PAP’S TEST và tầm soát ung thư cổ tử cung

Vì sao cần tầm soát ung thư cổ tử cung ?

Ung thư cổ tử cung là một trong 10 loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ. Theo hiệp hội Ung Thư Hoa Kỳ ước tính năm 2012 khoảng 12170 trường hợp ung thư mới mắc, với 4220 trường hợp tử vong. Ung thư cổ tử cung ngày càng phổ biến, đặc biệt ở những nước không có chương trình tầm soát, ước tính có khoảng 530000 trường hợp mới mắc và 275000 trường hợp tử vong mỗi năm.

Phương pháp tầm soát bằng tế bào học cổ tử cung (Pap’s test) đã được chứng minh hiệu quả với khả năng phát hiện (độ nhạy) 30-87% đối với dị sản cổ tử cung, giảm tỷ lệ tử vong, giúp phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm.

Vậy xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung (PAP’S test) là gì ?

Pap’s test (Papsmear), xét nghiệm Pap hay phết cổ tử cung: Là phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung bằng cách thu thập các tế bào bong tróc trên bề mặt của cổ tử cung. Sau đó, mẫu bệnh phẩm sẽ được xử lý và phân tích ở khoa giải phẫu bệnh để đưa ra chẩn đoán về mặt tế bào học.

Đối tượng cần làm PAP’S test.

Theo khuyến cáo của Hiệp hội bác sĩ sản phụ khoa mỹ (American College of Obstetricians and Gynecologists) các đối tượng nên tầm soát Ung thư cổ tử cung bằng PAP’test :

Phụ nữ 21-29 tuổi: tế bào học đơn thuần mỗi 3 năm
Phụ nữ 30-65 tuổi: test HPV và tế bào học mỗi 5 năm (ưu tiên) hoặc tế bào học mỗi 3 năm (chấp nhận được)
Phụ nữ >65 tuổi: ngưng tầm soát nếu trước đó đã được tầm soát đầy đủ và âm tính.

Hãy liên hệ bác sĩ sản khoa để được tư vấn cụ thể hơn về việc tầm soát ung thư cổ tử cung nếu bạn nằm trong độ tuổi trên.

Chuẩn bị cho xét nghiệm Pap’s test như thế nào?

Để đảm bảo rằng kết quả xét nghiệm Pap’s test chính xác nhất có thể, bạn cần làm theo những hướng dẫn dưới đây:

Không quan hệ tình dục trong 2-3 ngày trước khi thử nghiệm.
Không sử dụng những thứ như bọt tránh thai, băng vệ sinh, thuốc đặt âm đạo và không thụt rửa trong 2 đến 3 ngày trước khi xét nghiệm.
Thời gian tốt nhất để thực hiện Pap’s test là ít nhất 5 ngày sau khi kết thúc kỳ kinh nguyệt
Nên đi tiểu trước khi thực hiện xét nghiệm Pap’s test vì bàng quang đầy có thể khó chịu trong khi thực hiện xét nghiệm.

Xét nghiệm PAP’S test được thực hiện như thế nào?

Dụng cụ: Bàn khám phụ khoa, đèn gù, mỏ vịt, que Ayre (Có thể thay thế bằng chổi..), lam, lọ dung dịch cồn 95^0,viết chì, găng sạch.

Tư thế bệnh nhân: nằm ngửa, gối đầu cao khoảng 30⁰.

Cách thực hiện:

BS sản khoa sẽ thăm khám và lấy mẫu tế bào cổ tử cung (mẫu dạt chất lượng khi có đầy đủ cả tế bào cổ trong, cổ ngoài và vùng chuyển tiếp), sau đó phết lên lam kính hoặc cho vào dung dịch đựng mẫu. Mẫu tế bào được cố định trong cồn 95⁰ và được vận chuyển đến khoa giải phẫu bệnh.

Nhuộm: Sau thời gian cố định thích hợp, mẫu bệnh phẩm sẽ được nhuộm bằng phương pháp Papanicolaou – phương pháp nhuộm đa sắc.

Phân tích kết quả: Nhờ các phẩm nhuộm tế bào, đặc điểm tế bào học được thể hiện rõ, các bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ dựa vào hệ thống Bethesda tế bào học cổ tử cung và các dữ liệu lâm sàng cung cấp để đưa ra chẩn đoán tế bào học.

Kết quả tế bào học cổ tử cung theo hệ thống BETHESDA 2014

Phết tế bào tầm soát ung thư cổ tử cung được đánh giá theo hệ thống phân loại tế bào học Bethesda 2014. Được chia thành hai nhóm lớn:

Việc diễn giải kết quả cần có sự kết hợp giữ kết quả tế bào học và cả dữ liệu lâm sàng và các cận lâm sàng khác để đưa ra hướng quản lý thích hợp cho từng bệnh nhân.

Tổng kết

Pap’s test là một phương tiện tầm soát ung thư cổ tư cung an toàn, dễ thực hiện, giá thành hợp lý và có hiệu quả đã được chứng minh. Chương trình sàng lọc ung thư cổ tử cung bằng Pap’s test giúp phát hiện ung thư cổ tử cung ở giai đoạn sớm, đem lại cơ hội chữa trị cao hơn và kết quả điều trị tốt hơn cho bệnh nhân, đồng thời phát hiện những bất thường trong cấu trúc và hoạt động của tế bào cổ tử cung. Nhờ vậy, có chiến lược quản lý và theo dõi thích hợp cho từng bệnh nhân cụ thể.

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

Modern Colposcopy Textbook and Atlas 2^nd ED. American Society for Colposcopy and Cervical Pathology. Kendall-Hunt Publishing Co., Dubuque,2004.
ACOG.Screening for cervical cancer. ACOG Practice Bulletin Number 131,2012.
The 2014 Bethesda System For Reporting Cervical Cytology.
Bài giảng lý thuyết tế bào học, 2015-2016, Bộ môn Giải phẫu bệnh Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch.