Viêm đại tràng cấp tính là bệnh lý có thể gặp ở nhiều đối tượng và lứa tuổi, đặc biệt là người cao tuổi. Bệnh có thể trở thành mạn tính nếu không được điều trị kịp thời, gây khó khăn trong việc điều trị và tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.
Nguyên nhân gây viêm đại tràng cấp tính chủ yếu liên quan đến yếu tố vệ sinh an toàn thực phẩm, môi trường sống và hoàn cảnh sinh hoạt. Các vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn, virus và ký sinh trùng là nguyên nhân chính gây ra viêm đại tràng cấp. Nếu con người ăn phải thực phẩm bị nhiễm các vi sinh vật gây bệnh hoặc uống phải nước không đảm bảo vệ sinh, nguy cơ mắc bệnh viêm đại tràng cấp tính là rất cao. Ngoài ra, bệnh còn có thể xảy ra do dị ứng với thức ăn.
Bệnh viêm đại tràng cấp tính có nguyên nhân bắt nguồn từ thực phẩm không đảm bảo vệ sinh
Tùy vào tác nhân gây bệnh, các triệu chứng của viêm đại tràng cấp tính có thể thay đổi. Một số biểu hiện điển hình của bệnh bao gồm:
Viêm đại tràng cấp tính do lỵ amíp: Cơn đau bụng xuất hiện từng cơn, kèm theo cảm giác mót đi ngoài liên tục. Mỗi lần đi ngoài chỉ có một ít phân có lẫn máu và chất nhầy.
Viêm đại tràng cấp do vi khuẩn lỵ (lỵ trực khuẩn): Người bệnh có thể bị sốt, đau bụng dữ dội, và đi ngoài phân lỏng có máu. Trong một ngày hoặc đêm, bệnh nhân có thể đi nhiều lần với phân có màu như máu cá.
Triệu chứng chung của viêm đại tràng cấp tính:
Đau bụng, chủ yếu là đau thắt bụng dưới, đau dọc theo khung đại tràng do co thắt đại tràng, có khi gây cứng bụng.
Tiêu chảy đột ngột, phân toàn nước có thể có máu và nhầy.
Mệt mỏi, sút cân nhanh.
Bệnh có thể tiến triển nhanh chóng và gây ra mất nước, rối loạn điện giải, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến trụy tim và các biến chứng nguy hiểm.
Người bệnh sẽ cảm thấy đau bụng, tiêu chảy…khi bị viêm đại tràng cấp tính
Viêm đại tràng cấp tính, nếu không được điều trị đúng cách, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
Viêm đại tràng cấp do amíp: Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể tiến triển thành viêm đại tràng mạn tính. Trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể dẫn đến áp-xe gan.
Viêm đại tràng cấp do vi khuẩn lỵ: Các biến chứng có thể bao gồm thủng đại tràng, viêm loét đại tràng. Trong những trường hợp hiếm gặp, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng huyết.
Bệnh lao ruột: Biến chứng có thể bao gồm bán tắc ruột, tắc ruột, thủng ruột, và viêm phúc mạc, có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Để phòng ngừa viêm đại tràng cấp tính, việc thực hiện các biện pháp vệ sinh môi trường và an toàn thực phẩm là rất quan trọng:
Vệ sinh an toàn thực phẩm: Không nên ăn các thực phẩm chưa được nấu chín như tiết canh, nem chua, nem chạo, gỏi, và rau sống. Tránh uống nước chưa được đun sôi hoặc nước đá không đảm bảo vệ sinh.
Vệ sinh môi trường: Cần chú ý đến vệ sinh môi trường sống và sinh hoạt. Đặc biệt trong gia đình có người mắc các bệnh do kiết lỵ, bệnh lỵ trực khuẩn, thương hàn, tả… các dụng cụ ăn uống cần được tiệt trùng bằng cách luộc với nước đun sôi.
Xử lý đúng cách chất thải: Phân của bệnh nhân không được để vương vãi, phải xử lý đúng cách để tránh lây lan vi sinh vật gây bệnh.
Vệ sinh cá nhân: Thực hiện rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
Để phòng bệnh cần tránh những món ăn tươi sống như tiết canh, rau sống, gỏi…
Viêm đại tràng cấp tính là một bệnh lý phổ biến, có thể gây ra các triệu chứng và biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Việc tuân thủ các biện pháp vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm, và chăm sóc sức khỏe đúng cách sẽ giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả. Nếu có dấu hiệu của viêm đại tràng cấp, người bệnh cần đi thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh