✴️ Rò hậu môn phức tạp: Nguyên nhân, biểu hiện và hướng điều trị

1. Rò hậu môn phức tạp là gì?

Rò hậu môn phức tạp là một thể nặng và có nguy cơ biến chứng cao của bệnh rò hậu môn. Đặc trưng bởi nhiều đường rò ngoằn ngoèo, phức tạp, có thể xuyên qua hoặc lan quanh các cơ thắt hậu môn. Tình trạng này thường liên quan đến rò xuyên cơ thắt, rò trên cơ thắt, rò liên cơ thắt hoặc rò ngoài cơ thắt, gây khó khăn trong điều trị và tiềm ẩn nguy cơ tổn thương cơ thắt hậu môn.

Rò hậu môn phức tạp là một biến chứng của rò hậu môn cần được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt

2. Nguyên nhân gây rò hậu môn phức tạp

Rò hậu môn phức tạp có thể hình thành do nhiều nguyên nhân, thường xuất phát từ tình trạng nhiễm trùng hoặc tổn thương kéo dài không được điều trị triệt để:

• Vệ sinh kém vùng hậu môn – trực tràng: Tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và gây viêm.

• Viêm tuyến hậu môn: Viêm kéo dài tạo ổ mủ, mủ vỡ ra gây hình thành đường rò.

• Áp lực cơ học tại vùng hậu môn trực tràng: Do thói quen rặn khi đại tiện, mang vác nặng hoặc ngồi lâu.

• Biến chứng của áp xe hậu môn: Khi ổ áp xe không được dẫn lưu hoặc điều trị đúng cách có thể tự vỡ và dẫn đến hình thành đường rò phức tạp.

Biến chứng của áp xe hậu môn có thể gây ra rò hậu môn phức tạp

3. Triệu chứng lâm sàng

Các dấu hiệu thường gặp khi bị rò hậu môn phức tạp:

• Ngứa và kích ứng vùng quanh hậu môn.

• Chảy mủ kéo dài qua các lỗ rò, mủ thường vàng đặc, có mùi hôi.

• Đau nhức tại vùng hậu môn, có thể lan tới vùng tầng sinh môn hoặc cơ quan sinh dục.

• Triệu chứng toàn thân: Sốt cao, mệt mỏi, ăn uống kém, mất ngủ khi nhiễm trùng lan rộng.

• Trong một số trường hợp, rò lan sang các cơ quan lân cận như âm đạo (rò trực tràng – âm đạo), bàng quang hoặc niệu đạo.

4. Biến chứng nguy hiểm

Rò hậu môn phức tạp nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến:

• Gia tăng số lượng lỗ rò và đường rò, lan rộng khắp vùng mông – tầng sinh môn.

• Nhiễm trùng nặng, tạo ổ mủ lớn, lở loét vùng hậu môn.

• Hoại tử mô mềm, suy kiệt cơ thể, sốt cao kéo dài.

• Tổn thương cơ vòng hậu môn, gây mất kiểm soát đại tiện (đại tiện không tự chủ).

• Lan rộng sang cơ quan khác, gây rò trực tràng – âm đạo, rò trực tràng – bàng quang...

5. Điều trị rò hậu môn phức tạp

Điều trị rò hậu môn phức tạp không thể chỉ dùng thuốc mà bắt buộc phải can thiệp phẫu thuật. Mục tiêu điều trị là loại bỏ toàn bộ đường rò, dẫn lưu mủ và bảo tồn cơ thắt hậu môn.

Phẫu thuật rò hậu môn phức tạp gồm các bước:

• Xác định chính xác lỗ rò, đường rò, vị trí cơ thắt bằng thăm khám, MRI hậu môn hoặc siêu âm nội soi.

• Mở đường rò, nạo sạch tổ chức viêm, loại bỏ tổ chức xơ hóa.

• Đóng kín đường rò hoặc dùng kỹ thuật đặt seton (dây dẫn lưu qua đường rò) trong những trường hợp rò xuyên cơ thắt sâu.

• Cắt bỏ mô hoại tử, sửa chữa tổn thương cơ thắt nếu cần thiết.

Phẫu thuật đòi hỏi bác sĩ chuyên khoa hậu môn – trực tràng có kinh nghiệm, do nguy cơ tổn thương cơ thắt rất cao.

6. Kết luận và khuyến nghị

• Rò hậu môn phức tạp là bệnh lý nguy hiểm, không thể tự khỏi và cần can thiệp y tế sớm.

• Việc trì hoãn điều trị chỉ làm cho tình trạng thêm trầm trọng, tăng nguy cơ biến chứng, lan rộng tổn thương và ảnh hưởng đến chức năng đại tiện.

• Người bệnh khi có dấu hiệu rò hậu môn kéo dài, chảy mủ, đau hậu môn cần đến khám tại cơ sở chuyên khoa hậu môn – trực tràng để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp