Đại tràng ngang là một trong các phần của đại tràng, được gọi tên theo vị trí. Cũng như các đoạn đại tràng khác, đại tràng ngang có thể xuất hiện các khối polyp. Polyp đại tràng nói chung, trong đó có polyp đại tràng ngang là cụm nhỏ các tế bào hình thành trên niêm mạc đại tràng. Tuy đa sốpolyp đại tràng không đáng lo, song một số trong đó có thể chuyển thành ác tính qua thời gian.
Polyp đại tràng ngang là tình trạng hình thành khối polyp ở đoạn đại tràng ngang. Đại tràng ngang là một phần của đại tràng (bao gồm: đại tràng lên, đại tràng xuống và đại tràng ngang). Đoạn đại tràng này dài khoảng 45-55cm, nằm kéo dài từ bên phải với đại tràng góc gan nằm dưới gan và ống mật kéo dài qua vùng thượng vị phủ trước một phần ruột non và một phần bờ dưới dạ dày cho đến bên trái tận cùng bởi đại tràng góc lách nằm trước lách.
Tuy không phải bệnh lý nghiêm trọng song polyp đại tràng đại tràng ngang cũng như polyp đại tràng nói chung rất phổ biến và có những tác hại nhất định. Đặc biệt, nguy hiểm tiềm tàng trong trường hợp polyp chuyển thành ác tính. Khả năng bị bệnh polyp đại tràng tăng lên theo độ tuổi. Căn bệnh này có tỷ lệ người mắc phân phối đều ở cả nam và nữ. Polyp đại tràng về bản chất là một tổn thương có hình dạng giống khối u. Đa sốcác polyp có dạng lồi tương tự các mụn thịt nhỏ mọc lên từ niêm mạc ruột. Một số trong đó lại có dạng phẳng. Vị trí xuất hiện của các polyp có thể nằm rải rác ở các phần khác nhau của đại tràng.
Đại tràng ngang bao gồm:
-Các dải cơ dọc: lớp cơ dọc của ống tiêu hóa khi xuống đến ruột già thì không trang trải đều trên thành mà tập trung chủ yếu thành 3 dải cơ dọc là dải tự do (nằm ở mặt dưới kết tràng ngang), dải mạc treo (phía sau kết tràng ngang), dải mạc nối (mặt trước kết tràng ngang).
-Các túi phình đại tràng nằm rải gần hết chiều dài của đại tràng, chủ yếu tạo thành bởi lớp cơ vòng, ngăn cách nhau bởi những chỗ thắt ngang. Túi phình thay đổi thường xuyên và không cố định.
-Các túi thừa mạc nối là những túi nhỏ của phúc mạc tang chứa mỡ, bám dọc theo các dải cơ dọc. Trong các túi thừa mạc nối, thường có một số nhánh động mạch. Khi túi thừa bị thắt có thể gây hoại tử ruột.
Bất cứ ai cũng có nguy cơ bị polyp đại tràng nói chung, polyp đại tràng ngang nói riêng. Tuy hầu hết là lành tính và không gây hại cho cơ thể, song một số polyp đại tràng có thể phát triển thành ung thư đại tràng. Tình trạng này có nguy cơ gây tử vong cao nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Polyp đại tràng thường có diễn biến âm thầm, nhất là loại polyp nhỏ, chỉ phát hiện khi tình cờ chụp đại tràng hoặc nội soi đại tràng vì một lý do khác. Vì vậy, hầu hết người bệnh có polyp nhỏ thường không có biểu hiện gì khác thường. Tuy vậy, ở một số trường hợp có các biểu hiện như sau:
-Đi ngoài ra máu. Đây là triệu chứng hay gặp nhất. Hầu hết người bệnh bị chảy máu ở mức độ nhẹ và vừa, trường hợp chảy máu nặng gây mất máu nghiêm trọng xảy ra ít hơn.
-Có thể đau bụng quặn khi khối polyp có kích thước lớn. Polyp sẽ kích thích làm tăng nhu động ruột và gây đau, dễ nhầm với bệnh kiết lỵ.
-Một số trường hợp đau bụng kèm theo buồn nôn, nôn, bí trung tiện hoặc bí đại tiện rất dễ nhầm với tắc ruột hoặc bán tắc.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh