Kiểm soát huyết áp và chỉ số mỡ máu
Bệnh tim mạch có mối quan hệ mật thiết với chứng sa sút trí tuệ như Alzheimer. Các mạch máu não rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương do tăng huyết áp kéo dài. Nếu hệ tuần hoàn gặp vấn đề, máu không thể lưu thông lên não bình thường, dẫn đến thoái hóa não.
Cholesterol dẫn đến sự hình thành amyloid-beta, protein gây ra Alzheimer khi tích lũy thành mảng bám trên não bộ người bệnh.
Bổ sung vitamin D
Vitamin D có vai trò quan trọng với quá trình hình thành ký ức, giảm viêm và cải thiện dẫn truyền xung thần kinh trên não. Ở người cao tuổi, hàm lượng vitamin D trong máu nên ở mức 30-45ng/ml. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, thiếu vitamin D gây gia tăng nguy cơ mắc các bệnh suy giảm nhận thức, sa sút trí tuệ ở người già.
Bổ sung omega-3 và vitamin B12
DHA là một dạng acid béo omega-3 mà cơ thể không thể tự tổng hợp. DHA có tác dụng giảm nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh khi về già.
Thiếu vitamin B12 gây ra các vấn đề về não bộ, gây lú lẫn, trầm cảm hoặc suy giảm trí nhớ. Do khả năng hấp thụ vitamin B12 của cơ thể giảm dần theo quá trình lão hóa, người cao tuổi cần đến thực phẩm chức năng bổ sung vitamin này. Không chỉ người già, người ăn chay trường cũng cần bổ sung vitamin B12.
Hạn chế ăn thịt đỏ
Cơ thể cần đồng và sắt để đảm bảo chức năng, hoạt động bình thường. Tuy nhiên, khi tích tụ quá nhiều trong cơ thể, hai vi chất này có thể ảnh hưởng tiêu cực với não bộ, gây ra mất cân bằng oxy hóa và hình thành các khối amyloid-beta trên não.
Người cao tuổi nên bổ sung đồng và sắt từ thực vật như vừng, hạt bí đỏ, đậu nành và các loại hạt đậu.
Ăn thực phẩm tươi
nghiên cứu chỉ ra rằng, chế độ ăn nhiều rau củ, ít thịt và chế phẩm từ sữa giúp giảm nguy cơ mắc Alzheimer. Chế độ ăn cho người cao tuổi nên có nhiều thực phẩm tươi, chưa qua chế biến hoặc chế biến ít. Hoa quả, rau củ và hạt họ đậu là những thực phẩm có lợi cho sức khỏe não bộ của người già.
Ăn quả mọng thường xuyên
Các dưỡng chất thực vật trong rau củ quả có khả năng chống oxy hóa, giảm viêm trong não, từ đó ngăn ngừa các bệnh suy giảm nhận thức. Đặc biệt, quả mọng như việt quất, lựu được biết đến với khả năng bảo vệ não bộ, giảm quá trình lão hóa gây ảnh hưởng đến chức năng thần kinh.
Ăn các loại hạt giàu chất béo
Nghiên cứu chỉ ra rằng, chế độ ăn đa dạng các loại hạt hạch có lợi cho chức năng não bộ. Ví dụ, hạt óc chó giàu acid béo omega-3 ALA, được cho là giúp cải thiện trí nhớ.
Ăn ít đường và muối
Chế độ ăn nhiều muối gây xơ cứng động mạch, tăng huyết áp và ảnh hưởng đến lưu thông máu lên não. Do đó, người cao tuổi nên hạn chế ăn quá mặn, chuyển sang dùng các loại gia vị, thảo mộc ít muối.
Chế độ ăn quá nhiều đường ảnh hưởng xấu đến chức năng nhận thức, đồng thời gây tăng huyết áp. Hiện tượng tăng đường huyết cản trở não bộ, gây suy giảm trí nhớ và sự tập trung. Vì thế, thay vì đồ ngọt, người cao tuổi nên ăn nhiều hoa quả để bổ sung chất xơ và chất chống oxy hóa.
Tích cực vận động
Hoạt động thể chất có lợi cho não bộ của cả người trẻ lẫn người cao tuổi. Tập thể dục thường xuyên cải thiện sức khỏe hệ tuần hoàn, giúp máu lưu thông lên não tốt hơn. Người cao tuổi nên chọn những bài tập nhẹ nhàng hoặc đi bộ khoảng 20 - 25 phút vài lần/tuần để bảo vệ trí óc.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh