Máu lưu thông lên não kém là tình trạng xảy ra thường xuyên ở người cao tuổi. Não bộ chỉ có thể xử lý thông tin khi được cung cấp lượng máu đủ dùng. Nếu quá trình này bị cản trở sẽ làm suy giảm chức năng của não. Người bệnh có thể phải đối mặt với những biến chứng nghiêm trọng, trong đó nguy hiểm nhất là tai biến mạch máu não. Vì vậy, bài viết dưới đây sẽ giúp người bệnh nắm rõ cách làm lưu thông mạch máu não hiệu quả.
1. Tình trạng thiếu máu lên não và nguyên nhân gây bệnh
Thiếu máu lên não là tình trạng giảm máu lưu thông đến não, khiến các tế bào não không được cung cấp đầy đủ oxy và chất dinh dưỡng. Tế bào thần kinh do thiếu năng lượng nên hoạt động và chức năng sẽ đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Thiếu máu não khởi phát thường có những triệu chứng nhẹ, khó nhận biết và tăng dần theo mức độ của bệnh. Những triệu chứng phổ biến người bệnh gặp phải đó là: đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, rối loạn cảm giác, cơ thể mệt mỏi, suy giảm trí nhớ…
Tình trạng thiếu máu lên não xuất hiện phổ biến ở nhóm người cao tuổi, người mắc bệnh lý về tim mạch, huyết áp. Nguyên nhân gây bệnh cũng rất đa dạng, người bị thiếu máu não có thể do một hoặc nhiều nguyên nhân kết hợp với nhau:
– Xơ vữa động mạch: Đây chính là nguyên nhân gây ra hơn 80% trường hợp thiếu máu não.
– Tăng huyết áp: Tình trạng này khiến thành mạch giãn dần ra, làm xuất hiện những tổn thương, phình mạch, chảy máu não và hình thành cục máu đông cản trở lưu thông máu.
– Bệnh lý tim mạch: Các bệnh lý về tim mạch khiến chức năng bơm máu lên não cũng như mọi cơ quan khác bị suy giảm.
– Bệnh lý cột sống, đốt sống cổ: Gây chèn ép mạch máu, làm gián đoạn quá trình lưu thông máu lên não.
Ngoài ra, các yếu tố tác động gây thiếu máu lên não khác bao gồm: căng thẳng, stress, lười vận động, lạm dụng rượu bia, thuốc lá, chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học…
.png)
Bệnh lý cột sống cổ là một nguyên nhân cản trở lưu thông máu lên não.
2. Phương pháp giúp lưu thông mạch máu não
Để phòng ngừa, kiểm soát tình trạng thiếu máu lên não, người bệnh nên tham khảo một số cách giúp lưu thông mạch máu não đơn giản dưới đây:
2.1 Duy trì chế độ ăn uống hợp lý, đủ dinh dưỡng
Dinh dưỡng luôn đóng vai trò quan trọng trong nuôi dưỡng và đảm bảo chức năng của não bộ, hệ tuần hoàn và tim mạch. Với người bị thiếu máu lên não, cần lưu ý bổ sung các loại thực phẩm dinh dưỡng như:
– Sắt: Giúp thúc đẩy quá trình tạo máu, tăng cường chất lượng máu nuôi não cũng như toàn cơ thể.
– Omega-3: Tăng cường hoạt động của tim mạch và chức năng não bộ, có thể tìm thấy nhiều trong cá hồi, cá tuyết, cá trích…
– Nitrat: Có nhiều trong rau diếp, cải bó xôi…
– Polyphenols: Có nhiều trong các loại đậu, hạt, trà, cacao…
Cùng với đó, người bệnh thiếu máu não cần hạn chế những loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe như: mỡ động vật, thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, các chất kích thích và đồ uống có cồn…
2.2 Cách làm lưu thông mạch máu não nhờ tập thể dục và vận động thường xuyên
Tập thể dục là chính là cách tốt nhất để tăng cường sức khỏe, sự dẻo dai của cơ bắp và tim mạch, từ đó thúc đẩy máu tuần hoàn tốt hơn. Vì vậy, kể cả người khỏe mạnh và người bệnh đều cần dành thời gian vận động mỗi ngày ít nhất 30 phút.
Các bài tập tốt cho hoạt động của tim mạch và lượng máu bơm lên não gồm: đi bộ, tập yoga, đạp xe, kéo giãn cơ thể, khiêu vũ…
.png)
Tăng cường vận động thể dục thể thao đều đặn giúp lưu thông máu tốt hơn.
2.3 Nghỉ ngơi và hạn chế căng thẳng
Tâm lý không ổn định cùng với tình trạng stress, lo âu, căng thẳng có ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe tim mạch và não bộ. Khi người bệnh có trạng thái căng thẳng, bực tức sẽ khiến lượng máu lưu thông lên não thường kém hơn và gây ra cảm giác choáng váng, nhức đầu, thậm chí ngất và đột quỵ.
Chính vì vậy, người bệnh nên dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn, tránh căng thẳng và làm việc quá sức. Đặc biệt cần đảm bảo đủ thời gian ngủ mỗi ngày từ 7 – 8 tiếng và ngủ sớm trước 11 giờ đêm.
2.4 Duy trì tư thế ngủ đúng cách
Tư thế ngủ có ảnh hưởng rất lớn tới quá trình lưu thông mạch máu não. Những người bị thiếu máu não nên duy trì tư thế nằm ngửa. Đây được gọi là tư thế chức năng giúp người bệnh dễ dàng đi vào giấc ngủ, lưu thông khí huyết và thúc đẩy oxy lên não. Cần đảm bảo dùng gối cao 15 – 18cm và hít thở chậm khoảng 20 lần trước khi ngủ để có giấc ngủ ngon hơn.
2.5 Bổ sung nước uống tốt cho não bộ là cách làm lưu thông mạch máu não hiệu quả
Việc bổ sung các chất dinh dưỡng là điều rất cần thiết cho hoạt động não bộ. Trên thực tế, một số loại thực phẩm tốt đưa vào cơ thể sẽ giúp não bộ khỏe mạnh và gia tăng khả năng ghi nhớ tốt. Do đó, người bị thiếu máu lên não nên lựa chọn những loại nước uống sau:
– Nướp ép táo: Trong táo có chứa vitamin C, chất xơ, sắt và flavonoid có tác dụng duy trì lượng hồng cầu, hỗ trợ lưu thông mạch máu não hiệu quả.
– Nước ép việt quất: Thành phần anthocyanin có trong việt quất không chỉ chống oxy hóa, chống viêm mà còn giúp tăng cường trí não, giảm căng thẳng…
– Nước cam ép: Cam là loại trái cây giàu vitamin C có tác dụng hỗ trợ chống lại quá trình lão hóa cơ thể, đồng thời đảm bảo trí não luôn khỏe mạnh.
– Nước ép củ cải đường: Đây là loại nước ép cung cấp nhiều magie, sắt, vitamin C, đặc biệt là nitrat giúp cải thiện lưu thông máu.
2.6 Cải thiện lối sống lành mạnh
Lối sống lành mạnh không chỉ giúp tăng cường lưu thông máu lên não mà còn nâng cao sức khỏe. Việc duy trì mức cân nặng ổn định sẽ giúp người bệnh đẩy lùi các bệnh và thúc đẩy tuần hoàn máu tốt hơn. Ngoài ra, cần hạn chế và từ bỏ thói quen hút thuốc lá, bởi nicotin có trong thuốc làm hạn chế sự lưu thông của dòng máu qua động mạch, cản trở lưu lượng máu đến não.
Nên duy trì lối sống lành mạnh bằng cách duy trì cân nặng và tránh xa thực phẩm có hại cho sức khỏe tim mạch và não bộ.
Thiếu máu lên não có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người bệnh, điển hình là tai biến mạch máu não, suy giảm trí nhớ và chức năng não bộ… Vì vậy, người bệnh cần thăm khám định kỳ để kiểm tra mức độ bệnh cũng như loại bỏ các nguy cơ tiềm ẩn.
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
