chế độ ăn uống bao gồm:
Canxi cũng có sẵn dưới dạng chất bổ sung không kê đơn nhưng bạn nên lưu ý rằng nó có thể có tương tác thuốc. Người trưởng thành nên đặt mục tiêu hấp thụ khoảng 1300mg canxi/ngày.
Có bằng chứng cho thấy một số loại thảo mộc có thể giúp giảm huyết áp. Mặc dù dữ liệu đôi khi còn gây tranh cãi, nhưng các loại thảo mộc sau đây có thể có tác dụng hạ huyết áp.
Tỏi
Tỏi đã được sử dụng trong y học trong nhiều thế kỷ. Một số nghiên cứu đã chỉ ra tác dụng hạ huyết áp của việc bổ sung tỏi. Trong một phân tích tổng hợp, những người bị tăng huyết áp đã thấy huyết áp giảm 8 điểm khi bổ sung tỏi.
Bạn có thể được thực hiện trong các hình thức sau:
Lưu ý rằng việc bổ sung tỏi có thể làm tăng chảy máu, vì vậy nên thận trọng khi dùng cho những người đang dùng thuốc làm loãng máu.
Dầu cá
Dầu cá có chứa axit béo omega-3, có một số tác dụng có lợi cho sức khỏe của não và tim. Mặc dù các nghiên cứu trước đây về việc bổ sung axit béo omega-3 cho thấy lợi ích có thể có đối với sức khỏe tim mạch, nhưng kết quả vẫn chưa rõ ràng và liều lượng cần thiết để có tác dụng vẫn chưa được thống nhất. Một phân tích tổng hợp năm 2022 được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cho thấy việc bổ sung 3 gam axit béo omega-3 giúp hạ huyết áp chỉ hơn 2,6 điểm.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo nên ăn 2 khẩu phần cá béo mỗi tuần như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh cho tim. Bạn cũng có thể mua thực phẩm bổ sung dầu cá không cần kê đơn.
Trà xanh
Trong nhiều thế kỷ, trà đã được sử dụng làm thuốc trong các nền văn hóa Đông Á. Trà xanh được biết đến với hàm lượng chất chống oxy hóa cao và nó cũng có thể có tác dụng hạ huyết áp. Một phân tích tổng hợp năm 2020 cho thấy bổ sung trà xanh trong thời gian ngắn giúp hạ huyết áp khoảng 1,2 điểm.
Trà xanh có thể được uống dưới dạng trà hoặc chiết xuất, được dùng như một chất bổ sung. Lưu ý rằng chiết xuất trà xanh có liên quan đến tổn thương gan ở một số người và có thể tương tác với thuốc.
Điều quan trọng là phải ăn nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh cho tim để kiểm soát tăng huyết áp. Bạn cũng nên biết loại chất nào có thể làm tăng huyết áp. Các chất dinh dưỡng và chất bổ sung sau đây nên được giảm thiểu hoặc tránh nếu bạn bị tăng huyết áp:
Một chế độ ăn uống lành mạnh, bổ dưỡng là một cách để giảm huyết áp, nhưng những thói quen sinh hoạt sau đây cũng có thể giúp bạn giảm huyết áp:
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh