Tên tiếng việt: Cọ lùn
Tên khoa học: Serenoa repens (W. Bartram) Small
Họ: Cau (Arecaceae)
Công dụng: Tăng cường sinh lý, giúp ngủ ngon và sâu giấc, giúp mọc tóc, chống mọc tóc, điều trị một số bệnh liên quan đến tiết niệu và sinh sản, đặc biệt là bệnh phì đại tiền liệt tuyến.
A. Mô tả cây:
Cây cọ lùn là loài cọ nhỏ, lá hình quạt màu xanh. Cây mang hoa trắng và quả màu vàng nhưng khi chín chuyển dần sang màu xanh đen.
B. Phân bố:
- Cây cọ lùn xuất xứ ở Bắc Mỹ, mọc trên các cồn cát dọc biển Đại Tây Dương và bờ biển Caribbean từ miền Nam Carolina đến Texas. Cây được trồng bằng hạt giống vào mùa xuân, thích hợp đất khô và có ánh nắng mặt trời.
- Thu hoạch quả khi chín vào mùa thu, phơi khô, bỏ hạt.
C. Bộ phận dùng
Quả của cây cọ lùn
D. Thành phần hóa học:
- Dịch chiết ethanol chứa acid béo tự do chuỗi ngắn như capric, caprylic, lauric and myristic acids. Ngoài ra còn có Palmitic, stearic, oleic, linoleic and linolenic acids. Cũng có các hợp chất phytosterols với lượng nhỏ (như beta-sitosterol, stigmasterol, ampesterol and cycloartenol), aliphatic alcohols and polyprenic.
- Trong y học sử dụng dịch chiết dầu (saw palmetto).
E. Tác dụng:
- Từ 200 năm về trước, người dân nước Mỹ đã có thói quen sử dụng quả cây cọ lùn như một loại thức ăn hàng ngày. Họ cũng biết sử dụng quả của cây cọ lùn để: tăng cường sinh lý, giúp ngủ ngon và sâu giấc, giúp mọc tóc, chống mọc tóc, điều trị một số bệnh liên quan đến tiết niệu và sinh sản, đặc biệt là bệnh phì đại tiền liệt tuyến. Người Maya dùng cây cọ lùn như một loại thuốc bổ, còn thổ thân Seminoles dùng quả cây cọ lùn với tác dụng long đờm và kháng khuẩn.
- Dịch chiết Saw palmetto chuẩn hóa được sử dụng rộng rãi ở châu Âu nơi mà các sản phẩm từ thảo dược chiếm 1/3 doanh số các sản phẩm được dùng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt lành tính. Nhiều nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh sự cải thiện mức độ nhẹ đến trung bình các triệu chứng đường tiết niệu liên quan đến phì đại tiền liệt tuyến và có ít tác dụng không mong muốn hơn thuốc chẹn kênh alpha và thuốc ức chế 5-reductase. Có nhiều sản phẩm từ dầu cọ lùn (Saw palmetto) cho bệnh phì đại tiền liệt tuyến thông qua cơ chế tác dụng của dịch chiết này lên bệnh phì đại tiền liệt tuyến:
- Ức chế enzyme 5-alpha reductase
- Ức chế sự liên kết giữa dihydrotestosteron và testosteron với androgen receptor.
- Ức chế prolactin.
- Ức chế quá trình tăng sinh.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
